- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
औरंगाबाद महानगरपालिका, प्रशासक, पक्षीय रचना, Aurangabad Municipal Corporation, Download PDF
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023

औरंगाबाद महानगरपालिका ही भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील औरंगाबाद शहराची प्रशासकीय संस्था आहे. महानगरपालिकेत लोकशाही पद्धतीने निवडून आलेल्या सदस्यांचा समावेश असतो, त्याचे प्रमुख महापौर असतात आणि शहराच्या पायाभूत सुविधा, सार्वजनिक सेवा आणि पोलिसांचे व्यवस्थापन करतात. आजच्या लेखात आपण औरंगाबाद महानगरपालिकेविषयी संपूर्ण माहिती घेणार आहे.
Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.
Table of content
औरंगाबाद महानगरपालिका
- राज्यातील आघाडीच्या विविध राजकीय पक्षांचे सदस्य महामंडळात निवडून आलेली पदे भूषवतात.
- औरंगाबाद महानगरपालिका औरंगाबाद येथे आहे.
माहिती |
तपशील |
स्थापनेची तारीख |
08 डिसेंबर 1982 |
लोकसंख्या |
1,175,116 |
क्षेत्रफळ |
औरंगाबाद जिल्ह्याचे एकूण क्षेत्रफळ 10,100 चौ. किलो मीटर त्यापैकी 141.1 चौ. किमी शहरी क्षेत्र आहे आणि 99,587 चौ. किमी हे ग्रामीण क्षेत्र आहे. |
वार्षिक सरासरी पाऊस |
734 मिमी |
भौगोलिक परिस्थिती |
औरंगाबाद जिल्हा मुख्यतः गोदावरी खोऱ्यात आहे आणि त्याचा काही भाग तापी नदी खोऱ्याच्या वायव्येकडे आहे. या जिल्ह्याची सर्वसाधारण खालची पातळी दक्षिण आणि पूर्व दिशेने आहे आणि उत्तर पश्चिम भाग पूर्णा-गोदावरी नदीच्या खोऱ्यात येतो. औरंगाबाद जिल्ह्याचे उत्तर रेखांश (अंश) 19 आणि 20 आणि पूर्व रेखांश (अंश) 74 ते 76 आहे. |
प्रभाग क्रमांक |
9 |
नगरसेवक |
115 |
भाषा |
मराठी, हिंदी, इंग्रजी आणि उर्दू भाषा. |
प्रशासन–
- औरंगाबाद महानगरपालिका (AMC) ही स्थानिक नागरी संस्था आहे. त्याची नऊ झोनमध्ये विभागणी करण्यात आली आहे.
- नगर परिषदेची स्थापना 1936 मध्ये झाली, नगर परिषद क्षेत्र सुमारे 5 किमी 2 होते.
- 8 डिसेंबर 1982 पासून ते महानगरपालिकेच्या दर्जात उन्नत झाले आणि एकाच वेळी अठरा परिघीय गावांचा समावेश करून, त्याच्या कार्यक्षेत्रातील एकूण क्षेत्रफळ 5 किमी 2 पर्यंत वाढवले गेले.
- शहर 115 निवडणूक प्रभागांमध्ये विभागले गेले आहे ज्याला प्रभाग म्हणतात, आणि प्रत्येक प्रभागाचे प्रतिनिधित्व प्रत्येक प्रभागातून लोकांनी निवडून दिलेले नगरसेवक करतात.
- महापौर आणि सभापती यांच्या अध्यक्षतेखाली अनुक्रमे महासभा आणि स्थायी समिती अशा दोन समित्या आहेत.
- पिण्याचे पाणी, ड्रेनेज सुविधा, रस्ता, पथदिवे, आरोग्य सेवा सुविधा, प्राथमिक शाळा इत्यादी मूलभूत सुविधा पुरवण्यासाठी AMC जबाबदार आहे.
- AMC नागरिकांवर लादलेल्या शहरी करांमधून त्याचा महसूल गोळा करते. प्रशासनाचे नेतृत्व महापालिका आयुक्तांकडे आहे; एक A.S. अधिकारी, विविध विभागातील इतर अधिकारी यात मदत करतात.
शहराचे अधिकारी |
||
महापौर |
प्रशासक नियम |
|
महापालिका आयुक्त |
श्री. अस्तिक कुमार पांडे |
डिसेंबर 2019 |
उपमहापौर |
प्रशासक नियम |
|
सभागृह नेते |
प्रशासक नियम |
|
पोलीस आयुक्त |
श्री. चिरंजीव प्रसाद |
मे 2018 |
प्रशासकीय नियम
- भारतीय राज्यघटनेच्या कलम 2437 आणि महाराष्ट्र महानगरपालिका अधिनियम, 1949 च्या 66 (अ) मधील तरतुदींनुसार, महापालिकेचा कार्यकाळ पाच वर्षांचा आहे.
- तसेच, महानगरपालिका कायद्यातील तरतुदींनुसार आणि विशेषत: कलम ४५२ (अ) आणि (ब) मधील तरतुदींनुसार, कोविड-१९ साथीच्या आजारामुळे निवडणुकीला झालेला विलंब आणि इतर कारणांमुळे राज्य सरकारने अस्तिककुमार पांडे (IAS) यांची नियुक्ती केली.
- महामंडळाच्या व्यवस्थापनासाठी प्रशासक म्हणून महामंडळाचे आयुक्त हे असतात.
पक्ष रचना
S.No. |
पक्षाचे नाव |
नगरसेवकांची संख्या |
|
1 |
शिवसेना |
29 |
29 / 112 |
2 |
ऑल इंडिया मजलिस-ए-इत्तेहादुल मुस्लिमीन (AIMIM) |
25 |
25 / 112 |
3 |
भारतीय जनता पार्टी ( BJP ) |
22 |
22 / 112 |
4 |
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (INC) |
8 |
8 / 112 |
5 |
राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी (NCP) |
4 |
4 / 112 |
6 |
इतर |
24 |
24 / 112 |
या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:
औरंगाबाद महानगरपालिका, Download PDF मराठीमध्ये
Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam:
Important Subject Links
Light Study Notes | |
भारतातील बेरोजगारी आणि दारिद्रय | |
More From Us:
MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English
Important Government Schemes For MPSC
NCERT Books for MPSC State Exam 2022
Maharashtra State Board Books PDF
MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]
