hamburger

MPSC Economics Syllabus 2023, Download Paper 1 & 2 Syllabus PDF

By BYJU'S Exam Prep

Updated on: September 25th, 2023

MPSC Economics Syllabus 2023: Candidates select Economics as an optional subject in MPSC due to the abundant resources available for the MPSC exam and the significant overlap of the MPSC Economics syllabus with general studies for prelims & mains. Aspirants who have studied economics in their undergraduate degree or worked as economists, trade compliance, finance managers & international trade professionals, or bankers can take this optional subject.

In this article, we will provide the complete Economics syllabus for the MPSC Exam; also, aspirants can download the Economics syllabus PDF from the article.

या लेखात, आम्ही एमपीएससी परीक्षेसाठी अर्थशास्त्राचा संपूर्ण अभ्यासक्रम प्रदान करू तसेच इच्छुकांना लेखातून अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम PDF डाउनलोड करता येईल.

MPSC Economics Syllabus, Download PDF

Aspirants can download the MPSC Syllabus for Economics in Marathi & English directly from the link. A clear insight into the topics covered under the Economics syllabus will help aspirants strategize to score optimum marks in both Paper 1 & Paper 2.

MPSC Economics Syllabus, Download PDF (English)

MPSC Economics Syllabus: Overview

As a dedicated MPSC aspirant, you are expected to have a deep knowledge of the Indian Economy. The subject needs thorough conceptual understanding in both prelims and the main exam. Adding to the Indian Economy, you should keep yourself updated with current economic trends and news in the country. Most of the candidates choose Economics as an optional subject; the reason is that this subject has widely available resources.

MPSC Economics Syllabus Topics
MPSC Economics Syllabus Paper 1
Advanced Microeconomics
Advanced Macroeconomics
Money-Banking and Finance
International Economics
Growth and Development
MPSC Economics Syllabus Paper 2
The Pre-liberalization Era
The Post- liberalization Era

MPSC Economics Syllabus 2023, Download Paper 1 & 2 Syllabus PDF

एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम: आढावा

एक समर्पित MPSC इच्छुक म्हणून, तुम्हाला भारतीय अर्थव्यवस्थेचे सखोल ज्ञान असणे अपेक्षित आहे. प्रिलिम आणि मुख्य परीक्षेत या विषयाला संपूर्ण वैचारिक समज असणे आवश्यक आहे. भारतीय अर्थव्यवस्थेत भर घालताना, तुम्ही देशातील सध्याच्या आर्थिक ट्रेंड आणि बातम्यांसह स्वत:ला अपडेट ठेवावे. बहुतेक उमेदवार अर्थशास्त्र हा पर्यायी विषय म्हणून निवडतात; याचे कारण असे की या विषयात मोठ्या प्रमाणावर संसाधने उपलब्ध आहेत.

एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम विषय
एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम पेपर 1
प्रगत सूक्ष्म अर्थशास्त्र
प्रगत मॅक्रोइकॉनॉमिक्स
मनी-बँकिंग आणि वित्त
आंतरराष्ट्रीय अर्थशास्त्र
वाढ आणि विकास
एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम पेपर 2
उदारीकरणापूर्वीचा काळ
उदारीकरणानंतरचा काळ

MPSC Economics Syllabus, Download PDF (Marathi)

MPSC Economics Syllabus Paper 1 

MPSC Economics Paper 1 focuses on advanced micro and macroeconomics, the banking system, international economics, and development, including growth and environmental sustainability.

MPSC Economics Syllabus 2023, Download Paper 1 & 2 Syllabus PDF

MPSC Economics Syllabus Paper 2

Important units in paper 2 are the Indian Economy in the pre-independence era and the Indian Economy after independence. The aspirant must understand the basic concepts and related data covered from the topics given in the syllabus.

MPSC Economics Syllabus 2023, Download Paper 1 & 2 Syllabus PDF

एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम पेपर 1

एमपीएससी इकॉनॉमिक्स पेपर 1 प्रगत सूक्ष्म आणि मॅक्रो इकॉनॉमिक्स, बँकिंग प्रणाली, आंतरराष्ट्रीय अर्थशास्त्र आणि विकास, वाढ आणि पर्यावरणीय स्थिरतेसह विकास यावर लक्ष केंद्रित करते.

MPSC Economics Paper 1 Syllabus in Marathi

1. मायक्रो इकॉनॉमिक्स

किमती ठरवण्यासाठी मार्शलीयन आणि वॉलराशियन अ‍ॅप्रोच.

पर्यायी वितरण सिद्धांत: रिकार्डो, काल्डोर, कॅलेकी.

बाजार संरचना: एकाधिकार स्पर्धा, डुओपॉली, ऑलिगोपॉली.

आधुनिक कल्याण निकष: पॅरेटो हिक्स आणि स्किटोव्स्की, एरोज इम्पॉसिबिलिटी प्रमेय, ए.के. सेनचे सामाजिक कल्याण कार्य.

2. प्रगत मॅक्रो इकॉनॉमिक्स

रोजगार उत्पन्न आणि व्याज दर निश्चितीकडे दृष्टीकोन: शास्त्रीय, केन्स (IS-LM) कर्व, नव-शास्त्रीय संश्लेषण आणि नवीन शास्त्रीय, व्याज दर निर्धारण सिद्धांत आणि व्याज दर संरचना.

3. पैसे-बँकिंग आणि वित्त

  • पैशाची मागणी आणि पुरवठा:
  • मनी मल्टीप्लायर क्वांटिटी थिअरी ऑफ मनी (फिशर, पिगौ आणि फ्रीडमन) आणि केन्सची थिअरी ऑन डिमांड फॉर मनी, गोल्स आणि इन्स्ट्रुमेंट्स ऑफ मॉनेटरी
  • बंद आणि खुल्या अर्थव्यवस्थांमध्ये व्यवस्थापन.
  • सेंट्रल बँक आणि ट्रेझरी यांच्यातील संबंध.
  • पैशांच्या वाढीच्या दरावर कमाल मर्यादा घालण्याचा प्रस्ताव.
  • सार्वजनिक वित्त आणि बाजार अर्थव्यवस्थेत त्याची भूमिका:
  • पुरवठा स्थिरीकरण, संसाधनांचे वाटप आणि वितरण आणि विकास.
  • सरकारी महसुलाचे स्रोत, करांचे प्रकार आणि सबसिडी, त्यांचे परिणाम.
  • कर आकारणीची मर्यादा, कर्जे, गर्दी-बाहेर परिणाम, आणि
  • कर्ज मर्यादा.
  • सार्वजनिक खर्च आणि त्याचे परिणाम.

4. आंतरराष्ट्रीय अर्थशास्त्र

  • आंतरराष्ट्रीय व्यापाराचे जुने आणि नवीन सिद्धांत-
  • तुलनात्मक फायदा,
  • व्यापार आणि ऑफर कर्व बद्दल अटी.
  • उत्पादन चक्र आणि धोरणात्मक व्यापार सिद्धांत.
  • खुल्या अर्थव्यवस्थेत विकासाचे इंजिन आणि अविकसित सिद्धांत म्हणून व्यापार.

संरक्षणाचे प्रकार – दर आणि कोटा.

  • पेमेंट्सची शिल्लक समायोजन
  • पर्यायी दृष्टीकोन.
  • किंमत विरुद्ध उत्पन्न, निश्चित विनिमय दरांनुसार उत्पन्न समायोजन.
  • धोरण मिश्रण सिद्धांत.
  • भांडवली गतिशीलता अंतर्गत विनिमय दर समायोजन.
  • फ्लोटिंग रेट आणि विकसनशील देशांसाठी त्यांचे परिणाम: चलन बोर्ड.
  • व्यापार धोरण आणि विकसनशील देश.
  • ओपन इकॉनॉमी मॅक्रो-मॉडेलमध्ये बीओपी, समायोजन आणि धोरण समन्वय.
  • ट्रेड ब्लॉक्स आणि मॉनेटरी युनियन्स.
  • WTO – TRIMS, TRIPS, देशांतर्गत उपाय, WTO चर्चेच्या विविध फेऱ्या.

5. वाढ आणि विकास

  • वाढीचे सिद्धांत:
  • हॅरॉडचे मॉडेल;
  • लुईसचे सरप्लस लेबरसह विकासाचे मॉडेल.
  • संतुलित असंतुलित वाढ.
  • मानवी भांडवल आणि आर्थिक वाढ.
  • संशोधन आणि विकास आणि आर्थिक वाढ.
  • कमी विकसित देशांच्या आर्थिक विकासाची प्रक्रिया-
  • आर्थिक विकास आणि संरचनात्मक बदलांवर मायर्डल आणि कुझनेट्स.
  • कमी विकसित देशांच्या आर्थिक विकासात शेतीची भूमिका.

आर्थिक विकास आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि गुंतवणूक, बहुराष्ट्रीय कंपन्यांची भूमिका.

  • नियोजन आणि आर्थिक विकास:
  • बाजार आणि नियोजनाची बदलती भूमिका,
  • खाजगी-सार्वजनिक भागीदारी.
  • कल्याण निर्देशक आणि वाढीचे उपाय –
  • मानव विकास निर्देशांक.
  • मूलभूत गरजांचा दृष्टीकोन.
  • विकास आणि पर्यावरणीय शाश्वतता-
  • नवीकरणीय आणि अपारंपरिक संसाधने, पर्यावरणाचा ऱ्हास, इंटरजनरेशनल इक्विटी विकास.

एमपीएससी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम पेपर 2

पेपर 2 मधील महत्त्वाची एकके म्हणजे स्वातंत्र्यपूर्व काळातील भारतीय अर्थव्यवस्था आणि स्वातंत्र्यानंतरची भारतीय अर्थव्यवस्था. इच्छूकांनी अभ्यासक्रमात दिलेल्या विषयांमधील मूलभूत संकल्पना आणि संबंधित डेटा समजून घेणे आवश्यक आहे.

MPSC Economics Paper 2 Syllabus in Marathi

1. स्वातंत्र्यपूर्व काळातील भारतीय अर्थव्यवस्था

  • जमीन व्यवस्था आणि त्यातील बदल, शेती निचरा सिद्धांताचे व्यापारीकरण, लायसेझ फेअर सिद्धांत आणि टीका,
  • उत्पादन आणि वाहतूक: जूट, कापूस, रेल्वे, पैसा आणि क्रेडिट.

2. स्वातंत्र्यानंतरची भारतीय अर्थव्यवस्था

अ) उदारीकरणापूर्वीचा काळ:

  • गाडगीळ, व्ही.के.आर.व्ही.राव. आणि वकील यांचे योगदान.
  • कृषी: जमीन सुधारणा आणि जमीन कार्यकाळ प्रणाली, हरित क्रांती आणि शेतीमध्ये भांडवल निर्मिती.
  • रचना आणि वाढ मधील उद्योग कल, सार्वजनिक आणि खाजगी क्षेत्राची भूमिका, लघु उद्योग आणि कुटीर उद्योग.
  • राष्ट्रीय आणि दरडोई उत्पन्न: नमुने, ट्रेंड, एकूण आणि क्षेत्रीय रचना आणि त्यातील बदल.
  • राष्ट्रीय उत्पन्न आणि वितरण निर्धारित करणारे व्यापक घटक, गरिबीचे उपाय, गरिबी आणि असमानता मधील ट्रेंड.

ब) उदारीकरणानंतरचा काळ:

  • नवीन आर्थिक सुधारणा आणि कृषी: कृषी आणि डब्ल्यूटीओ, अन्न प्रक्रिया, अनुदान, कृषी किमती आणि सार्वजनिक वितरण प्रणाली, कृषी विकासावरील सार्वजनिक खर्चाचा प्रभाव.
  • नवीन आर्थिक धोरण आणि उद्योग: औद्योगिकीकरण, खाजगीकरण, निर्गुंतवणूक, थेट विदेशी गुंतवणूक आणि बहुराष्ट्रीय कंपन्यांची भूमिका.
  • नवीन आर्थिक धोरण आणि व्यापार: बौद्धिक संपदा हक्क: TRIPS, TRIMS, GATS आणि नवीन EXIM धोरणाचे परिणाम.
  • नवीन विनिमय दर व्यवस्था: आंशिक आणि पूर्ण परिवर्तनीयता, भांडवली खाते परिवर्तनीयता.
  • नवीन आर्थिक धोरण आणि सार्वजनिक वित्त: राजकोषीय जबाबदारी कायदा, बारावा वित्त आयोग आणि वित्तीय संघवाद आणि वित्तीय एकत्रीकरण.
  • नवीन आर्थिक धोरण आणि चलन प्रणाली. नवीन शासनाच्या अंतर्गत RBI ची भूमिका.
  • नियोजन: केंद्रीय नियोजन ते सूचक नियोजन, विकासासाठी नियोजन आणि बाजारपेठ यांच्यातील संबंध आणि विकेंद्रित नियोजन: ७३वी आणि ७४वी घटनादुरुस्ती.
  • नवीन आर्थिक धोरण आणि रोजगार: रोजगार आणि गरिबी, ग्रामीण वेतन, रोजगार निर्मिती, गरीबी निर्मूलन योजना, नवीन ग्रामीण, रोजगार हमी योजना.

Preparation Strategy for MPSC Economics Syllabus

Candidates need a solid MPSC Preparation strategy to cover the Economics syllabus for MPSC. Because compared to the economics optional exam, you will face questions from MPSC prelims & economics section in mains. Below we have given some tips for the MPSC Economics Syllabus:

\

  • First, review MPSC question papers and prepare your analyzed data. Understand every topic and start reading basic books. You will notice that the syllabus for this subject is concise, and you can achieve your goal in less time.
  • Here are some tips to follow during preparation-
  • Download the syllabus and have a printout with you.
  • Find easy topics to read and try to clear every concept with practical examples.
  • After completing 60-70 % of the syllabus, write answers to PYQs.
  • Analyze your answers and try to excel in your answer writing skills.

Booklist for MPSC Economics Syllabus

Listed below are resources and MPSC Books for economics optional papers. However, you don’t need to read all these books. Pick & select what you are comfortable with. Also, be very course specific & only read the appropriate topics relevant to your economics subject. 

Paper 1 Booklist Paper 2 Booklist
Micro Economics-
Ahuja-Advanced microeconomics theory
Economic Survey
Macro Economics-
Macro-Economic Analysis – Edward Shapiro
Dwivedi (for money multiplier)
India Year Book
Trade-
Salvatore (Best book for International Trade)
Krugman and Obstfeld.
Indian Economy Since Independence – Uma Kapila
Public Finance-
H. L. Bhatia
Musgrave
Indian Economy – Datt and Sundaram
Environment-
Economics of Environment – Subhashini Muthukrishnan
Indian Economy – Ramesh Singh
IGNOU – For Growth, Development, and Trade topics
Magazines- Yojana, Kurukshetra, Economy at a glance

MPSC Optional Subject Syllabus

खाली तुम्हाला एमपीएससीच्या इतर वैकल्पिक विषयांच्या अभ्यासक्रमाची संपूर्ण माहिती मिळणार आहे:

List of MPSC Optional Subjects Syllabus
MPSC Agriculture Syllabus
MPSC Anthropology Syllabus
MPSC Chemistry Syllabus
MPSC Zoology Syllabus
MPSC Sociology Syllabus
MPSC History Syllabus
MPSC Mechanical Engineering Syllabus
MPSC Public Administration Syllabus
MPSC Commerce and Accountancy Syllabus MPSC Electrical Engineering Syllabus
MPSC Mathematics Syllabus MPSC Philosophy Syllabus
MPSC Political Science Syllabus MPSC Psychology Syllabus
MPSC Marathi Literature Syllabus MPSC Statistics Syllabus
MPSC Management Syllabus MPSC Geography Syllabus
Our Apps Playstore
POPULAR EXAMS
SSC and Bank
Other Exams
GradeStack Learning Pvt. Ltd.Windsor IT Park, Tower - A, 2nd Floor, Sector 125, Noida, Uttar Pradesh 201303 help@byjusexamprep.com
Home Practice Test Series Premium