- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
भारतातील पारंपारिक लोकनृत्यांची यादी/ List of Important Folk Dances, Dances of States, Download PDF
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023

भारत हा त्याच्या समृद्ध सांस्कृतिक वारसा आणि परंपरांसाठी ओळखला जातो. नृत्य हा प्राचीन काळापासून सर्वात सुसंस्कृत समुदायांच्या जीवनाचा एक भाग आहे. भारत हा विविध संस्कृती आणि परंपरांचा देश आहे. लोककला म्हणजे लोकांच्या समूहाचा किंवा विशिष्ट परिसराचा सामान्य ताबा होय. प्रवर्तकांची ओळख विसरली जाते, पण शैली युगानुयुगे जपली जाते. भारतातील विविध राज्यांच्या लोकनृत्याच्या खाली दिलेली यादी पहा.
Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.
Table of content
भारतातील पारंपारिक लोकनृत्यांची यादी
- सर्वसाधारणपणे भारतातील नृत्यप्रकारांचे शास्त्रीय आणि लोकनृत्य अशा दोन प्रकारात वर्गीकरण केले जाते. स्थानिक परंपरेनुसार या नृत्यप्रकारांचा उगम भारताच्या विविध भागांतून झाला आहे.
- मुळात भारतीय लोक आणि आदिवासी नृत्य हे साधे असून ऋतूंच्या आगमनाच्या वेळी, मुलाच्या जन्माच्या वेळी, लग्नसमारंभात, सणांच्या वेळी आनंद व्यक्त करण्यासाठी ते सादर केले जातात.
- बहुतेक प्रसंगी नर्तक स्वत: गातात, कलाकारांसोबत वादन करतात. लोकनृत्याच्या प्रत्येक प्रकारात एक विशिष्ट पोशाख आणि लय असते आणि काही पोशाख विस्तृत दागिने आणि डिझाइनसह अतिशय रंगीबेरंगी असतात. यूपीएससी, स्टेट पीएससी, एसएससी, बँक परीक्षा इ. अशा विविध परीक्षांमध्ये मदत करणाऱ्या विविध राज्य आणि लोकनृत्यांची यादी येथे आहे.
भारतीय राज्ये आणि लोकनृत्य (Indian States and Folk Dances)
भारतातील लोकनृत्यांची यादी खाली दिली आहे:
राज्य |
भारतातील लोकनृत्यांची यादी |
आंध्र प्रदेश |
विलासिनी नाट्यम, भामकल्पम, वीरनाट्यम, दप्पू, तप्पेता गुल्लू, लांबाडी, धिमसा, कोलाट्टम |
अरुणाचल प्रदेश |
बुईया, चलो, वांचो, पासी कोंगकी, पोनुंग, पोपीर |
आसाम |
बिहू, बिछुआ, नटपूजा, महारास, कालीगोपाल, बागुरुंबा, नागा नृत्य, खेल गोपाल |
बिहार |
जटा-जतीन, बखो-बखैन, पंवरिया |
छत्तीसगड |
गौर मारिया, पंथी, राऊत नाचा, पांडवानी, वेदमती, कपालिक |
गुजरात |
गरबा, दांडिया रास, तिप्पानी जुरियं, भवई |
गोवा |
तरंगमेल, कोळी, देखणी, फुगडी, शिग्मो, घोडे, मोडनी, समय नृत्या, जागर, रानमाळे |
हरियाणा |
झुमार, फाग, डाफ, धमाल, लूर, गुग्गा, खोर |
हिमाचल प्रदेश |
झोरा, झाली, छर्ही, धामण, छपेली, महासू |
जम्मू आणि काश्मीर |
रौफ, हिकत, मंदजस, कुड दांडी नाच |
झारखंड |
अल्कप, कर्म मुंडा, अग्नि, झुमर, जननी झुमार, मर्दाना झुमार, पाइका, फगुआ |
कर्नाटक |
यक्षगान, हुतारी, सुगगी, कुनिथा, करग |
केरळ |
ओट्टम थुलल, कैकोटिकली |
महाराष्ट्र |
लावणी, नकाता, कोळी, लेझीम, गफा, दहीकला दशावतार |
मध्य प्रदेश |
जावरा, मटकी, आदा, खडा नाच, फुलपती, ग्रिडा नृत्य, सेलारकी, सेलाभडोनी |
मणिपूर |
डोल चोलम, थांग ता, लई हरोबा, पुंग चोलोम |
मेघालय |
का शाद सुक मिन्सीम, नोंगक्रेम, लाहो |
मिझोराम |
चेरव डान्स, खुल्लाम, चाइलम, सावलाकिन, चावंगलैजाउन, जांगतलाम |
नागालँड |
रंगमा, झेलियांग, न्सुइरोलियन्स, गेथिंगलिम |
ओडिशा |
सावरी, घुमारा, पैंका, मुनारी |
पंजाब |
भांगडा, गिधा, डफ, धामण, भांड |
राजस्थान |
घुमर, चक्री, गणगोर, झुलन लीला, झुमा, सुइसिनी, घपाळ |
सिक्कीम |
चू फाट, सिकमारी, सिंघी चाम ऑर द स्नो लायन, याक चाम, डेन्झोंग गनेन्हा, ताशी यांगकू |
तामिळनाडू |
कुमी, कोलत्तम, कवडी |
त्रिपुरा |
होजागिरी |
उत्तर प्रदेश |
नौटंकी, रासलीला, कजरी, ढोरा, चपली |
उत्तराखंड |
गढवाली, कुमायुनी, कजारी, ढोरा, रासलीला |
या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करा:
भारतातील पारंपारिक लोकनृत्यांची यादी, Download PDF मराठीमध्ये
To access the article in English, click here:
Indian Folk Dances
Related Important Articles:
Indian States and Its Capitals | |
Basic Concepts of Physics | |
Marathi Alankar |
More From Us:
Maharashtra Static GK
MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English
Important Government Schemes For MPSC
NCERT Books for MPSC State Exam 2022
Maharashtra State Board Books PDF
MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]
Download BYJU’S Exam Prep App
