- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
MPSC राज्यसेवा मुख्य परीक्षा 2022 तयारी धोरण / MPSC Rajyaseva Mains Exam Preparation Tips in Marathi
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023

MPSC राज्यसेवा पूर्वपरीक्षा 23 जानेवारी 2022 रोजी घेण्यात आली होती आणि आयोग MPSC राज्यसेवा 2022 चा पूर्वपरीक्षा येत्या महिन्यात जाहीर करेल. त्यामुळे आता तुम्हाला MPSC राज्यसेवा मुख्य 2022 च्या परीक्षेसाठी नियोजन करावे लागेल. या लेखात, आगामी MPSC राज्य सेवा मुख्य परीक्षा 2022 साठी तुम्ही कसे नियोजन करावे याचे तपशील पाहूया.
Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.
Table of content
MPSC राज्यसेवा मुख्य परीक्षेसाठी तयारी
- कुठल्याही परीक्षेचा अभ्यास करण्यासाठी किंवा त्या परीक्षेचे नियोजन करण्यासाठी, सर्वात आधी आपल्याला त्या परीक्षेचा अभ्यासक्रम माहिती असणे आवश्यक आहे. कारण अभ्यासक्रम जर व्यवस्थित माहिती असेल तरच आपण त्या परीक्षेचा योग्य रीतीने नियोजन करू शकतो आणि त्या परीक्षेत आपले यश संपादन करू शकतो.
- MPSC राज्यसेवा परीक्षा 2022 ही महाराष्ट्रातील सर्वात प्रतिष्ठित परीक्षांपैकी एक आहे. दरवर्षी राज्यभरातील लाखो इच्छुकांकडून यासाठी प्रयत्न केले जातात. तथापि, त्यापैकी फक्त एक लहान टक्केवारी त्यांच्या महत्वाकांक्षा पूर्ण करू शकतात. एमपीएससी राज्य सेवा परीक्षा केवळ त्याच्या अभ्यासक्रमाच्या आकाराच्या दृष्टीनेच आव्हानात्मक नाही तर अत्यंत अनपेक्षित स्वरूपामुळे भयावहही आहे.
MPSC राज्य सेवा 2022 परीक्षेच्या तयारीसाठी 7-चरण तयारी धोरण पाहू:
1. अभ्यासक्रम माहिती करून घेणे
- नुकतेच आयोगाणे एमपीएससी मुख्य परीक्षेत थोडे बदल केले आहेत. ते बदल अत्यंत सूक्ष्म आहेत, तरी तुम्ही हे नवीन अभ्यासक्रमात बघून घ्यावे.
- मुख्य परीक्षेमध्ये सहा अनिवार्य पेपर असतात. पेपर I आणि पेपर II हे भाषेचे पेपर आहेत तर पेपर्स 3, 4, 5 आणि 6 हे सामान्य अभ्यासाचे पेपर आहेत. एमपीएससीमध्ये पर्यायी विषय नाहीत.
- त्यात पहिला पेपर हा वर्णनात्मक असतो. बाकीचे सगळे पेपर हे बहुपर्यायी असतात.
- मुख्य परीक्षेचे आणि मुलाखतीचे गुण अंतिम यादीसाठी विचारात घेतले जातात. पूर्व परीक्षेचे गुण अंतिम यादीत ग्राह्य नसतात फक्त मुख्य परीक्षेला पात्र होण्यासाठी पूर्व परीक्षेचे महत्व आहे.
- खाली टेबल मध्ये राज्यसेवा मुख्य परीक्षेचा अभ्यासक्रम दिला आहे
विषयाचे नाव |
गुण |
कालावधी |
परीक्षेचे स्वरूप |
मराठी आणि इंग्रजी (निबंध) |
100 |
3 तास |
वर्णनात्मक |
इंग्रजी/मराठी |
100 |
1 तास |
वस्तुनिष्ठ |
GS पेपर I: इतिहास, भूगोल आणि कृषी |
150 |
2 तास |
वस्तुनिष्ठ |
GS पेपर II: भारतीय राजकारण आणि कायदे |
150 |
2 तास |
वस्तुनिष्ठ |
GS पेपर III: मानव संसाधन विकास आणि मानवी हक्क |
150 |
2 तास |
वस्तुनिष्ठ |
GS पेपर IV: विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, अर्थव्यवस्था |
150 |
2 तास |
वस्तुनिष्ठ |
एकूण गुण |
800 |
|
|
2. मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांचे अवलोकन
एकदा का अभ्यासक्रम वाचून झाला मग परीक्षेची पद्धत काही हे समजून घेतले पाहिजे त्यानंतर मागील वर्षांच्या एमपीएससीच्या राज्यसेवा मुख्य परीक्षेच्या सर्व विषयांच्या प्रश्नपत्रिका आयोगाच्या अधिकृत संकेतस्थळावरून डाऊनलोड करून घ्यावे.
मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांचा अभ्यास कसा करावा:
- सर्वात आधी प्रश्नाचे स्वरूप लक्षात घ्यावे यांच्यात किती प्रश्न आहे बहु वाक्य आहेत किती प्रश्न एक वाक्याचे किती प्रश्न जोड्या लावा विचारले तसेच भूगोलासाठी किती प्रश्न नकाशावर आहेत याची यादी अवलोकन करावे.
- त्यानंतर आयोगाने दिलेला अभ्यासक्रम आणि संबंधित विषयाची प्रश्नपत्रिका यांची तुलना करावी
- सर्वाधिक विचारले जाणारे आणि सर्वात कमी विचारले जाणारे प्रश्न लक्ष्यात घ्या
- राज्यसेवा मुख्य परीक्षा अभ्यासक्रमाचे काही भाग असे आहेत,ज्यातून MPSC वारंवार प्रश्न विचारते. असेही काही भाग आहेत ज्यातून ते क्वचितच प्रश्न विचारतात. जनरल स्टडीज पेपर- I मधील इतिहास हा विषय उत्तम उदाहरण आहे. आधुनिक इतिहास हे त्या क्षेत्रांपैकी एक आहे ज्यातून निश्चितपणे प्रश्न तयार केले जातात. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या दीर्घकाळ चाललेल्या लढाई दरम्यान आयोजित केलेल्या विविध कॉंग्रेस अधिवेशनांचा नेहमीच उल्लेख आढळतो.
- त्यानंतर महत्त्वाचे वारंवार विचारले जाणारे घटकांची यादी बनवून ठेवावी त्या यादीतील घटकांवर विशेष लक्ष द्यावे.
- अशा पद्धतीने तुम्ही मागील वर्षांच्या प्रश्नपत्रिकांचे अवलोकन आणि विश्लेषण करू शकतात.
3. पुस्तकांची संदर्भ यादी बनवणे
- आता दिलेल्या अभ्यासक्रमानुसार प्रत्येक विषयासाठी एक संदर्भ पुस्तक शोधणे आता कोणते पुस्तक वाचावे यासाठी मी तुम्हाला एकच मार्ग सांगेल की आयोगाचा अभ्यासक्रम आणि संबंधित पुस्तकांचे घटक यांची तुलना करावी.
- ज्या पुस्तकात तुम्हाला जास्तीत जास्त अभ्यासक्रमातील घटक सापडतील तेच पुस्तक तुमचे संदर्भग्रंथ म्हणून निवडावे.
महाराष्ट्र स्टेट बोर्ड ची पुस्तके वाचणे गरजेचे आहे का?
जे विद्यार्थी एमपीएससी राज्यसेवा मुख्य परीक्षेचा अभ्यास करत असतील, त्यांनी महाराष्ट्र स्टेट बोर्ड ची पुस्तके वाचण्याची जास्त आवश्यकता नाही. कारण की त्यांनी आधीच एमपीएससी राज्यसेवा पूर्व परीक्षेसाठी स्टेट बोर्ड पुस्तक वाचलेले आहेत.तसेच त्यांनी काही संदर्भ ग्रंथ वाचलेले आहेत .त्यामुळे त्यांचा त्यांसंबंधित विषय संबंधित पाया भक्कम झाले आहे. त्यांनी फक्त आता मूळ संदर्भ ग्रंथ वाचले पाहिजेत. महाराष्ट्र स्टेट बोर्ड चे पुस्तक वाचण्याची काहीही गरज नाही.
4. नोट्स बनवणे
विशेषत: राज्यसेवा मुख्य प परीक्षेच्या संदर्भात, MPSC च्या तयारी दरम्यान लहान नोट्स बनवायला शिकणे खूप महत्वाचे आहे. सखोल अभ्यासाशिवाय आणि त्यांच्या स्वतःच्या नोट्स तयार केल्याशिवाय आणि नियमितपणे त्यामध्ये सुधारणा केल्याशिवाय मुख्य परीक्षेत यश मिळण्याची आशा करू शकत नाही.
नोट्स कसे बनवायचे:
- सर्व काही लिहू नका – महत्वाचे मुद्दे लिहा.
- दिलेल्या उदाहरणांच्या छोट्या नोट्स बनवा
- रंगीत पेन चा वापर करा.
- चित्र आणि रेखांकन तयार करत जा
- तुमची वाक्ये लहान ठेवा. बुलेट पॉइंट्स आणि क्रमांकित याद्या वापरा
- गोष्टी कशा जोडलेल्या आहेत हे पाहण्याची गरज असल्यास, मानसिक नकाशे वापरण्याचा विचार करा.
5. अभ्यासाचे वेळापत्रक बनवणे
- आता कोणत्याही परीक्षेत यश संपादन करण्यासाठी तुम्हाला योग्य नियोजन असणे गरजेचे आहे. त्यासाठी व्यवस्थित वेळापत्रक असणे सुद्धा तेवढेच गरजेचे आहे.
- आता मुख्य परीक्षा कधी होणार आहे यावरून आधी आपल्या हातात किती महिने आहेत, ते बघावे. जितका कालावधी शिल्लक असेल त्यानुसार तुम्हाला तुमचे अभ्यासक्रमाचे वेळापत्रक तयार करावे लागेल.
- आता वेळापत्रक बनवताना पूर्ण वेळ अभ्यास करणारे आणि नोकरी करणारे असे दोन गट पडू शकतात तर तुमच्याकडे जितका वेळ असेल त्यानुसार तुम्ही एक रचनात्मक नियोजन करू शकतात.
खाली एक वेळापत्रक देण्यात आले आहे.
अ.क्र. |
विषय |
वेळ |
1 |
सामान्य अध्ययन 1 |
4 तास |
2 |
सामान्य अध्ययन 2 |
4 तास |
3 |
प्रश्नांचा सराव |
2 तास |
6. किती तास अभ्यास करायचा?
आता कोणी किती वेळा अभ्यास करायचा हे व्यक्तीनुसार बदलू शकतो त्यामुळे तुम्ही तुमच्या व्यक्तिमत्त्वानुसार किती वेळ अभ्यास करू शकतात हे ठरवून घ्यावे.
परंतु कुठल्याही उमेदवाराने मुख्य परीक्षेसाठी कमीत कमी दहा तास तरी अभ्यास करणे गरजेचे आहे.
मी माझ्या पहिल्या प्रयत्नात MPSC परीक्षा पास करू शकतो का?
- अर्थात तुम्ही पहिल्याच प्रयत्नात MPSC परीक्षेत उत्तीर्ण होऊ शकता, जर तुम्ही कठोर परिश्रम करण्यास आणि वेळेचे योग्य नियोजन करण्यास तयार असाल तरच, जर तुम्ही चांगले अभ्यास साहित्य, एक वर्षाचे योग्य नियोजन आणि योग्य अभ्यासक्रमाचे योग्य अभ्यास धोरण वापरता, होय वर्ष !!! तुम्ही एका वर्षात एक पोस्ट नक्कीच काढू शकता.
- यासाठी तुम्हाला काही स्टेप्स फॉलो कराव्या लागतील आणि दररोज चूक न करता, स्वतःवर विश्वास ठेवा की तुम्ही हे करू शकता कारण मी खाली या लेखातील काही महत्वाच्या गुप्त पायऱ्या दिल्या आहेत ज्या तुम्ही फॉलो करू शकता आणि निकाल नक्की पाहू शकता, फक्त आपण तयार असल्यास. MPSC परीक्षा तयारी धोरण, खाली दिलेल्या टिपा वाचा.
7. रिविजन करणे
- स्मरणशक्ती कमी होणे टाळण्यासाठी पुनरावृत्ती अंतर 9-15 दिवसांपेक्षा जास्त नसावे. अभ्यासक्रम अफाट असल्याने, एखाद्याने भरमसाठ होऊ नये म्हणून वारंवार अंतराने विषयांची उजळणी करावी.
- विद्यार्थ्यांनी त्यांची पुनरावलोकन योजना त्यांच्या अभ्यास योजनेशी सुसंगत आहे याची खात्री करावी. याचा अर्थ असा की जेव्हा एखादा विद्यार्थी एका विषयाचा अभ्यास करायला बसतो, तेव्हा त्याने मागील विषयांची उजळणी विसरू नये. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या विद्यार्थी एका विशिष्ट विषयासाठी 1 तास खर्च केला तर त्यांनी पुनरावृत्तीसाठी 10-15 मिनिटे द्यावीत.
-
आपण प्रभावी पुनरावृत्ती घाई करू शकत नाही. लवकर सुरू करून, आणि प्रत्येक परीक्षेसाठी कामाचा ताण पसरवून, उत्तम पुनरावृत्ती धोरणे तुमच्या मेंदूला माहिती टिकवून ठेवण्यास मदत करतील आणि वाटेत तुम्हाला कमी ताणतणावाची खात्री होईल.
-
प्राधान्य द्या आणि आपल्या पुनरावृत्तीची योजना करा: मित्र आणि कुटुंबासोबत वेळ घालवणे महत्वाचे आहे – त्यामुळे तुमच्या मोकळ्या वेळेचे नियोजन करणे, उजळणी धोरणे आणि तुमच्या कामांना प्राधान्य देणे तुम्हाला उत्पादनक्षम कार्य -जीवन शिल्लक राखण्यास मदत करेल.
-
करण्यायोग्य यादी बनवा: एका दिवसात पूर्ण करायच्या कामांची यादी लिहिण्याचे समाधान, नंतर त्यांना एक -एक करून टिकवून ठेवणे, तुम्हाला प्रेरित राहण्यास आणि तुमच्या उजळणीच्या वेळापत्रकाच्या शीर्षस्थानी जाणण्यास मदत करेल.
अशा पद्धतीने तुम्ही राज्यसेवा मुख्य परीक्षेचे नियोजन करू शकतात योग्य नियोजन करा आणि येणाऱ्या परीक्षेत यश संपादन करा.
To access the article in English, click here
MPSC Rajyaseva Mains 2022 Exam: Preparation Tips
Related Links | |
More From Us:
Maharashtra Static GK
MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English
Important Government Schemes For MPSC
NCERT Books for MPSC State Exam 2022
Maharashtra State Board Books PDF
MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]
Download BYJU’S Exam Prep App
