दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 25 May 2022

दैनिक चालू घडामोडी 25.05.2022

क्वाड लीडर्स समिट

बातम्यांमध्ये का:

• जपानमधील टोकियो येथे 24 मे 2022 रोजी झालेल्या क्वाड लीडर्स परिषदेला उपस्थित असलेले पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा समावेश होता, ज्यात जपानचे पंतप्रधान फुमियो किशिदा, अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जोसेफ जोसेफ बायडन आणि ऑस्ट्रेलियाचे पंतप्रधान अँथनी अल्बनीज यांचा समावेश होता.

महत्त्वाचे मुद्दे:

• क्वाड देशांच्या प्रमुखांची ही दुसरी वैयक्तिक बैठक होती, तर क्वाडच्या आतापर्यंत एकूण चार बैठका झाल्या आहेत.
• क्वाड देशांची पहिली आभासी बैठक मार्च 2021 मध्ये, दुसरी आभासी बैठक सप्टेंबर 2021 मध्ये वॉशिंग्टन डीसी येथे झाली आणि तिसरी आभासी बैठक मार्च 2022 मध्ये झाली.
• इंडो-पॅसिफिक प्रदेशातील आपत्तींविरूद्ध अधिक प्रभावी आणि वेळेवर प्रतिसाद देण्यासाठी राजकारण्यांनी मानवतावादी सहाय्य आणि आपत्ती निवारण (HADR) वर चतुर्भुज भागीदारी जाहीर केली.
• क्वाडचा सकारात्मक आणि रचनात्मक अजेंडा पूर्ण करण्याच्या ध्येयावर पंतप्रधानांनी भर दिला.

Source: PIB

क्वाड स्कॉलरशिप फेलोशिप प्रोग्राम

बातम्यांमध्ये का:

• अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन यांनी क्वाड समिटमध्ये विज्ञान, तंत्रज्ञान, अभियांत्रिकी आणि गणित क्षेत्रातील सहयोगींना एकत्र आणण्यासाठी क्वाड स्कॉलरशिप सारखा नवीन फेलोशिप कार्यक्रम सुरू केला.

मुख्य मुद्दे:

• क्वाड स्कॉलरशिप युनायटेड स्टेट्स, जपान, ऑस्ट्रेलिया आणि भारतातील विद्यार्थ्यांना अमेरिकन विद्यापीठांमध्ये विज्ञान, तंत्रज्ञान, अभियांत्रिकी आणि गणितामध्ये पदव्युत्तर आणि डॉक्टरेट पदवी प्रदान केली जाईल.
• प्रत्येक वर्षी एकूण शंभर विद्यार्थ्यांना क्वाड स्कॉलरशिप दिली जाईल ज्या अंतर्गत प्रत्येक क्वाड गटातील 25 विद्यार्थ्यांना ती दिली जाईल.
• हा अशा प्रकारचा एक उपक्रम आहे ज्या अंतर्गत विद्यार्थ्यांना चांगल्या शिक्षणाच्या संधी मिळणार आहेत.
• या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश पुढील पिढीतील शास्त्रज्ञ आणि तंत्रज्ञान व्यावसायिक यांच्यात संबंध प्रस्थापित करणे हा आहे.

Source: Indian Express

'ABHA' मोबाईल ऍप्लिकेशन

बातम्यांमध्ये का:

• राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाने आयुष्मान भारत डिजिटल मिशन अंतर्गत आरोग्य नोंदी ठेवण्यासाठी ABHA मोबाईल ऍप्लिकेशनची सुधारित आवृत्ती जाहीर केली आहे.

मुख्य मुद्दे:

• ABHA App, ज्याला पूर्वी एनडीएचएम हेल्थ रेकॉर्ड्स APP म्हणून ओळखले जाते, ते Google Play Store वर उपलब्ध आहे.
• सुधारित आयुषमान भारत आरोग्य खाते (ऑरा) मोबाइल अॅप्लिकेशन अधिक व्यावहारिक करण्यात आले असून उपयोगिता सुधारण्यासाठी त्यात नवीन युजर इंटरफेस (यूआय) जोडण्यात आला आहे, या मदतीने नवीन APP च्या मदतीने कोणतीही व्यक्ती एबीएचए अॅड्रेससह एबीएचए APP, लिंक किंवा अनलिंक एबीएचए नंबर (१४ अंक) वर आपले प्रोफाइल एडिट करू शकते.
• नवीन ABHA APP च्या मदतीने आरोग्याशी संबंधित नोंदीही डिजिटल स्वरूपात या APP मध्ये जोडल्या जाऊ शकतात.
• एबीएचए APP सध्या गुगल प्ले स्टोअरवर उपलब्ध आहे, त्याची आयओएस आवृत्ती लवकरच प्रसिद्ध होणार आहे.

Source: The Hindu

स्वच्छ सर्वेक्षण 2023

बातम्यांमध्ये का:

• गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालयाच्या सचिवांनी स्वच्छ भारत मिशन अर्बन 2.0 अंतर्गत स्वच्छ सर्वेक्षण 2023 लाँच केले.

मुख्य मुद्दे:

• स्वच्छ सर्वेक्षण 2023 च्या कचरामुक्त शहरांसाठी 'वेस्ट टू वेल्थ' ही थीम आहे.
• स्वच्छ सर्वेक्षण 2023 चे मूल्यांकन पूर्वीच्या स्वच्छ सर्वेक्षणाच्या 3 टप्प्यांच्या तुलनेत 4 टप्प्यात केले जाईल.
• स्वच्छ सर्वेक्षण 2023 मध्ये तिसऱ्या टप्प्यात तसेच चौथ्या टप्प्यात नागरिक पडताळणी व प्रक्रिया सुविधांचे क्षेत्र मूल्यांकन सुरू करण्यात येणार आहे.
• स्वच्छ सर्वेक्षण 2023 मध्ये तीन 'R' च्या तत्त्वाला प्राधान्य दिले आहे - Reduce, Recycle and Reuse.

स्वच्छ सर्वेक्षण

• शहरी स्वच्छतेची स्थिती सुधारण्यासाठी आणि मोठ्या प्रमाणात नागरिकांच्या सहभागास प्रोत्साहन देण्यासाठी शहरांना प्रोत्साहन देण्यासाठी एक स्पर्धात्मक फ्रेमवर्क म्हणून गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालयाने 2016 मध्ये स्वच्छ सर्वेक्षण सुरू केले होते.

Source: PIB

वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरम

बातम्यांमध्ये का:

• भारतातील हवामान कृती आणि कार्बन कमी करण्याच्या प्रयत्नांना गती देण्यासाठी वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमने क्लायमेट अॅक्शन कोलिशनची भारतीय शाखा स्थापन केली आहे.

मुख्य मुद्दे:

• वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमच्या क्लायमेट टास्क फोर्सचा एक भाग म्हणून भारतीय शाखा, श्वेतपत्रिका मिशन 2070 मध्ये निर्धारित उद्दिष्टे साध्य करण्याचे उद्दिष्ट ठेवते.
• भारतातील कार्बन उत्सर्जनाचा दर कमी करणे हा भारतीय शाखेचा मुख्य उद्देश आहे.
• 2070 पर्यंत कमी कार्बनयुक्त देश बनण्याचे भारताचे उद्दिष्ट आहे.
• कमी कार्बन उत्सर्जनासाठी भारताच्या मोहिमेमध्ये सरकार, व्यवसाय आणि इतर भागधारकांना पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या महत्त्वाकांक्षी संकल्प पंचामृताची पूर्तता करण्यासाठी सामील केले जाईल.
• वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमची भारतीय शाखा भारतातील वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरमच्या क्लायमेट टास्क फोर्सचा एक भाग म्हणून काम करेल.

Source: News on Air

शिरूई लिली महोत्सव 2022

• मणिपूरमध्ये आयोजित राज्यस्तरीय शिरुई लिली महोत्सव २०२२ च्या चौथ्या आवृत्तीचे आयोजन करण्यात आले होते. 
• शिरुई लिली या फुलाविषयी जनजागृती करण्यासाठी मणिपूर सरकारच्या पर्यटन विभागातर्फे दरवर्षी या वार्षिक महोत्सवाचे आयोजन करण्यात येते.
• शिरुई लिलीची फुले फुलण्याचा हा काळ असल्याने दरवर्षी एप्रिल व मे महिन्यात शिरुई लिली महोत्सव भरविला जातो.
• शिरुई लिली हे फूल केवळ मणिपूरच्या उखरूल जिल्ह्यातच आढळते आणि जगात कुठेही लावता येत नाही.

शिरुई लिली

• शिरुई लिली हे मणिपूरचे राज्य फूल आहे, जे तीन फूट उंच आणि घंटेच्या आकाराचे निळ्या-गुलाबी रंगाचे फूल आहे.
• याचे वैज्ञानिक नाव लिलियम मॅक्लिनिया असे आहे.
• याला स्थानिक पातळीवर तंगखुल जमातीने काशसोंग तिमारावोन असे नाव दिले आहे, ज्याला तिमरवोनचे नाव देण्यात आले आहे.

Source: News on Air

विदेशी गुंतवणूक सुविधा पोर्टल

बातम्यांमध्ये का:

• फॉरेन इन्व्हेस्टमेंट प्रमोशन बोर्डाची जागा घेणार्‍या फॉरेन इन्व्हेस्टमेंट फॅसिलिटेशन पोर्टलने (FIF) 5 वर्षे पूर्ण केली आहेत.

मुख्य मुद्दे:

• परकीय गुंतवणूक सुविधा पोर्टल 24 मे 2017 रोजी सुरू करण्यात आले.
• वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालय परकीय गुंतवणूक सुविधा पोर्टलसाठी नोडल विभाग म्हणून काम करते.
• फॉरेन इन्व्हेस्टमेंट फॅसिलिटेशन पोर्टल (एफआयएफ) अस्तित्वात आल्यापासून ५ वर्षांत 853 थेट परकीय गुंतवणूक (एफडीआय) प्रस्तावांचे निराकरण झाले असून त्याच्या मदतीने थेट परकीय गुंतवणुकीत (एफडीआय) ३९% वाढ झाली आहे.
• परकीय गुंतवणूक सुविधा पोर्टलचा मुख्य उद्देश भारतात थेट परकीय गुंतवणूक (एफडीआय) वाढवणे हा आहे.

Source: Times of India

न्यायमूर्ती सबिना

• न्यायमूर्ती सबिना यांची हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालयाच्या कार्यकारी मुख्य न्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.
• भारतीय राज्यघटनेच्या कलम 223 चा वापर करून राष्ट्रपतींनी न्यायमूर्ती सबिना यांची हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालयाचे कार्यकारी मुख्य न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती केली आहे.
• नवनियुक्त न्यायमूर्ती सबिना हे हायकोर्टाचे विद्यमान सरन्यायाधीश मोहम्मद रफिक यांची जागा घेतील.
• सबिना या हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालयाच्या सर्वात वरिष्ठ न्यायाधीश असून त्या 25 मे पासून पदभार स्वीकारतील.

काय आहे कलम 223?

• जेव्हा एखाद्या उच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायाधीशांचे पद रिक्त असेल किंवा जेव्हा असे सरन्यायाधीश आपल्या कार्यालयाची कर्तव्ये पार पाडण्यात असमर्थ ठरल्यामुळे असतात, तेव्हा न्यायालयातील इतर न्यायाधीशांपैकी एक, जसे राष्ट्रपती या कामासाठी नियुक्त करू शकतात, ते त्या पदाची कर्तव्ये पार पाडतील.

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-25 मे 2022, Download PDF

Daily Current Affairs-25 May 2022, Download PDF

More From Us:

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App

Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF's & more, Join our Telegram Group Join Now