दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 23 March 2022

दैनिक चालू घडामोडी 23.03.2022

फिनलँडीकरण

बातम्यांमध्ये का

• अलिकडेच फ्रान्सचे अध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांनी रशिया-युक्रेन युद्ध संपल्यावर युक्रेनसाठी फिनलंडायझेशन हा वास्तववादी परिणाम असू शकतो, असे सुचवले आहे.

फिनलंडायझेशनबद्दल:

• शीतयुद्धाच्या दशकांत फिनलंडने मॉस्को आणि पाश्चिमात्य देशांदरम्यान जे कठोर तटस्थतेचे (strict neutrality) धोरण अवलंबिले होते, त्याचा अर्थ फिनलंडायझेशन होय. 
• फिनलंडने एप्रिल १९४८ मध्ये यूएसएसआरबरोबर केलेल्या मैत्री, सहकार्य आणि परस्पर सहाय्याच्या करारात तटस्थतेच्या तत्त्वाचे (principle of neutrality) मूळ होते.

Source: Indian Express

राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोग (NCST)

बातम्यांमध्ये का

• राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोग (एनसीएसटी) गेल्या चार वर्षांपासून अकार्यक्षम असून, त्यांनी एकही अहवाल संसदेला दिलेला नाही, असे संसदीय समितीने नुकत्याच दिलेल्या अहवालात म्हटले आहे. 

राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोगाबद्दल (NCST):

• ही एक भारतीय घटनात्मक संस्था आहे जी संविधान (89 वी दुरुस्ती) कायदा, 2003 द्वारे स्थापन केली गेली होती.
• १९ फेब्रुवारी २००४ रोजी लागू झालेल्या संविधानाच्या ८९ व्या दुरुस्तीवर, पूर्वीच्या राष्ट्रीय अनुसूचित जाती आणि अनुसूचित जमाती आयोगाच्या विभाजनावर राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोगाची स्थापना कलम ३३८ अ अन्वये करण्यात आली आहे, जेणेकरून प्रदान केलेल्या विविध सुरक्षारक्षकांच्या (safeguards) अंमलबजावणीवर लक्ष ठेवता येईल.

रचना:

• आयोगामध्ये एक अध्यक्ष, एक उपाध्यक्ष आणि तीन पूर्णवेळ सदस्य (एका महिला सदस्यासह) यांचा समावेश होतो. आयोगाच्या सर्व सदस्यांचा कार्यकाळ कार्यभार स्वीकारल्यापासून तीन वर्षांचा आहे.

Source: The Hindu

2022-23 हंगामासाठी कच्च्या तागाच्या किमान आधारभूत किमतीला मंत्रिमंडळाची मान्यता

बातमीत का

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील आर्थिक व्यवहारावरील मंत्रिमंडळ समितीने 2022-23 हंगामासाठी कच्च्या तागासाठी किमान आधारभूत किंमत (MSP) मंजूर केली.

मुख्य मुद्दे

• कृषी खर्च आणि किंमत आयोगाच्या शिफारशींवर आधारित ही मान्यता आहे.
• 2022-23 हंगामासाठी कच्च्या तागाचा MSP (TDN3 समतुल्य TD5 ग्रेड) 4750/- प्रति क्विंटल निश्चित करण्यात आला आहे.
• यामुळे संपूर्ण भारतातील भारित सरासरी उत्पादन खर्चापेक्षा 60.53 टक्के परतावा मिळेल.
• 2022-23 हंगामासाठी कच्च्या तागाचा घोषित MSP हा सरकारने 2018-19 च्या अर्थसंकल्पात घोषित केल्यानुसार अखिल भारतीय भारित सरासरी उत्पादन खर्चाच्या किमान 1.5 पट पातळीवर MSP निश्चित करण्याच्या तत्त्वाशी सुसंगत आहे.
• Source: PIB

EX-DUSTLIK

बातमीत का

• 22 ते 31 मार्च 2022 या कालावधीत उझबेकिस्तानमधील यांगियारिक येथे भारतीय आणि उझबेकिस्तानच्या सैन्यादरम्यान EX-DUSTLIK या संयुक्त प्रशिक्षण सरावाची तिसरी आवृत्ती आयोजित केली जात आहे.

मुख्य मुद्दे

• ग्रेनेडियर्स रेजिमेंटची एक पलटून संख्या असलेली भारतीय तुकडी 22 मार्च 2022 रोजी नॉर्थ वेस्टर्न मिलिटरी डिस्ट्रिक्टच्या सैन्याने प्रतिनिधित्व केलेल्या उझबेकिस्तान आर्मी तुकडीत सामील होण्यासाठी सराव क्षेत्रासाठी रवाना झाली.
• DUSTLIK ची शेवटची आवृत्ती मार्च 2021 मध्ये रानीखेत (उत्तराखंड) येथे आयोजित करण्यात आली होती.
• संयुक्त सराव संयुक्त राष्ट्रांच्या आदेशानुसार अर्ध-शहरी भूभागात दहशतवादविरोधी कारवायांवर लक्ष केंद्रित करेल.
• या सरावासाठी नामांकित केलेली ग्रेनेडियर्स बटालियन ही भारतीय सैन्याच्या अत्यंत सुशोभित बटालियनपैकी एक आहे आणि स्वातंत्र्यपूर्व आणि नंतरच्या जवळजवळ सर्व ऑपरेशन्समध्ये भाग घेण्याचे अद्वितीय वैशिष्ट्य आहे. युनिटला आठ स्वातंत्र्यपूर्व लढाई सन्मान प्रदान करण्यात आला आहे. स्वातंत्र्यानंतर, 1965 च्या युद्धात 'राजस्थान' आणि 1971 च्या युद्धात 'जरपाल' हा थिएटर सन्मान मिळाला आहे.

Source: India Today

'कोल्ड रिस्पॉन्स 2022' लष्करी सराव

  बातमीत का

• नॉर्वेमध्ये नॉर्थ अटलांटिक ट्रीटी ऑर्गनायझेशन (NATO) द्वारे ‘कोल्ड रिस्पॉन्स 2022’ या लष्करी सरावाचे आयोजन करण्यात आले आहे.
• हा सराव 14 मार्च रोजी सुरू झाला आणि 1 एप्रिल 2022 पर्यंत सुरू राहील.

मुख्य मुद्दे

• 27 देशांचे 30,000 हून अधिक सैनिक तसेच अनेक नागरी संस्था या सरावात सहभागी होतील.
• नॉर्वेमध्ये हा सराव द्विवार्षिक आयोजित केला जातो.
• कोल्ड रिस्पॉन्स 2022 हा एक दीर्घ-नियोजित सराव आहे ज्यामध्ये NATO सहयोगी आणि भागीदारांच्या हजारो सैन्याला एकत्र आणले जाते, नॉर्वेमध्ये थंड हवामानात - जमिनीवर, हवेत आणि समुद्रात एकत्र काम करण्याच्या त्यांच्या क्षमतेची चाचणी केली जाते.
• कोल्ड रिस्पॉन्स 2022 चे आयोजन नॉर्वेजियन सशस्त्र दलांनी केले आहे.
• पहिला सराव 2006 मध्ये नॉर्वेमधील सर्वात मोठा लष्करी सराव होता.

About North Atlantic Treaty Organization (NATO), Click Here

भारतीय अर्थशास्त्रज्ञ जयती घोष यांची बहुपक्षीयतेवर संयुक्त राष्ट्रांच्या सल्लागार मंडळात नियुक्ती

बातमीत का

• भारतीय विकास अर्थशास्त्रज्ञ जयती घोष यांची संयुक्त राष्ट्राचे सरचिटणीस अँटोनियो गुटेरेस यांनी प्रभावी बहुपक्षीयतेवरील नवीन उच्चस्तरीय सल्लागार मंडळावर (high-level advisory board on effective multilateralism) नियुक्ती केली आहे.

मुख्य मुद्दे

• संयुक्त राष्ट्र प्रमुख गुटेरेस यांनी लाइबेरियाचे माजी अध्यक्ष आणि नोबेल पारितोषिक विजेते एलेन जॉन्सन सरलीफ आणि माजी स्वीडिश पंतप्रधान स्टीफन लोफवेन यांच्या सह-अध्यक्षतेसाठी प्रभावी बहुपक्षीयतेवर सल्लागार मंडळाची स्थापना करण्याची घोषणा केली.
• त्या UN च्या आर्थिक आणि सामाजिक प्रकरणांवरील उच्च-स्तरीय सल्लागार मंडळाच्या सदस्या देखील आहेत.
• जयती घोष (६५) या युनिव्हर्सिटी ऑफ मॅसॅच्युसेट्स एमहर्स्टमध्ये अर्थशास्त्राच्या प्राध्यापक आहेत.
• Source: The Hindu

वुमन ट्रान्सफॉर्मिंग इंडिया अवॉर्ड्स

बातमीत का

• NITI आयोगाने वुमन ट्रान्सफॉर्मिंग इंडिया (WTI) पुरस्कारांच्या पाचव्या आवृत्तीचे आयोजन केले.

मुख्य मुद्दे

• या वर्षी, भारताच्या स्वातंत्र्याची ७५ वर्षे साजरी करण्यासाठी आझादी का अमृत महोत्सवाचा एक भाग म्हणून, ‘सशक्त और समर्थ भारत’ मधील त्यांच्या योगदानाचा गौरव करण्यासाठी ७५ महिला कर्तृत्ववानांना WTI पुरस्कार प्रदान करण्यात आले.

वुमन ट्रान्सफॉर्मिंग इंडिया (WTI) पुरस्कारांबद्दल:

• वुमन ट्रान्सफॉर्मिंग इंडिया अवॉर्ड्स हा NITI आयोगाचा भारतातील महिला नेत्या आणि बदल घडवणार्‍यांच्या प्रशंसनीय आणि महत्त्वपूर्ण प्रयत्नांना अधोरेखित करण्याचा वार्षिक उपक्रम आहे.
• 2018 पासून, उद्योजकतेवर विशेष लक्ष केंद्रित करून, NITI आयोगाच्या महिला उद्योजकता प्लॅटफॉर्म (WEP) च्या अंतर्गत पुरस्कारांचे आयोजन केले जात आहे.
• महिला उद्योजकता प्लॅटफॉर्म (WEP) हे एक एकत्रित पोर्टल आहे ज्याचा उद्देश महिलांसाठी उद्योजकीय परिसंस्था उत्प्रेरित करणे (catalyse the entrepreneurial ecosystem) आणि माहितीची विषमता कमी (address information asymmetry) करणे आहे.
• Source: PIB

शहीद दिवस 

बातमीत का

• 23 मार्च हा दिवस शहीद दिवस किंवा शहीद दिन म्हणून भारतात साजरा केला जातो.

मुख्य मुद्दे

• 23 मार्च 1931 रोजी भगतसिंग, शिवराम राजगुरू आणि सुखदेव थापर यांना लाहोर तुरुंगात इंग्रजांनी फाशी दिली.
• भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यातील त्यांच्या बलिदानाचा आदर आणि स्मरण करण्यासाठी २३ मार्च हा दिवस शहीद दिवस म्हणून साजरा केला जातो.

Source: India Today

जागतिक हवामान दिन

  बातमीत का

• जागतिक हवामान दिन दरवर्षी 23 मार्च रोजी साजरा केला जातो.

मुख्य मुद्दे

• जागतिक हवामानशास्त्र दिन 2022 ची थीम ‘लवकर इशारा आणि लवकर कृती' (Early Warning and Early Action)’ आहे.
• जागतिक हवामान संघटना (WMO) ची स्थापना म्हणून हा दिवस साजरा केला जातो.
• 23 मार्च 1950 रोजी आंतरराष्ट्रीय हवामान संघटनेची जागा घेण्यासाठी जागतिक हवामान संघटना (WMO) ही संयुक्त राष्ट्रांची संघटना बनवण्यात आली.
• पहिला जागतिक हवामान दिन 23 मार्च 1961 रोजी साजरा करण्यात आला.
• Source: un.org 

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-23 मार्च 2022, Download PDF

Daily Current Affairs-23 March 2022, Download PDF  

More From Us:

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App

Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF's & more, Join our Telegram Group Join Now