दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 17 March 2022

दैनिक चालू घडामोडी 17.03.2022

प्रकल्प डॉल्फिन

• बातमीत का
• केंद्रीय जलशक्ती मंत्री गजेंद्र सिंह शेखावत यांनी गंगावरील एम्पॉर्ड टास्क फोर्स (ETF) च्या बैठकीत प्रकल्प डॉल्फिनच्या मंजुरी प्रक्रियेच्या संथ गतीबद्दल नाराजी व्यक्त केली.

मुख्य मुद्दे

• पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखालील राष्ट्रीय गंगा कौन्सिल (NGC) नंतर गंगावरील ETF ही गंगावरील निर्णय घेणारी दुसरी सर्वोच्च संस्था आहे.

प्रकल्प डॉल्फिन:

• प्रकल्प डॉल्फिन हा अर्थ गंगा अंतर्गत नियोजित उपक्रमांपैकी एक आहे, जो सरकारचा एक महत्त्वाकांक्षी आंतर-मंत्रालय उपक्रम आहे, ज्याला 14 डिसेंबर 2019 रोजी पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखाली NGC च्या पहिल्या बैठकीत मान्यता देण्यात आली.
• प्रकल्प डॉल्फिन पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाद्वारे "हँडल" केले जात आहे.
• गंगेच्या डॉल्फिनचे वैज्ञानिक नाव: Platanista gangetica
• Source: Indian Express

नियतकालिक श्रमशक्ती सर्वेक्षण (PLFS)

बातमीत का

• नॅशनल स्टॅटिस्टिकल ऑफिस (NSO) द्वारे जारी केलेल्या ताज्या पीरियडिक लेबर फोर्स सर्व्हे (PLFS) नुसार, भारतातील शहरी बेरोजगारीचा दर 2021 च्या एप्रिल-जून तिमाहीत 12.6 टक्क्यांवर पोहोचला, जे जानेवारी-मार्च तिमाहीत 9.3 टक्के होता.
• 2020 मध्ये देशव्यापी लॉकडाऊन दरम्यान, साथीच्या रोगाच्या पहिल्या लाटेदरम्यान बेरोजगारीचा दर झपाट्याने वाढला होता.

मुख्य मुद्दे

• डेटा दर्शवितो की 15-29 वयोगटातील, 25.5 टक्के शहरी युवक एप्रिल-जून 2021 मध्ये बेरोजगार राहिले, जे एप्रिल-जून 2020 मध्ये 34.7 टक्के आणि जानेवारी-मार्च 2021 मध्ये 22.9 टक्के होते.
• बेरोजगारीचा दर कामगार दलातील बेरोजगार व्यक्तींची टक्केवारी म्हणून परिभाषित केला जातो.
• सध्याच्या साप्ताहिक स्थितीनुसार (सीडब्ल्यूएस) श्रमशक्ती ही सर्वेक्षणाच्या तारखेच्या आधीच्या एका आठवड्यात सरासरी नोकरी करणाऱ्या किंवा बेरोजगार झालेल्या व्यक्तींची संख्या आहे.

राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालय (NSO):

• NSO ही सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाच्या अंतर्गत सांख्यिकी सेवा कायदा 1980 अंतर्गत सरकारने अनिवार्य केलेली केंद्रीय सांख्यिकी संस्था आहे.
• Source: Indian Express

पीएम-दक्ष योजना

बातमीत का

• 2020-21 आणि 2021-22 मध्ये PM-DAKSH (प्रधानमंत्री दक्ष आणि कुशलता संपन्‍न हितग्रही) योजनेंतर्गत राखीव निधीची रक्कम अनुक्रमे 44.79 कोटी आणि 79.48 कोटी रुपये आहे.
• अलीकडेच ही माहिती सामाजिक न्याय आणि अधिकारिता मंत्रालयाने लोकसभेत दिली.

महत्त्वाचे मुद्दे 

• तत्पूर्वी, मंत्रालयातर्फे PM-DAKSHपोर्टल आणि PM-DAKSH मोबाईल अॅप लाँच करण्यात आले होते. 
• PM-DAKSH पोर्टल मोफत कौशल्य विकास प्रशिक्षण कार्यक्रमांसाठी ऑनलाईन नोंदणी प्रदान करते.   
• दीर्घकालीन आणि अल्पकालीन कौशल्यांची तरतूद करून लक्ष्यित तरुणांची कौशल्य पातळी वाढविणे, त्यानंतर रोजगार/स्वयंरोजगारात समझोता करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
• ही योजना मंत्रालयातील तीन सार्वजनिक उपक्रमांद्वारे (पीएसयू) म्हणजेच राष्ट्रीय अनुसूचित जाती वित्त व विकास महामंडळ (एनएसएफडीसी), राष्ट्रीय मागासवर्गीय वित्त व विकास महामंडळ (एनबीसीएफडीसी) आणि राष्ट्रीय सफाई कर्मचारी वित्त व विकास महामंडळ (एनएसकेएफडीसी) यांच्यामार्फत राबविली जाणार आहे. 
• कॅलेंडर वर्ष 2021-22 आणि 2025-26 दरम्यान 2.71 लाख लोकांपर्यंत पोहोचण्याची मंत्रालयाची इच्छा आहे. 
• Source: PIB

ईटस्मार्ट सिटीज चॅलेंज

बातमीत का

• गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालयाने (MoHUA) EatSmart Cities Challenge साठी 11 विजेत्या शहरांची घोषणा केली.
• चंदीगड, इंदूर, जम्मू, जबलपूर, पणजी, राजकोट, राउरकेला, सागर, सुरत, तुमाकुरू आणि उज्जैन हे ईटस्मार्ट सिटीज चॅलेंजच्या पायलट टप्प्यातील टॉप 11 पुरस्कार विजेते आहेत.

महत्त्वाचे मुद्दे

• एमओएचयूएने (MoHUA) फूड सेफ्टी अँड स्टँडर्ड्स ऑथॉरिटी ऑफ इंडियाच्या (एफएसएसएआय) सहकार्याने 15 एप्रिल, 2021 रोजी ईट राइट इंडिया दृष्टीकोन शहर पातळीवर नेण्यासाठी ईटस्मार्ट सिटीज चॅलेंज सुरू केले होते.
• अन्नाशी संबंधित समस्यांचा सामना करण्यासाठी 'स्मार्ट' उपायांचा वापर करण्याबरोबरच संस्थात्मक, भौतिक, सामाजिक आणि आर्थिक पायाभूत सुविधांद्वारे समर्थित निरोगी, सुरक्षित आणि टिकाऊ अन्न पर्यावरणास समर्थन देणारी योजना विकसित करण्यासाठी स्मार्ट सिटीजना प्रेरित करण्याचा उद्देश ईट्सस्मार्ट सिटीज चॅलेंजचा आहे. 
• या विजेत्या शहरांना एमओएचयूएकडून प्रत्येकी पन्नास लाख रुपये दिले जातील.
• Source: PIB

आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि रोबोटिक्स टेक्नॉलॉजी पार्क

बातमीत का

• बंगळुरू येथील इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc) येथे 230 कोटी रुपयांच्या सीड मनीसह देशातील पहिले आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स अँड रोबोटिक्स टेक्नॉलॉजी पार्क (ARTPARK) लाँच करण्यात आले.

मुख्य मुद्दे

• 230 कोटी रुपयांपैकी 170 कोटी रुपये केंद्र आणि उर्वरित कर्नाटक सरकार देणार आहे.
• आरोग्यसेवा, शिक्षण, गतिशीलता, पायाभूत सुविधा, कृषी, किरकोळ आणि सायबर-सुरक्षा या क्षेत्रातील महत्त्वाकांक्षी मिशन-मोड R&D प्रकल्प राबवून सामाजिक प्रभाव निर्माण करण्यासाठी ARTPARK चे उद्दिष्ट आहे ज्यायोगे भारतातील अनोख्या समस्यांचे निराकरण करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
• Source: Indian Express

ग्रीन हायड्रोजन फ्युएल सेल इलेक्ट्रिक व्हेईकल (FCEV)

बातमीत का

• केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांनी जगातील सर्वात प्रगत तंत्रज्ञान - विकसित ग्रीन हायड्रोजन फ्युएल सेल इलेक्ट्रिक व्हेईकल (FCEV) टोयोटा मिराईचे नवी दिल्ली येथे लॉन्च केले.
• हा भारतातील अशा प्रकारचा पहिला प्रकल्प आहे ज्याचा उद्देश ग्रीन हायड्रोजन आणि FCEV तंत्रज्ञानाच्या अद्वितीय उपयुक्ततेबद्दल जागरूकता निर्माण करून देशात ग्रीन हायड्रोजन आधारित परिसंस्था निर्माण करण्याचा आहे.

महत्त्वाच्या बातम्या : नियुक्ती

भगवंत मान यांनी पंजाबच्या मुख्यमंत्रीपदाची शपथ घेतली

बातमीत का

• आम आदमी पक्षाचे नेते, भगवंत मान यांनी पंजाबच्या खटकर कलान, भगतसिंग यांचे वडिलोपार्जित गावात 18वे पंजाबचे मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली.
• मुख्य मुद्दे
• मान यांना पंजाबचे राज्यपाल बनवारीलाल पुरोहित यांनी शपथ दिली.
• 117 सदस्यीय पंजाब विधानसभेत आम आदमी पक्षाने 92 जागा जिंकल्या.

Source: Indian Express

टाटा सन्सचे प्रमुख एन चंद्रशेखरन यांची एअर इंडियाच्या अध्यक्षपदी नियुक्ती

बातमीत का

• टाटा सन्सचे अध्यक्ष एन चंद्रशेखरन यांची एअर इंडियाच्या अध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.
• तुर्की एअरलाइन्सचे माजी अध्यक्ष इल्कर आयसी यांनी टाटा समूहाची एअर इंडियाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आणि व्यवस्थापकीय संचालक बनण्याची ऑफर नाकारल्यानंतर काही दिवसांनी हा विकास झाला.

मुख्य मुद्दे

• टाटा समूहाने 27 जानेवारी 2022 रोजी एअरलाइन ताब्यात घेतली.
• चंद्रशेखरन हे टाटा कंसल्टन्सी सर्व्हिसेस, टाटा मोटर्स, टाटा स्टील, टाटा केमिकल्स आणि टाटा कन्झ्युमर प्रॉडक्ट्ससह टाटा ग्रुपच्या इतर अनेक कंपन्यांचे नॉन-एक्झिक्यूटिव्ह चेअरमन म्हणून काम करतात.
• गेल्या महिन्यात त्यांची आणखी पाच वर्षांसाठी टाटा सन्सच्या कार्यकारी अध्यक्षपदी पुन्हा नियुक्ती करण्यात आली.

Source: Indian Express

FIDE चेस ऑलिम्पियाड 2022

बातमीत का

• तमिळनाडू सरकारने अखिल भारतीय बुद्धिबळ महासंघासह घोषित केले आहे की चेन्नई येथे FIDE चेस ऑलिम्पियाड 2022 चे आयोजन करण्याची बोली भारताने जिंकली आहे.

मुख्य मुद्दे

• हे मूळतः रशियामध्ये होणार होते.
• 1927 मध्ये FIDE चेस ऑलिम्पियाडची स्थापना झाल्यापासून भारताने प्रथमच FIDE चेस ऑलिम्पियाडचे आयोजन केले आहे.
• FIDE बुद्धिबळ ऑलिम्पियाडच्या तात्पुरत्या तारखा 26 जुलै 2022 ते 8 ऑगस्ट 2022 या कालावधीत निश्चित केल्या आहेत.

Source: HT 

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-17 मार्च 2022, Download PDF

Daily Current Affairs-17 March 2022, Download PDF 

More From Us:

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App

Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF's & more, Join our Telegram Group Join Now