दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 17 June 2022

दैनिक चालू घडामोडी 17.06.2022

महत्त्वाच्या बातम्या: आंतरराष्ट्रीय

नवी दिल्ली येथे भारत-जपान आर्थिक संवाद

बातम्यांमध्ये का :

जपानचे आंतरराष्ट्रीय व्यवहार खात्याचे उपअर्थमंत्री मसाटो कांडा आणि अर्थ मंत्रालयाच्या आर्थिक व्यवहार विभागाचे सचिव अजय सेठ यांच्यात नवी दिल्ली येथे पहिला भारत-जपान अर्थसंवाद झाला.

मुख्य मुद्दे:

जपानच्या शिष्टमंडळात अर्थ मंत्रालय, वित्तीय सेवा संस्था आणि वित्तीय संस्थांच्या प्रतिनिधींचा समावेश होता, तर भारताच्या बाजूने अर्थ मंत्रालय, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया, इन्शुरन्स रेग्युलेटरी अँड डेव्हलपमेंट अथॉरिटी ऑफ इंडिया आणि सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया आणि वित्तीय संस्थांचे प्रतिनिधीही या चर्चेत सहभागी झाले होते.
दोन्ही देशांतील स्थूल आर्थिक परिस्थिती, वित्तीय व्यवस्था, वित्तीय डिजिटायझेशन आणि गुंतवणुकीचे वातावरण पुढे नेणे हा वित्त संवादाचा मुख्य उद्देश आहे.
नवी दिल्लीत झालेल्या वित्त संवादात खासगी वित्तीय संस्थांसह सहभागींनी भारतातील गुंतवणुकीचा आणखी विस्तार करण्याच्या दिशेने विविध वित्तीय नियमन मुद्द्यांवरही चर्चा केली.
वित्तविषयक चर्चेदरम्यान, सहभागींनी टोकियोमध्ये चर्चेची पुढील फेरी आयोजित करण्यास सहमती दर्शविली.

Source: PIB

महत्त्वाच्या बातम्या : राष्ट्रीय

'क्ले नॉन-इलेक्ट्रिकल कूलिंग कॅबिनेट'साठी भारतीय मानक

बातम्यांमध्ये का:

'नॉन इलेक्ट्रिकल कूलिंग कॅबिनेट्स'पासून तयार केलेले धान्य' या भारतीय मानक - आयएस १७६९३ : २०२२ या भारतीय राष्ट्रीय मानक मंडळाच्या ब्युरो ऑफ इंडियन स्टॅण्डर्ड्सने (बीआयएस) विकसित केले आहे.

मुख्य मुद्दे:

'मिट्टीकूल रेफ्रिजरेटर' या नावाने क्ले नॉन इलेक्ट्रिकल कूलिंग कॅबिनेटमध्ये इको फ्रेंडली तंत्रज्ञान सादर करण्यात आले असून गुजरातमधील नवउद्योजक मनसुखभाई प्रजापती यांनी ते विकसित केले आहे.
हे एक नैसर्गिक मातीचे रेफ्रिजरेटर आहे, जे प्रामुख्याने भाज्या, फळे आणि दूध साठवण्याच्या उद्देशाने आणि पाणी थंड करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे, ज्याच्या मदतीने साठवलेल्या अन्नपदार्थांना विजेची गरज न लागता नैसर्गिक थंडावा दिला जातो. यामुळे फळे, भाजीपाला आणि दूध यांची गुणवत्ता खराब न करता योग्य प्रकारे ताजी ठेवता येते.
विजेशिवाय नाशवंत पदार्थ साठवण्यासाठी मिटिकूल रेफ्रिजरेटरचा वापर केला जाऊ शकतो.
हे मानक BIS ला 17 युनायटेड नेशन्स सस्टेनेबल डेव्हलपमेंट गोल्स (SDGs) पैकी 6 (कोणतीही गरिबी नाही, भूक नाही, लैंगिक समानता, परवडणारी आणि स्वच्छ ऊर्जा, उद्योग, नवकल्पना आणि पायाभूत सुविधा आणि जबाबदार वापर आणि उत्पादन) पूर्ण करण्यास अनुमती देते.

Source: The Hindu

'बर्ड रिकग्निशन अँड बेसिक ऑर्निथॉलॉजी' कोर्स

बातम्यांमध्ये का:

'बर्ड रेकग्निशन अँड बेसिक ऑर्निथॉलॉजी' अभ्यासक्रमाच्या चौथ्या बॅचचा समारोप झाला.

मुख्य मुद्दे:

पंतप्रधानांच्या स्किल इंडिया मिशनच्या धर्तीवर ग्रीन स्किल डेव्हलपमेंट प्रोग्राम अंतर्गत भारतातील युवकांना फायदेशीर रोजगार मिळावा, या उद्देशाने पर्यावरण आणि वन क्षेत्रातील कौशल्य विकासासाठी पुढाकार पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाने पुढे नेला आणि अभ्यासक्रमांना उपस्थित असलेल्या विद्यार्थ्यांपैकी ३०% विद्यार्थ्यांना यापूर्वीच संबंधित क्षेत्रात स्थान देण्यात आले आहे.
राष्ट्रीय स्तरावर निर्धारित योगदान (एनडीसी), शाश्वत विकास उद्दिष्टे (एसडीजी) आणि राष्ट्रीय जैवविविधता लक्ष्ये (एनबीटी) तसेच कचरा व्यवस्थापन नियम (२०१६) यांच्या प्राप्तीसाठी तांत्रिक ज्ञान आणि शाश्वत विकासाची बांधिलकी असलेले हरित कुशल कामगार विकसित करण्याचा या कार्यक्रमाचा प्रयत्न आहे.
हा अभ्यासक्रम विनामूल्य आहे आणि पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालय (एमओईएफ अँड सीसी) द्वारे पूर्णपणे वित्तपुरवठा केला जातो.

Source: News on Air

उन्मेष आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सव

बातम्यांमध्ये का:

तीन दिवसीय आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सव उन्मेष, हिमाचल प्रदेश येथे ऐतिहासिक गायटी थिएटर, शिमला येथे आयोजित करण्यात आला होता, ज्याचे उद्घाटन केंद्रीय सांस्कृतिक राज्यमंत्री अर्जुन राम मेघवाल यांच्या हस्ते करण्यात आले.

मुख्य मुद्दे:

आझादी का अमृत महोत्सव अंतर्गत राज्य कला आणि संस्कृती विभागाच्या सहकार्याने सांस्कृतिक मंत्रालय आणि साहित्य अकादमी यांच्या संयुक्त विद्यमाने आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सव उन्मेष आयोजित केला जातो.
आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सव उन्मेष हा भारतात प्रथमच आयोजित केलेला देशातील सर्वात मोठा आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सव आहे.
उन्मेष या आंतरराष्ट्रीय साक्षरता महोत्सवात ४२५ हून अधिक लेखक, कवी, अनुवादक आणि समीक्षक सहभागी झाले आहेत.
या महोत्सवात स्वातंत्र्य चळवळीचे चित्रण करणारी एक हजाराहून अधिक पुस्तके प्रदर्शित करण्यात येणार असून बुकर पारितोषिक विजेत्या लेखिका गीतांजली श्री या भारतीय भाषांमधील महिलांच्या लेखनावर आपले मत मांडतील.
Source: Indian Express

महत्त्वाच्या बातम्या : राज्य

आपकी जमीन आपकी निगराणी योजना

बातम्यांमध्ये का:

जम्मू आणि काश्मीरमधील जमीन अभिलेख देखभाल प्रणालीमध्ये पारदर्शकता वाढवण्याच्या उद्देशाने केंद्रशासित प्रदेश प्रशासनाकडून आपकी जमीन आपकी निगराणी योजना सुरू करण्यात आली आहे.

मुख्य मुद्दे:

'आपकी जमीन आपकी निगराणी' योजनेचा उद्देश महसूल नोंदींची स्थिती पाहण्यासाठी किंवा निरीक्षण करण्यासाठी प्रणालीवर सुलभ ऑनलाइन प्रवेश सुलभ करणे हा आहे.
आपकी जमीन आपकी निगराणी योजनेअंतर्गत एक सीआयएस पोर्टल सुरू करण्यात आले आहे, ज्याच्या मदतीने आता नागरिकांना त्यांच्या जमिनीची माहिती घरबसल्या मिळू शकते.
डिजिटल इंडिया लँड रेकॉर्ड्स मॉडर्नायझेशन प्रोग्राम (DILRMP) चा एक भाग म्हणून आपकी जमीन आपकी निगराणी योजना सुरू करण्यात आली आहे.

Source: All India Radio

महत्त्वाच्या बातम्या: अर्थव्यवस्था

सार्वभौम सुवर्ण रोखे योजना 2022-23

बातम्यांमध्ये का:

भारत सरकारने, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाशी सल्लामसलत करून, जून 2022 ते ऑगस्ट 2022 या कालावधीत दोन टप्प्यात सार्वभौम सुवर्ण रोखे योजना जारी करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

मुख्य मुद्दे:

सॉव्हरेन गोल्ड बाँड योजनेअंतर्गत जारी करण्यात येणारे रोखे शेड्यूल्ड बँक (स्मॉल फायनान्स बँक आणि पेमेंट बँका वगळता), स्टॉक होल्डिंग कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड, नियुक्त पोस्ट ऑफिसेस आणि नॅशनल स्टॉक एक्स्चेंज ऑफ इंडिया लिमिटेड आणि बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज लिमिटेड सारख्या मान्यताप्राप्त स्टॉक एक्सचेंजद्वारे विकले जातात.
सोन्याची मागणी कमी करणे आणि घरगुती बचतीचा एक भाग आर्थिक बचतीमध्ये रूपांतरित करण्याच्या उद्देशाने भारत सरकारने नोव्हेंबर 2015 मध्ये सार्वभौम सुवर्ण रोखे योजना सुरू केली.
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया द्वारे भारत सरकारच्या वतीने सार्वभौम सुवर्ण रोखे जारी केले जातात आणि या रोख्यांची विक्री निवासी व्यक्ती, हिंदू अविभक्त कुटुंबे (HUF), ट्रस्ट आणि विद्यापीठे आणि धर्मादाय संस्थांपुरती मर्यादित आहे.

Source: Indian Express

महागाई नियंत्रित करण्यासाठी यू.एस. फेडचे धोरण

बातम्यांमध्ये का:

यूएस फेडरल रिझर्व्हने जवळपास 30 वर्षांतील सर्वात जास्त व्याजदर वाढीची घोषणा केली होती, ज्यामुळे बेंचमार्क कर्जदरात 0.75 टक्के वाढ झाली आहे.

मुख्य मुद्दे:

वाढत्या व्याजदरामुळे अमेरिकी रोखे जनतेला अधिक आकर्षक होतील, त्यामुळे गुंतवणूकदार आणि नागरिकांना अमेरिकन रोख्यांमध्ये परवडण्यापेक्षा अधिक गुंतवणूक करता येईल.
नवीन बेंचमार्क रेटमधून कर्ज घेणे महाग होईल, ज्याच्या मदतीने महागाईवर नियंत्रण ठेवता येईल.
नव्या बेंचमार्क दरांचा परिणाम शेअर बाजारावर होणार असून, 'एफआयआय'ना उदयोन्मुख बाजारातून आणि 'एफआयआय'कडून अमेरिकी रोख्यांमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी पैसे काढता येतील, त्यामुळे अमेरिकी चलन इतर देशांच्या तुलनेत अधिक मजबूत होईल.
नवीन बेंचमार्क दरांचा भारतावर परिणाम होईल. यूएस डेट मार्केटमध्ये जास्त परतावा दिल्याने परदेशी गुंतवणूकदार भारतातून बाहेर पडू शकतात आणि अमेरिकन डॉलरच्या तुलनेत भारतीय चलन कमकुवत होऊ शकतात.

Source: Economic Times

महत्वाच्या बातम्या: क्रीडा

आशिया ओशियाना ओपन चॅम्पियनशिप

दक्षिण कोरियात पार पडलेल्या जागतिक पॅरा पॉवरलिफ्टिंगच्या आशिया ओशनिया ओपन चॅम्पियनशिपमध्ये भारतीय पॅरा लिफ्टर मनप्रीत कौर आणि परमजित कुमार यांनी ब्राँझपदकांची कमाई केली.
या वेटलिफ्टिंग स्पर्धेत मनप्रीत कौरने महिलांच्या ४१ किलो वजन गटात ८८ किलो वजन उचलून ब्राँझपदक मिळवले असून या स्पधेर्त तिने एकूण १७३ किलो वजन उचलले आहे.
आशिया ओशनिया ओपन चॅम्पियनशिपच्या पुरुष गटात परमजीत कुमारने ४९ किलो वजनी गटात दोन फेऱ्यांमध्ये १६० व १६३ किलो वजन उचलत पदक पटकावले, तसेच आशिया ओशनिया ओपन स्पधेर्तील आतापर्यंतची सर्वोत्तम कामगिरी केली.
Source: News on Air