दैनिक चालू घडामोडी 15.09.2022

महत्त्वाच्या बातम्या: आंतरराष्ट्रीय

लॉस एंजेलिसने 17 सप्टेंबरला 'स्क्विड गेम' दिवस म्हणून नियुक्त केले

बातम्यांमध्ये का:

• दक्षिण कोरियन नेटफ्लिक्स मालिकेतील यशाची ओळख म्हणून लॉस एंजेलिस शहराने 17 सप्टेंबरला स्क्विड गेम डे }Squid Game Day{अधिकृतपणे नियुक्त केला आहे.

मुख्य मुद्दे:

• "स्क्विड गेम" ला 14 एमी पुरस्कारांसाठी नामांकन मिळाले होते आणि Outstanding Drama Series साठी नामांकन मिळवणारी ही पहिली Non-English भाषेतील मालिका आहे.
• Screen Actors Guild Award जिंकणारी ही पहिली कोरियन आणि पहिली गैर-इंग्रजी भाषेतील मालिका होती.
• Squid Game ही नेटफ्लिक्स सर्वात जास्त पाहिली जाणारी मालिका आहे तसेच अमेरिकेत सुद्धा सर्वात जास्त ही मालिका बघितली जाते.
• स्क्विड गेमने केवळ यूएसमधीलच नव्हे तर जगभरातील प्रेक्षकांना कोरियन संस्कृतीच्या विविध पैलूंचा परिचय करून दिला आहे.
• स्क्विड गेमला अनेक यूएस आणि आंतरराष्ट्रीय महोत्सवांमध्ये नामांकन आणि पुरस्कार मिळाले आहेत.

स्रोत: टाईम्स ऑफ इंडिया

SCO समिट 2022

बातम्यांमध्ये का:

• 2022 सालासाठी शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) शिखर परिषद 15 ते 16 सप्टेंबर 2022 दरम्यान उझबेकिस्तानमध्ये होणार आहे.

मुख्य मुद्दे:

• 2022 सालासाठी SCO शिखर परिषद समरकंद येथे होणार आहे.
• उझबेकिस्तानमधील SCO शिखर परिषदेत गेल्या दोन दशकांतील गटाच्या क्रियाकलापांचा आढावा ]reviewing the group's activities[ घेण्यावर आणि बहुपक्षीय सहकार्यासाठी संभाव्य क्षेत्रे ओळखण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाईल.
• किर्गिस्तानमधील बिश्केक येथे झालेल्या SCO शिखर 2019 परिषदेनंतर ही पहिली वैयक्तिक शिखर परिषद आहे.
• शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या राज्य प्रमुखांच्या परिषदेच्या 22 व्या बैठकीला SCO सदस्य देशांचे नेते, निरीक्षक राज्ये, SCO चे सरचिटणीस, SCO चे प्रादेशिक विरोधी चे कार्यकारी संचालक उपस्थित राहणार आहेत.
• या शिखर परिषदेदरम्यान इराणचा शांघाय सहकार्य संघटनेत औपचारिक समावेश केला जाईल.
• समरकंद शिखर परिषदेनंतर भारत SCO चे अध्यक्षपद भूषवेल.
• शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) ही युरेशियन राजकीय, आर्थिक आणि सुरक्षा गट आहे जी 15 जून 2001 रोजी स्थापित केली गेली, ज्याचे मुख्यालय बीजिंग येथे आहे.
• SCO च्या सदस्यांमध्ये चीन, रशिया, भारत आणि पाकिस्तान तसेच 4 मध्य आशियाई देश - कझाकिस्तान, किर्गिस्तान, उझबेकिस्तान आणि ताजिकिस्तान यांचा समावेश आहे.
• शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन ही जगातील सर्वात मोठा प्रादेशिक गट आहे, ज्यामध्ये युरेशियाच्या अंदाजे 60 टक्के, जागतिक लोकसंख्येच्या 40 टक्के आणि जागतिक जीडीपीच्या 30 टक्क्यांहून अधिक भाग समाविष्ट आहेत.

स्रोत: द हिंदू

महत्त्वाच्या बातम्या : राष्ट्रीय

जलशक्ती मंत्रालयाने 'वॉटर हिरोज: शेअर युवर स्टोरीज कॉन्टेस्ट' च्या विजेत्यांची घोषणा केली

बातम्यांमध्ये का:

• जलशक्ती मंत्रालयाच्या जलसंपदा, नदी विकास आणि गंगा पुनरुज्जीवन विभागातर्फे 'वॉटर हिरोज: शेअर युवर स्टोरीज' ही स्पर्धा सुरू करण्यात आली आहे.

मुख्य मुद्दे:

• 'वॉटर हिरोज: शेअर युवर स्टोरीज' स्पर्धेची तिसरी आवृत्ती 1 डिसेंबर 2021 रोजी लाँच झाली आणि 30 नोव्हेंबर 2022 रोजी MyGov पोर्टलवर समाप्त होईल.
• 'वॉटर हिरोज: शेअर युवर स्टोरीज' ची पहिली आवृत्ती 1 सप्टेंबर 2019 ते 30 ऑगस्ट 2020 दरम्यान लॉन्च करण्यात आली होती आणि 'वॉटर हीरोज: शेअर युवर स्टोरीज' स्पर्धेची दुसरी आवृत्ती 19 सप्टेंबर 2020 ते 31 ऑगस्ट 2021 या कालावधीत सुरू करण्यात आली होती.
• 'वॉटर हिरोज': शेअर युवर स्टोरीज स्पर्धेच्या सहा विजेत्यांना 10,000 रुपये रोख बक्षीस आणि प्रमाणपत्र मिळेल.
• या उपक्रमाचा उद्देश सर्वसाधारणपणे पाण्याच्या मूल्याला चालना देणे आणि जलसंवर्धन आणि जलसंपत्तीच्या शाश्वत विकासासाठी देशव्यापी प्रयत्नांना चालना देणे आहे.
• 'वॉटर हिरोज: शेअर युवर स्टोरीज' ही स्पर्धा दर महिन्याला आयोजित केली जाते आणि MyGov पोर्टलद्वारे तपशील मिळवता येतो.
• सहभागींनी 300 शब्दांच्या लेखनासह 1-5-मिनिटांच्या व्हिडिओंच्या स्वरूपात जलसंधारणाच्या परिणामांवर त्यांची यशोगाथा पोस्ट करावी आणि काही छायाचित्रे जोडावी लागतील.
• सहभागींना त्यांचे व्हिडिओ MyGov पोर्टलवर शेअर करावे लागतील.

स्रोत: इंडियन एक्सप्रेस

IRCTC नवरात्री स्पेशल टुरिस्ट ट्रेन सुरू करणार आहे

बातम्यांमध्ये का:

• भारत गौरव टुरिस्ट ट्रेनसोबत, IRCTC माता वैष्णो देवीसाठी कटरा येथे खास नवरात्री पर्यटक ट्रेन सुरू करणार आहे .

महत्त्वाचे मुद्दे:

• रामायण सर्किट प्रमाणेच भारत गौरव टुरिस्ट ट्रेनमध्ये नवरात्री विशेष माता वैष्णो देवी यात्रेची सुरुवात करण्याची घोषणा केली आहे.
• 30 सप्टेंबर 2022 रोजी, विशेष पर्यटक ट्रेन प्रथमच कटराहून रवाना होईल.
• देशातील सर्वात लोकप्रिय मंदिरांपैकी एक, वैष्णो देवी मंदिराला दरवर्षी हजारो भाविक येतात.
• दिल्लीतील सफदरजंग रेल्वे स्थानक तेथून ट्रेन कटराकडे रवाना होईल .
• गाझियाबाद, मेरठ, मुझफ्फरनगर, सहारनपूर, अंबाला, सरहिंद आणि लुधियाना येथील पर्यटक या प्रवास पॅकेजचे मुख्य लाभार्थी असतील.
• या सुट्टीतील पॅकेजच्या एकूण खर्चामध्ये रेल्वे प्रवास, वातानुकूलित हॉटेलमध्ये रात्रभर मुक्काम, जेवण, सर्व बस प्रवास, प्रेक्षणीय स्थळे, प्रवास विमा आणि मार्गदर्शक सेवा यांचा समावेश होतो.
• रेल्वे मंत्रालयाने लोकप्रिय पर्यटन स्थळांवरून जाण्यासाठी आणि थीमवर आधारित प्रवास करण्यासाठी भारत गौरव ट्रेनची स्थापना केली.
• ब्रिज ट्रेन ऑफ हिंदू BRIDGE TRAIN OF HINDU ही संपूर्ण वातानुकूलित ट्रेन तिच्या उत्कृष्ट इंटीरियर डिझाइनसाठी प्रसिद्ध आहे, जी प्रवाशांना आराम देते.
• जून 2022 मध्ये, रामायण यात्रा मार्गाची प्रसिद्धी करण्यासाठी भारत गौरव ट्रेन सुरू करण्यात आली.

स्रोत: इंडियन एक्सप्रेस

महत्त्वाच्या बातम्या : राज्य

मिशन अमृत सरोवर अंतर्गत 8462 तलाव विकसित करून उत्तर प्रदेश भारतात अव्वल आहे

बातम्यांमध्ये का:

• भारतात 8,642 अमृत सरोवर (तलाव) निर्माण करणारे उत्तर प्रदेश हे भारतातील पहिले राज्य बनले आहे.

मुख्य मुद्दे:

• अमृत सरोवर हे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केलेले एक महत्त्वाकांक्षी अभियान आहे, ज्याचे उद्दिष्ट भविष्यासाठी पाण्याचे संवर्धन करणे आहे.
• या यादीत मध्य प्रदेश दुसऱ्या, जम्मू-काश्मीर तिसऱ्या, राजस्थान चौथ्या आणि तामिळनाडू पाचव्या क्रमांकावर आहे.
• लखीमपूर खेरीने 256 अमृत सरोवर बांधून UP राज्यात प्रथम क्रमांक पटकावला आहे.
• यादीत गोरखपूरने 245 तलाव तयार करून दुसरे तर प्रतापगडने 231 तलाव तयार करून तिसरे स्थान पटकावले आहे.
• वेगवेगळ्या ग्रामपंचायतींमध्ये 15,497 अमृत सरोवर ओळखले गेले आहेत, त्यापैकी 8,462 अमृत सरोवर आधीच विकसित केले गेले आहेत.
• हा अमृत सरोवर मध्य प्रदेश, जम्मू आणि काश्मीर, राजस्थान आणि तामिळनाडूमध्ये एकत्रितपणे विकसित केलेल्या अमृत सरोवरच्या दुप्पट आहे.
• उत्तर प्रदेश हे देशातील एकमेव राज्य आहे ज्याने मोठ्या प्रमाणात अमृत सरोवर विकसित केले आहे.

स्रोत: द हिंदू

महत्त्वाच्या बातम्या: आरोग्य

रक्तदान अमृत महोत्सव

बातम्यांमध्ये का:

• रक्तदान अमृत महोत्सव - केंद्रीय आरोग्य मंत्री यांच्या हस्ते देशव्यापी स्वैच्छिक रक्तदान मोहीम सुरू करण्यात येणार आहे .

मुख्य मुद्दे:

• रक्तदान अमृत महोत्सव ही एक देशव्यापी स्वैच्छिक रक्तदान मोहीम आहे, जी यावर्षी 17 सप्टेंबर ते 1 ऑक्टोबर या कालावधीत आयोजित केली जाणार आहे.
• आझादी का अमृत महोत्सव अंतर्गत या विशेष रक्तदान मोहिमेचे आयोजन करण्यात आले आहे.
• रक्तदान अमृत महोत्सवासाठी ई-रक्तकोश पोर्टल आणि आरोग्य सेतू अॅपचा वापर करून नोंदणी करता येईल.
• 1 ऑक्टोबर हा राष्ट्रीय स्वैच्छिक रक्तदान दिवस National Voluntary Blood Donation Day म्हणून साजरा केला जातो.
• एका दिवसात स्वेच्छेने रक्तदात्यांकडून 1 लाख युनिट रक्त गोळा करणे हे देशव्यापी अभियानाचे उद्दिष्ट आहे.
• रक्तदान अमृत महोत्सव हा नियमित विनामोबदला ऐच्छिक रक्तदानाच्या महत्त्वाबद्दल जनजागृती करण्याचा प्रयत्न आहे.
• सध्या, भारतात 3,900 पेक्षा जास्त रक्तपेढ्या आहेत ज्यात पुरेशी साठवण क्षमता आणि प्रक्रिया करण्यासाठी सुविधा आहेत.

स्रोत: इंडियन एक्सप्रेस

महत्त्वाच्या बातम्या: अर्थव्यवस्था

नॉर्वेजियन सेंट्रल बँक इथरियम वापरून राष्ट्रीय डिजिटल चलन विकसित करणार

बातम्यांमध्ये का:

• (नॉर्जेस बैंक) नॉर्वेच्या मध्यवर्ती बँकेने, एथरियम तंत्रज्ञानावर आधारित देशाच्या मध्यवर्ती बँक डिजिटल चलनासाठी (सीबीडीसी) सँडबॉक्ससाठी ओपन सोर्स कोड प्रकाशित करून डिजिटल चलन विकसित करण्याच्या प्रयत्नांमध्ये लक्षणीय प्रगती केली. 

मुख्य मुद्दे:

• सीबीडीसी हे सेंट्रल बँकेद्वारे समर्थित इलेक्ट्रॉनिक फिएट (electronic fiat money) चलन आहे, सीबीडीसी ब्लॉकचेन नेटवर्कवर तयार केले जाऊ शकते, तथापि, नॉर्वेमध्ये सीबीडीसी इथरियमवर तयार केले आहे.
• नॉर्वे मधील CBDC सँडबॉक्स चाचणी नेटवर्कशी संवाद साधण्याचा मार्ग प्रदान करण्यासाठी तयार केला गेला आहे.
• इथेरियम वॉलेट मेटामास्क (Metamask) सध्या तरी ओपन सोर्स कोडद्वारे समर्थित नाही.
• सँडबॉक्समध्ये ब्लॉकस्काऊट आणि ग्राफाना सारखे एक इंटरफेस आणि नेटवर्क मॉनिटरिंग प्रोग्राम आहेत.
• आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) च्या अहवालानुसार, 97 राष्ट्रे किंवा जगातील अर्ध्याहून अधिक केंद्रीय बँका CBDC विकसित करण्याचा प्रयोग करत आहेत.
• IMF च्या मते, केवळ नायजेरिया आणि बहामाने आतापर्यंत त्यांचे CBDC उपक्रम पूर्णपणे सुरू केले आहेत.

स्रोत: इकॉनॉमिक टाइम्स

महत्वाचे दिवस

हिंदी दिवस 2022

बातम्यांमध्ये का:

• दरवर्षी 14 सप्टेंबर रोजी भारतात हिंदी दिवस साजरा केला जातो .

महत्त्वाचे मुद्दे:

• 1949 मध्ये संविधान सभेने हिंदी ही भारताची अधिकृत भाषा बनली त्या दिवसाच्या स्मरणार्थ दरवर्षी 14 सप्टेंबर रोजी भारत हिंदी दिवस किंवा राष्ट्रीय हिंदी दिवस साजरा करतो.
• भारताची अधिकृत भाषा म्हणून हिंदीचा वापर करण्याचा निर्णय 26 जानेवारी 1950 रोजी भारतीय राज्यघटनेने घेतला आणि भारताचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांनी हा दिवस हिंदी दिवस म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेतला .
• आठव्या अनुसूचीमध्ये हिंदी भाषेचाही समावेश आहे.
• देवनागरी लिपी हिंदी लिहिण्यासाठी वापरली जाते, ही जगातील चौथी सर्वात जास्त बोलली जाणारी भाषा आहे.
• 11 व्या शतकाच्या सुरुवातीस तुर्की आक्रमणकर्त्यांनी, सिंधू नदीच्या आसपासच्या भागाच्या भाषेला हिंदी किंवा "सिंधू नदीच्या भूमीची भाषा" असे नाव दिले.
• इंग्रजी ही भारताची दुसरी अधिकृत भाषा आहे, ज्यामध्ये हिंदी प्रथम आहे.

स्रोत: Livemint

आजच्या संपूर्ण चालू घडामोडी तुम्हाला खाली दिलेल्या पीडीएफ मध्ये मिळतील. या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-15 September 2022, Download PDF

Daily Current Affairs-15 September 2022, Download PDF 

More From Us:

MPSC Free Exam Preparation

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App