दैनिक चालू घडामोडी 01.09.2022

महत्वाची बातमी : आंतरराष्ट्रीय

गौतम अदानी बनले जगातील तिसऱ्या क्रमांकाचे श्रीमंत व्यक्ती

बातम्यांमध्ये का:

• ब्लूमबर्ग बिलिनियर इंडेक्सनुसार, भारताचे गौतम अदानी सध्या जगातील तिसऱ्या क्रमांकाचे श्रीमंत व्यक्ती बनले आहेत.

मुख्य मुद्दे:

• ब्लूमबर्ग बिलिनियर इंडेक्सच्या क्रमवारीनुसार गौतम अदानीने लुई वुइटनचे अध्यक्ष बर्नार्ड अर्नाल्ट यांना मागे टाकत क्रमवारीत पहिले स्थान मिळवले आहे.
• ब्लूमबर्ग बिलिनियर इंडेक्समध्ये आशियाई व्यक्ती पहिल्यांदाच पहिल्या तीनमध्ये आलेली आहे.
• नुकत्याच आलेल्या या इंडेक्समध्ये रिलायन्सचे प्रमुख मुकेश अंबानी एकूण 91.9 अब्ज डॉलरसह 11 व्या क्रमांकावर आहेत.
• इलॉन मस्क आणि जेफ बेजोस यांची संपत्ती सध्या अनुक्रमे २५१ अब्ज अमेरिकन डॉलर आणि १५३ अब्ज अमेरिकन डॉलर इतकी आहे.
• अदानी हे पहिल्या पिढीतील उद्योजक आहेत आणि अदानी समूहात मध्ये publicly listed 7 संस्था आहेत, ज्यात ऊर्जा, बंदरे आणि लॉजिस्टिक्स, खाण आणि संसाधने, गॅस, संरक्षण आणि एरोस्पेस आणि विमानतळांचा समावेश आहे.
• Source: Indian Express

महत्वाची बातमी : राष्ट्रीय

"Clear Skies for Tomorrow" मोहीम

बातम्यांमध्ये का:

• इंडिगो वर्ल्ड हि इकॉनॉमिक फोरमद्वारे चालवल्या जाणार् या "Clear Skies for Tomorrow" मोहिमेत सामील झाली आहे. 

मुख्य मुद्दे:

• signatory म्हणून, इंडिगो एअरलाइन्स क्लिअर स्काईज फॉर टुमारो, इंडिया कोलिशन उपक्रमात सामील झाली आहे.
• इंडिगोने आपले नवीन A320 निओ विमान 10% SAF mix असलेल्या टुलुस, फ्रान्स येथून नवी दिल्लीपर्यंत उड्डाण केले.
• जानेवारी 2019 मध्ये सुरू झालेल्या "क्लिअर स्काईज फॉर टुमारो" द्वारे या उद्योगासाठी कार्बन-शून्य उड्डाण साध्य करण्यासाठी एक अर्थपूर्ण आणि सक्रिय मार्ग आहे.
• क्लिअर स्काय फॉर टुमॉरो हे शाश्वत विमान इंधन (sustainable aviation fuel) च्या संक्रमणावर संरेखित करण्यासाठी उच्च अधिकारी आणि सार्वजनिक नेत्यांना एक महत्वाची यंत्रणा प्रदान करते.
• सन 2050 पर्यंत विमान वाहतुकीच्या एकूण निव्वळ-शून्य उपक्रमाला समर्थन देण्यासाठी, “क्लीअर स्काईज फॉर टुमारो” चे उद्दिष्ट 2030 पर्यंत या उद्योग क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणावर शाश्वत विमान इंधन उत्पादन करणे आहे
• रोनो दत्ता हे इंडिगोचे संचालन करणाऱ्या इंटरग्लोब एव्हिएशन लिमिटेडचे सीईओ आहेत.
• Source: Economic Times

'एक औषधी वनस्पती, एक मानक'

बातम्यांमध्ये का:

• PCIM&H आणि IPC यांच्यात आंतर-मंत्रालयीन सहकार्यासाठी "वन औषधी वनस्पती, एक मानक (One Herb, One Standard)" यांना प्रोत्साहन आणि सुविधा देण्याच्या उद्देशाने सामंजस्य करारावर स्वाक्षऱ्या करण्यात आल्या आहेत.

मुख्य मुद्दे:

• या कराराचा उद्देश सामंजस्यपूर्ण हर्बल औषध मानांकन चा विकास करणे व सार्वजनिक आरोग्याला चालना देणे हा आहे. 
• PCIM&H आणि IPC दोन्ही एकाच उद्दीष्टाच्या दिशेने काम करत असल्याने, "एक औषधी वनस्पती - एक मानक" साध्य करण्यासाठी मानकांमध्ये सुसूत्रता आणणे योग्य आहे. 
• पारंपारिक औषधांच्या मानकीकरणाच्या क्षेत्रात माहितीच्या देवाणघेवाणीला प्रोत्साहन देण्यासाठी व्यापक सहकार्य सुलभ करणे हा 'एक औषधी वनस्पती - एक मानक' सामंजस्य कराराचा उद्देश आहे.
• 'वन हर्ब, वन स्टँडर्ड' अंतर्गत वर्गीकृत मोनोग्राफ प्रकाशित करण्याचा संपूर्ण अधिकार PCIM&Hला असेल.
• स्वाक्षरी केलेल्या सामंजस्य करारानुसार PCIM&H आणि IPC ने विकसित केलेले मोनोग्राफ्स त्यानुसार ओळखले जातील आणि संबंधित मोनोग्राफ्समधील आयपीसीचे योगदान सुद्धा लक्ष्यात घेतले जाईल. 
• या सामंजस्य कराराच्या माध्यमातून प्रत्येक मोनोग्राफमध्ये आंतरराष्ट्रीय गुणवत्तेच्या गरजेसह भारतीय मानकांचा समावेश करण्यात आला आहे, जेणेकरून सर्व भारतीय गुणवत्तेची मानके सामान्य वनस्पतींच्या जागतिक मानकांशी सुसंगत असतील.

Source: PIB

महत्वाची बातमी : राज्य

महागाईच्या यादीत तेलंगण अव्वल

बातम्यांमध्ये का:

• तेलंगणा महागाईच्या चार्टमध्ये 8.32% सह अव्वल स्थानावर आहे,तसेच त्यानंतर पश्चिम बंगाल (8.06%) आणि सिक्कीम (8.01%) यांचा क्रमांक लागतो.

महत्त्वाचे मुद्दे:

• ग्राहक मूल्य निर्देशांकाने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार, 2022 च्या पहिल्या सात महिन्यांत, हेडलाईन चलनवाढीचा दर सरासरी 6.8% होता.
• केरळ (४.८%), तामिळनाडू (५.०१%), पंजाब (५.३५%), दिल्ली (५.५६%), कर्नाटक (५.८४%) सारख्या ठिकाणी किरकोळ किंमत वाढ ६% पेक्षा कमी आहे.
• मणिपूर, गोवा आणि मेघालय सारख्या छोट्या राज्यांमध्ये सरासरी चलनवाढीचा दर 4% च्या खाली आहे, जो अनुक्रमे 1.07%, 3.66%, आणि 3.84% आहे.
• महागाईचा उच्च दर असलेल्या इतर महत्त्वपूर्ण राज्यांमध्ये गुजरात, जम्मू-काश्मीर (7.2%), मध्य प्रदेश (7.52%), आसाम (7.37%), उत्तर प्रदेश (7.27%) आणि हरियाणा (7.7%) यांचा समावेश आहे.
• जानेवारी ते जून 2022 या कालावधीत नागालँड आणि त्रिपुरामध्ये महागाईचा सरासरी दर अनुक्रमे 5.6% आणि 4.8% पेक्षा कमी होता.
• पुरवठा आणि मागणी यांच्यातील असमतोलामुळे वस्तू आणि सेवांच्या किंमतीत झालेल्या वाढीचे वर्णन करण्यासाठी चलनवाढ ही संज्ञा वापरली जाते.
• भारत आपला महागाई दर (सीपीआय) निश्चित करण्यासाठी घाऊक किंमत निर्देशांक (डब्ल्यूपीआय) आणि ग्राहक किंमत निर्देशांक वापरतो.
• २% ते ३% चलनवाढीचा दर अर्थव्यवस्थेसाठी सकारात्मक मानला जात असला तरी अतिमंदी ही सर्वच अर्थव्यवस्थांसाठी घातक आहे.
• Source: The Hindu

राजीव गांधी ग्रामीण ऑलिम्पिक स्पर्धा राजस्थानमध्ये

बातम्यांमध्ये का:

• महिनाभर चाललेल्या राजीव गांधी ग्रामीण ऑलिम्पिक स्पर्धेचे उद्घाटन जोधपूर येथे राजस्थानचे मुख्यमंत्री अशोक गहलोत यांच्या हस्ते करण्यात आले.

मुख्य मुद्दे:

• ग्राम ऑलिंपिकमध्ये राजस्थानातील ४४ हजार गावे सहभागी होणार आहेत.
• ग्रामीण ऑलिम्पिक स्पर्धेसाठी विविध वयोगटातील सुमारे ३० लाख लोकांनी यापूर्वीच नोंदणी केली आहे.
• ग्रामीण ऑलिम्पिक स्पर्धेसाठी नोंदणी केलेल्या 30 लाख स्पर्धकांपैकी 9 लाख महिला आहेत.
• ग्रामीण ऑलिम्पिक स्पर्धेत व्हॉलीबॉल, हॉकी, टेनिस बॉल क्रिकेट, खो-खो अशा क्रीडा स्पर्धांचा समावेश होतो.
• ग्रामीण ऑलिंपिक खेळांचा उद्देश प्रतिभावान खेळाडूंना राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय क्रीडा स्पर्धांमध्ये भाग घेण्यासाठी प्रवृत्त करणे हा आहे.

Source: Livemint

अनुराग शर्मा यांची वर्ल्ड बॉडी सीपीए कोषाध्यक्षपदी निवड

बातम्यांमध्ये का:

• झाशी-ललितपूर संसदीय मतदारसंघाचे खासदार अनुराग शर्मा यांची कॅनडातील हॅलिफॅक्स येथे ६५ व्या राष्ट्रकुल संसदीय संघटनेच्या परिषदेत पार्लमेंटरी असोसिएशन (सीपीए) या परिषदेचे आंतरराष्ट्रीय खजिनदार म्हणून निवड झाली आहे.

मुख्य मुद्दे:

• अनुराग शर्मा मुख्य कार्यकारी परिषदेत सामील होतील.
• अनुराग शर्मा यांच्या निवडीनंतर भारतातील सीपीएमध्ये आणखी एका जागेची भर पडली असून, एकूण भारतीय संख्याबळ चार कार्यकारी प्रतिनिधींपर्यंत पोहोचले आहे.
• लाखो पौंडांचा वार्षिक निधी आणि ट्रस्ट फंड अनुराग शर्मा हे सुरळीतपणे चालवणार आहेत.
• कॉमनवेल्थ पार्लमेंटरी असोसिएशनची (सीपीए) स्थापना १९११ मध्ये झाली आणि त्याच्या नेटवर्कद्वारे ५५ राष्ट्रकुल देशांमधील १८० हून अधिक राष्ट्रीय, राज्य, प्रांतिक आणि प्रादेशिक संसद आणि विधिमंडळांमधील संसद सदस्य आणि संसदीय कर्मचारी एकत्र येतात.
• सीपीएने राबवलेल्या या अभियानाचा उद्देश लोकशाही प्रशासन, लोकशाहीतील युवकांचा सहभाग, स्त्री-पुरुष समानता आणि समान प्रतिनिधित्व यांचे ज्ञान व आकलन वाढवून संसदीय लोकशाहीच्या प्रगतीला चालना देणे हा आहे.

Source: Indian Express

महत्वाची बातमी : अर्थव्यवस्था

Forex साठा 564 अब्ज डॉलर्सच्या 2 वर्षांच्या नीचांकी पातळीवर

बातम्यांमध्ये का:

• रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) दिलेल्या वृत्तानुसार, देशाचा परकीय चलन साठा ६.६९ अब्ज डॉलरने कमी होऊन ५६४ अब्ज डॉलरवर आला आहे.

मुख्य मुद्दे:

• भारताच्या परकीय चलन साठ्याची पातळी २०२० ऑक्टोबरनंतरची सर्वात कमी आहे.
• आरबीआयच्या आकडेवारीनुसार ही घसरण प्रामुख्याने परकीय चलन संपत्तीत ५.८ अब्ज डॉलरच्या घसरणीमुळे झाली असून त्यानंतर सोन्याच्या साठ्यात ७०४ दशलक्ष डॉलर्सची घट झाली आहे.
• आरबीआयच्या मते, फॉरेक्स रिझर्व्हमध्ये घट होण्याचे एक महत्त्वाचे कारण म्हणजे रुपयात कोणतेही लक्षणीय अवमूल्यन होऊ नये म्हणून मध्यवर्ती बँका परकीय चलन बाजारात डॉलरची विक्री करत आहेत.
• नुकत्याच झालेल्या दरनिश्चितीच्या बैठकीनंतर मध्यवर्ती बँकेने सलग तिसऱ्यांदा व्याजदरात वाढ केली. आरबीआय गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांच्या मते, भारताचा परकीय चलन साठा जगात चौथ्या क्रमांकावर होता.
• देशाच्या स्वत:च्या चलनाव्यतिरिक्त इतर चलनात मूल्य असलेल्या मालमत्तांना परकीय चलन मालमत्ता असे संबोधले जाते.
• परकीय चलन साठ्याचा सर्वात मोठा भाग, जो डॉलरमध्ये मोजला जातो, त्यात परकीय चलन मालमत्तांचा समावेश होतो.
• Source: The Hindu

महत्वाची बातमी : संरक्षण

SAREX-2022

बातम्यांमध्ये का:

• भारतीय तटरक्षक दलाने (आयसीजी) चेन्नई येथे १० वा राष्ट्रीय सागरी शोध आणि बचाव सराव SAREX-२२ आयोजित केला होता.

महत्त्वाचे मुद्दे:

• इतर संस्था आणि परदेशी सहभागींसह, भारतीय तटरक्षक दलाचे प्रमुख व्ही.एस.पठाणिया यांनी "SAREX-2022) या सरावाचे मूल्यांकन केले.
• जहाजे आणि विमानातून आपत्कालीन बचाव कसा केला जातो हे प्रेक्षकांनी ICG डॉर्नियर विमानावर प्रत्यक्ष पाहिले.
• राष्ट्रीय सागरी शोध आणि बचाव मंडळ (NMSARB), भारतीय शोध आणि बचाव क्षेत्र (ISRR) साठी सर्वोच्च सागरी SAR समन्वय संस्था आणि भारतीय तटरक्षक दोन दिवसीय SAREX-2022 सरावाचे आयोजन करत आहेत.
• या वर्षीच्या द्विवार्षिक सरावाचा विषय आहे “सागरी प्रवासी सुरक्षेकडे क्षमता वाढवणे”, जो ISSR च्या आत आणि बाहेर दोन्ही मोठ्या आपत्कालीन परिस्थितीत मदत देण्यासाठी NMSARB आणि इतर स्टेकहोल्डर संस्थांच्या संकल्प आणि समर्पणाचे प्रतिनिधित्व करणे. 
• 51 राष्ट्रीय सागरी SAR भागधारकांनी SAREX-2022 साठी 16 मित्र राष्ट्रांमधील 24 परदेशी निरीक्षकांनी आपली उपस्थिती लावली आहे. 
• Source: Indian Express

आजच्या संपूर्ण चालू घडामोडी तुम्हाला खाली दिलेल्या पीडीएफ मध्ये मिळतील. या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-01 September 2022, Download PDF

Daily Current Affairs-01 September 2022, Download PDF

More From Us:

MPSC Free Exam Preparation

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App