एमपीएससी दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 28 January 2022

दैनिक चालू घडामोडी 28.01.2022

पहिली भारत-मध्य आशिया व्हर्च्युअल समिट

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 27 जानेवारी 2022 रोजी व्हर्च्युअल स्वरूपात पहिल्या भारत-मध्य आशिया शिखर परिषदेचे आयोजन केले होते, ज्यामध्ये कझाकिस्तान, किर्गिझ प्रजासत्ताक, ताजिकिस्तान, तुर्कमेनिस्तान आणि उझबेकिस्तानचे राष्ट्रपती उपस्थित होते.
ही पहिली भारत-मध्य आशिया शिखर परिषद भारत आणि मध्य आशियाई देशांमधील राजनैतिक संबंधांच्या स्थापनेच्या 30 व्या वर्धापन दिनानिमित्त पार पडली.
नेत्यांनी व्यापार आणि कनेक्टिव्हिटी, विकास सहकार्य, संरक्षण आणि सुरक्षा आणि विशेषत: सांस्कृतिक आणि लोकांशी संपर्क या क्षेत्रांमध्ये आणखी सहकार्य करण्यासाठी दूरगामी प्रस्तावांवर चर्चा केली.
एक सर्वसमावेशक संयुक्त घोषणा या नेत्यांनी स्वीकारली ज्यामध्ये भारत-मध्य आशिया भागीदारी कायमस्वरूपी आणि सर्वसमावेशकतेसाठी त्यांच्या समान दृष्टीकोनाची गणना केली गेली.
एका ऐतिहासिक निर्णयात, नेत्यांनी दर 2 वर्षांनी शिखर परिषद आयोजित करण्याचा निर्णय घेऊन त्याचे संस्थात्मक स्वरूप देण्याचे मान्य केले.
शिखर बैठकीसाठी आधार तयार करण्यासाठी परराष्ट्र मंत्री, व्यापार मंत्री, सांस्कृतिक मंत्री आणि सुरक्षा परिषदेचे सचिव यांच्या नियमित बैठकांवरही त्यांनी सहमती दर्शवली.
नवीन यंत्रणेला पाठिंबा देण्यासाठी नवी दिल्ली येथे भारत-मध्य आशिया सचिवालय स्थापन केले जाईल.
Source: PIB

करप्शन पर्सेप्शन इंडेक्स (CPI) 2021

ट्रान्सपरन्सी इंटरनॅशनलने अलीकडेच करप्शन परसेप्शन इंडेक्स (CPI) 2021 जारी केला आहे.
या निर्देशांकात भारताचा क्रमांक 85 वा आहे.
डेन्मार्क, फिनलंड, न्यूझीलंड आणि नॉर्वेने सर्वाधिक गुण मिळवले.
दक्षिण सुदान, सीरिया आणि सोमालिया या निर्देशांकात तळाशी आहेत.
भारताची रँक 2020 मध्ये 86 वरून 2021 मध्ये एका स्थानाने सुधारून 85 वर आली आहे.
भारताचा CPI स्कोअर 40 आहे.

निर्देशांक बद्दल:

तज्ज्ञ आणि व्यावसायिक लोकांच्या मते सार्वजनिक क्षेत्रातील भ्रष्टाचाराच्या पातळीनुसार 180 देश आणि प्रदेशांना क्रमवारी लावणारा हा निर्देशांक 0 ते 100 च्या प्रमाणात भ्रष्टाचार समज निर्देशांक वापरतो, जिथे 0 हा अत्यंत भ्रष्ट आणि 100 अत्यंत स्वच्छ आहे.
Source: Indian Express

2022 साठी UN नियमित बजेट मूल्यांकन

भारताने 2022 सालासाठी UN नियमित बजेट मुल्यांकनामध्ये USD 29.9 दशलक्ष भरले आहेत.
भारत 193 पैकी 24 सदस्य राज्यांच्या 2022 ऑनर रोलमध्ये सामील झाला आहे ज्यांनी त्यांचे UN नियमित बजेट मूल्यांकन पूर्ण भरले आहे.
भारत सध्या 15-राष्ट्रीय सुरक्षा परिषदेचा अ-स्थायी सदस्य आहे आणि तिचा दोन वर्षांचा कार्यकाळ 31 डिसेंबर 2022 रोजी संपणार आहे.

Source: Business Standard

शिवांगी सिंग

देशातील पहिली महिला राफेल फायटर जेट पायलट शिवांगी सिंह प्रजासत्ताक दिनाच्या 2022 च्या परेडमध्ये भारतीय वायुसेनेच्या (IAF) झाकीचा भाग होती.
शिवांगी सिंग ही IAF च्या झाकीचा भाग असणारी दुसरी महिला फायटर जेट पायलट आहे.
गेल्या वर्षी, फ्लाइट लेफ्टनंट भावना कांथ, IAF च्या झांकीचा भाग असणारी पहिली महिला फायटर जेट पायलट बनली.
शिवांगी सिंग, जी वाराणसीची आहे, 2017 मध्ये IAF मध्ये सामील झाली आणि IAF च्या महिला फायटर पायलटच्या दुसऱ्या तुकडीत कमिशन प्राप्त झाली.
ती पंजाबमधील अंबाला येथील आयएएफच्या गोल्डन एरोज स्क्वाड्रनचा भाग आहे.

Source: Indian Express

ग्राफीन इनोव्हेशन सेंटर

केरळमध्ये डिजिटल युनिव्हर्सिटी केरळ (DUK) द्वारे थ्रिसूरमधील सेंटर फॉर मटेरियल फॉर इलेक्ट्रॉनिक्स टेक्नॉलॉजी (C-MET) सोबत 86.41 कोटी रुपयांमध्ये ग्राफीनसाठी भारतातील पहिले इनोव्हेशन सेंटर उभारले जाईल.
टाटा स्टील लिमिटेड हे केंद्राचे औद्योगिक भागीदार बनणार आहे.
ग्राफीन हा कार्बनचा अ‍ॅलोट्रोप आहे ज्यामध्ये द्विमितीय हनीकॉम्ब जाळीच्या नॅनोस्ट्रक्चरमध्ये मांडलेल्या अणूंचा एक थर असतो.
ग्राफीन हे त्याच्या विलक्षण इलेक्ट्रिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक गुणधर्मांसाठी ओळखले जाते आणि नवीनतम संशोधनानुसार, ते इंडियमची जागा घेऊ शकते आणि त्यामुळे स्मार्टफोनमधील OLED (ऑर्गेनिक लाइट-एमिटिंग डायोड) स्क्रीनची किंमत कमी करू शकते.
Source: The Hindu

आंध्र प्रदेश सरकारने 13 नवीन जिल्ह्यांची स्थापना केली आहे

आंध्र प्रदेश सरकारने राज्यात 13 नवीन जिल्ह्यांची स्थापना केली.
नवीन जिल्ह्यांची निर्मिती संसदीय मतदारसंघावर आधारित करण्यात आली आहे.
सध्याच्या 13 जिल्ह्यांना जोडून आंध्र प्रदेशातील एकूण जिल्ह्यांची संख्या आता 26 झाली आहे.
नवीन जिल्हे AP जिल्हा निर्मिती कायदा, 1974, कलम 3(5) अंतर्गत तयार केले जात आहेत.
नवीन जिल्ह्यांची यादी: मन्यम, अल्लुरी सीताराम राजू, अनकापल्ली, काकीनाडा, कोना सीमा, एलुरु, एनटीआर जिल्हा, बापटला, पालनाडू, नांद्याल, श्री सत्यसाई, अन्नमय आणि श्री बालाजी जिल्हा.
Source: Indian Express

लहान उपग्रह प्रक्षेपण वाहन (SSLV)

इस्रो (भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था) चे अध्यक्ष डॉ. एस सोमनाथ यांनी एप्रिल 2022 मध्ये “SSLV-D1 मायक्रो सॅट” लाँच केल्याचा उल्लेख केला आहे.
SSLV चा उद्देश लहान उपग्रहांना कमी पृथ्वीच्या कक्षेत प्रक्षेपित करण्यासाठी बाजारपेठेची पूर्तता करण्यासाठी आहे जो अलिकडच्या वर्षांत विकसनशील देश, खाजगी कॉर्पोरेशन्स आणि लहान उपग्रहांसाठी विद्यापीठांच्या गरजेमुळे उदयास आला आहे.

स्मॉल सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (SSLV):

एसएसएलव्ही हे इस्रोचे 110 टन वजनाचे सर्वात छोटे वाहन आहे.
लाँच व्हेइकलसाठी आता ७० दिवस लागतील यापेक्षा वेगळे समाकलित होण्यासाठी केवळ ७२ तास लागतील.
SSLV हे तीन-टप्प्याचे सर्व घन वाहन आहे आणि 500 किमी लो अर्थ ऑर्बिट (LEO) आणि 300 kg ते सन सिंक्रोनस ऑर्बिट (SSO) मध्ये 500 kg पर्यंत उपग्रह वस्तुमान सोडण्याची क्षमता आहे.
SSLV चे पहिले उड्डाण जुलै 2019 मध्ये प्रक्षेपित होणार होते परंतु त्यानंतर ते कोविड-19 आणि इतर समस्यांमुळे उशीर झाले.

Source: Indian Express

इंडियाज विमेन अनसंग हिरोज ऑफ फ्रीडम स्ट्रगल वरील एक सचित्र पुस्तक

आझादी का महोत्सवाचा एक भाग म्हणून केंद्रीय सांस्कृतिक राज्यमंत्री श्रीमती मीनाकाशी लेखी यांच्या हस्ते भारताच्या स्वातंत्र्य लढ्याच्या अनसंग हिरोजवरील चित्रमय पुस्तकाचे प्रकाशन करण्यात आले.
अमर चित्र कथा या भारतातील घराघरात नाव असलेल्या भागीदारीतून हे पुस्तक प्रकाशित झाले आहे.
सांस्कृतिक मंत्रालयाने अमर चित्रकथा सह भागीदारीत स्वातंत्र्य संग्रामातील 75 अनसंग हिरोजवरील चित्रमय पुस्तके प्रकाशित करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
दुसरी आवृत्ती 25 अज्ञात आदिवासी स्वातंत्र्यसैनिकांवर असेल ज्याची प्रक्रिया सुरू आहे आणि त्याला थोडा वेळ लागेल.
तिसरी आणि अंतिम आवृत्ती इतर क्षेत्रांतून काढलेल्या 30 अनसन्ग हिरोंची असेल.
Source: PIB

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा: