एमपीएससी दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 17 January 2022

दैनिक चालू घडामोडी 17.01.2022

महत्त्वाच्या बातम्या: जग

आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव

• 15 जानेवारी 2022 रोजी बांगलादेशचे परराष्ट्र मंत्री डॉ. ए.के. अब्दुल मोमेन यांच्या हस्ते ढाका येथील राष्ट्रीय संग्रहालय परिसरात 9 दिवस चालणाऱ्या 20 व्या ढाका आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवाचे (DIFF) उद्घाटन करण्यात आले.
• बांगलादेशातील भारताचे उच्चायुक्त विक्रम दोराईस्वामी यावेळी विशेष अतिथी म्हणून उपस्थित होते.
• या चित्रपट महोत्सवात दहा श्रेणींमध्ये 225 चित्रपट प्रदर्शित केले जात आहेत.
• महोत्सवादरम्यान 70 देशांतील चित्रपट विविध ठिकाणी दाखवले जात आहेत.
• फेस्टिव्हलमधील भारतीय प्रवेशांमध्ये पीएस विनोथराज दिग्दर्शित कूझंगल, सुभ्रजित मित्रा दिग्दर्शित अविजात्रिक, इंद्रनील रॉयचौधरी दिग्दर्शित मयार जोंजाळ आणि शरीफ इसा दिग्दर्शित आंदाल या ३५ चित्रपटांचा समावेश आहे.
• मारिया इव्हानोव्हा दिग्दर्शित 'द अँगर' हा लेबनीज-जर्मन चित्रपट महोत्सवाचा उद्घाटनाचा चित्रपट होता.

ढाका आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवाविषयी (DIFF):

• 1977 मध्ये स्थापन झालेल्या रेनबो फिल्म सोसायटीद्वारे DIFF चे आयोजन केले जाते.
• DIFF 1992 मध्ये सुरू झाला.
• Source: newsonair

महत्त्वाच्या बातम्या: भारत

राष्ट्रीय स्टार्टअप पुरस्कार 2021

• केंद्रीय वाणिज्य आणि उद्योग, ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण आणि वस्त्रोद्योग मंत्री, पीयूष गोयल यांनी राष्ट्रीय स्टार्टअप पुरस्कार 2021 प्रदान केले.
• 1 इनक्यूबेटर आणि 1 एक्सीलरेटरसह एकूण 46 स्टार्टअप्सना राष्ट्रीय स्टार्टअप पुरस्कार 2021 चे विजेते म्हणून ओळखले गेले आहे.
• डिपार्टमेंट फॉर प्रमोशन ऑफ इंडस्ट्री अँड इंटरनल ट्रेड (DPIIT) ने उत्कृष्ट स्टार्टअप्स आणि इकोसिस्टम सक्षमकांना ओळखण्यासाठी आणि पुरस्कृत करण्यासाठी राष्ट्रीय स्टार्टअप पुरस्कारांची संकल्पना केली आहे जे नाविन्यपूर्ण उत्पादने किंवा सोल्यूशन्स आणि स्केलेबल एंटरप्राइजेस, रोजगार निर्मिती किंवा संपत्ती निर्मितीच्या उच्च क्षमतेसह, मोजता येण्याजोगे सामाजिक प्रदर्शन करतात. 

श्री गोयल यांनी स्टार्टअप्सना भारताला जगातील नंबर 1 स्टार्टअप इकोसिस्टम बनवण्यासाठी प्रामुख्याने पाच क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करण्याचे आवाहन केले:

1. भारतीय भाषांमध्ये उपाय आणि सामग्री विकसित करा
2. मोठ्या सामाजिक आणि आर्थिक प्रभाव असलेल्या उत्पादनांना आणि उपायांना प्रोत्साहन द्या
3. देशभरातील प्रत्येक जिल्ह्यात स्टार्टअपला प्रोत्साहन देणे, - प्रत्येक जिल्ह्यात ‘स्टार्टअप प्रवेश केंद्रे’ स्थापन करणे
4. शहरी स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या स्तरावर इनोव्हेशन झोन तयार करणे
5. जगभरातील सर्वोत्तम पद्धतींचा अवलंब करा आणि भारताची जागतिक स्पर्धात्मकता वाढवा

• टीप: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्टार्टअप संस्कृतीला देशाच्या दूरवरच्या भागात नेण्यासाठी १६ जानेवारी हा राष्ट्रीय स्टार्टअप दिवस म्हणून साजरा केला जाईल अशी घोषणा केली.

Source: PIB

परकीय चलन संकटावर मात करण्यासाठी भारताने श्रीलंकेला USD 900 दशलक्ष पेक्षा जास्त आर्थिक सहाय्य दिले

• भारताने श्रीलंकेला 900 दशलक्ष डॉलर्स कर्ज देण्याची घोषणा केली आहे.
• आयातीसाठी देय देण्यासाठी डॉलरच्या तुटवड्यामुळे श्रीलंकेला सध्या जवळपास सर्व जीवनावश्यक वस्तूंचा तुटवडा जाणवत आहे.
• यामध्ये $509 दशलक्षपेक्षा जास्त एशियन क्लिअरिंग युनियन सेटलमेंट आणि $400 दशलक्ष चलन स्वॅपचा समावेश आहे.

श्रीलंकेबद्दल तथ्यः

• राजधानी: कोलंबो, श्री जयवर्धनेपुरा कोट्टे
• चलन: श्रीलंकन रुपया
• अध्यक्ष: गोटाबाया राजपक्षे
• पंतप्रधान: महिंदा राजपक्षे

Source: ET

महत्वाच्या बातम्या: संरक्षण

प्रथमच, भारत फिलिपाइन्सला ब्राह्मोस क्षेपणास्त्रांची निर्यात करणार आहे

• भारताचे ब्रह्मोस सुपरसॉनिक क्रूझ क्षेपणास्त्र प्रथमच निर्यात केले जाईल आणि क्षेपणास्त्र फिलिपिन्सकडून खरेदी केले जाईल.
• फिलिपाइन्सने जहाजविरोधी क्रूझ क्षेपणास्त्र ब्रह्मोस खरेदीला मंजुरी दिली आहे. हा करार सुमारे $374.9 दशलक्ष मध्ये झाला आहे.
• ब्रह्मोस एरोस्पेस, भारत-रशियन संयुक्त उपक्रम, सुपरसॉनिक क्रूझ क्षेपणास्त्र ब्रह्मोस तयार करते जे पाणबुडी, जहाजे, विमाने किंवा लँड प्लॅटफॉर्मवरून सोडले जाऊ शकते.
• ब्रह्मोस ऑर्डर ही भारताची पहिली मोठी लष्करी निर्यात आहे.
• गेल्या वर्षी, भारत आणि फिलीपिन्सने संरक्षण व्यवस्थेवर स्वाक्षरी केली ज्यामुळे मनिलाला संरक्षण उपकरणे निर्यात करणे शक्य होईल.
• व्हिएतनाम आणि इंडोनेशियासह आग्नेय आशियातील इतर देशांनीही भारताकडून ब्रह्मोस खरेदी करण्यात स्वारस्य व्यक्त केले आहे, ज्यावर चर्चा सुरू आहे.
• Source: India Today

भारतीय नौदल रशियन नौदलासोबत पॅसेज एक्सरसाइज (PASEX) आयोजित करते

• भारतीय नौदलाचे स्वदेशी डिझाइन केलेले आणि तयार केलेले मार्गदर्शित-क्षेपणास्त्र विनाशक, INS कोचीने 14 जानेवारी 2022 रोजी अरबी समुद्रात रशियन नौदलाच्या RFS अॅडमिरल ट्रिब्यूटसह पॅसेज एक्सरसाइज (PASEX) आयोजित केले.
• रशियन नौदलाच्या RFS अॅडमिरल ट्रिब्युट्ससह भारतीय नौदलाने स्वदेशी बनावटीचे आणि तयार केलेले गाईडेड मिसाइल डिस्ट्रॉयर INS कोची यांनी 14 जानेवारी 2022 रोजी अरबी समुद्रात पॅसेज एक्सरसाइज (PASEX) हाती घेतली.
• हे प्रथमच आहे की भारतीय नौदलाने आपल्या स्वदेशी बनावटीच्या आणि तयार केलेल्या मार्गदर्शित-क्षेपणास्त्र नाशकाची चाचणी केली आहे आणि भारताच्या संरक्षण क्षमतांचे प्रदर्शन करण्यासाठी रशियन फेडरेशनच्या नौदलासोबत चाचणी घेण्यात आली आहे.
• या सरावाने दोन नौदलांमधील सुसंगतता आणि आंतरकार्यक्षमता दर्शविली आणि त्यात सामरिक युक्ती, क्रॉस-डेक हेलिकॉप्टर ऑपरेशन्स आणि सीमनशिप क्रियाकलापांचा समावेश होता.

भारत आणि रशिया यांच्यातील सराव:

• इंद्र: संयुक्त सराव (लष्कर, नौदल, हवाई दल)
• Source: TOI

महत्वाच्या बातम्या: विज्ञान

गगनयानसाठी क्रायोजेनिक इंजिन: इस्रो

• भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने गगनयान मानवी अंतराळ कार्यक्रमासाठी क्रायोजेनिक इंजिनच्या पात्रता चाचण्या यशस्वीपणे घेतल्या आहेत.
• तामिळनाडूमधील इस्रो प्रोपल्शन कॉम्प्लेक्सने 720 सेकंदांच्या कालावधीसाठी चाचणी घेतली आणि चाचणीची उद्दिष्टे पूर्ण केली.
• 1810 सेकंदांच्या एकत्रित कालावधीसाठी इंजिनच्या आणखी चार चाचण्या केल्या जातील.
• गगनयान कार्यक्रमासाठी जिओसिंक्रोनस सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (GSLV) मार्क III लाँच व्हेईकल दोन क्रायोजेनिक इंजिन वापरणार आहे.
• इस्रोने विकसित केलेल्या या इंजिनला विकास असे नाव देण्यात आले आहे.

टीप:

• भारताची पहिली मानवी अंतराळ मोहीम ‘गगनयान’ २०२३ मध्ये प्रक्षेपित होणार आहे.
• ISRO भारताच्या स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्धापन दिनापर्यंत गगनयान कार्यक्रमांतर्गत पहिले मानवरहित मिशन आयोजित करण्याची योजना आखत आहे.
• Source: The Hindu

महत्वाच्या बातम्या: क्रीडा

वेस्ट इंडिजचे दिग्गज खेळाडू क्लाइव्ह लॉईड यांना क्रिकेटमधील त्यांच्या सेवांसाठी नाइटहूड प्रदान करण्यात आला

• वेस्ट इंडिज क्रिकेट संघाचे माजी कर्णधार क्लाइव्ह लॉईड यांना क्रिकेट खेळातील त्यांच्या सेवांसाठी नाइटहूडचा सन्मान देण्यात आला आहे.
• तो वेस्ट इंडिजचा माजी संघ व्यवस्थापक आणि निवडकर्ता आणि ICC सामनाधिकारी देखील होता. 2009 मध्ये त्याचा आयसीसी क्रिकेट हॉल ऑफ फेममध्ये समावेश करण्यात आला.
• नाइटहूड ही पदवी एखाद्या व्यक्तीला ब्रिटिश राजा किंवा राणीने त्याच्या कर्तृत्वासाठी किंवा त्याच्या देशाच्या सेवेसाठी दिली आहे. नाइटहुड मिळालेला माणूस त्याच्या नावापुढे 'श्री' ऐवजी 'सर' लावू शकतो.
• Source: ndtv

महत्वाच्या बातम्या: महत्वाचे दिवस

भारतीय सैन्य दिन

• फील्ड मार्शल केएम करिअप्पा यांना भारतीय सैन्याचे पहिले कमांडर-इन-चीफ म्हणून ओळखण्यासाठी दरवर्षी 15 जानेवारी रोजी भारतीय लष्कर दिन साजरा केला जातो.
• यंदा 74 वा लष्कर दिन साजरा केला जात आहे.
• 2022 सालासाठी भारतीय लष्कर दिनाची थीम "भविष्यातील प्रगतीसह" होती.
• भारतीय सैन्याची उत्पत्ती ईस्ट इंडिया कंपनीपासून झाली, जी ब्रिटिश इंडियन आर्मी म्हणून ओळखली जात होती आणि नंतर भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर राष्ट्रीय सेना असे नाव देण्यात आले.

टीप:

• 28 वे लष्करप्रमुख: जनरल मनोज मुकुंद नरवणे
• आर्मी डे परेडच्या निमित्ताने भारतीय लष्कराच्या नवीन गणवेशाचे अनावरण करण्यात आले.
• ७४ व्या लष्कर दिनानिमित्त, राजस्थानमधील जैसलमेर मिलिटरी स्टेशनजवळील सर्वात उंच टेकडीवर जगातील सर्वात मोठा खादी राष्ट्रध्वज प्रदर्शित करण्यात आला.
• Source: India Today

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-17 जानेवारी 2022,डाउनलोड PDF मराठीमध्ये

Daily Current Affairs-17 January 2022, Download PDF in English