दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 14 February 2022

दैनिक चालू घडामोडी 14.02.2022

EIU चा लोकशाही निर्देशांक 2021

इकॉनॉमिस्ट इंटेलिजन्स युनिट (EIU) नुसार, 2021 च्या लोकशाही निर्देशांकाच्या जागतिक क्रमवारीत भारत 46 व्या स्थानावर आहे.
9.75 च्या सर्वोच्च स्कोअरसह नॉर्वे लोकशाही निर्देशांकात अव्वल आहे.
भारताने 6.91 गुण मिळवून निर्देशांकात 46 व्या क्रमांकावर आहे.
यादीतील शीर्ष 3 देश: नॉर्वे, न्यूझीलंड, फिनलंड
अफगाणिस्तानने निर्देशांकात तळाचे स्थान पटकावले आहे.
EIU च्या सर्वेक्षणात समाविष्ट केलेल्या 167 देशांपैकी केवळ 21 देशांना पूर्ण लोकशाही श्रेणीत टाकण्यात आले आहे तर 53 देशांचा समावेश सदोष लोकशाही श्रेणीत करण्यात आला आहे.
34 देश संकरित लोकशाहीमध्ये (hybrid democracies ) गणले जातात आणि 59 हुकूमशाही सरकारे आहेत.

निर्देशांक बद्दल:

द डेमोक्रसी इंडेक्स हा इकॉनॉमिस्ट इंटेलिजेंस युनिट (EIU) द्वारे संकलित केलेला निर्देशांक आहे, जो इकॉनॉमिस्ट ग्रुपचा संशोधन विभाग आहे, जो यूके-आधारित खाजगी कंपनी आहे जो साप्ताहिक वृत्तपत्र द इकॉनॉमिस्ट प्रकाशित करतो.
Source: newsonair

"स्माइल" योजना

केंद्रीय सामाजिक न्याय आणि सबलीकरण मंत्री डॉ. वीरेंद्र कुमार यांनी केंद्रीय क्षेत्रातील "स्माईल: Support for Marginalised Individuals for Livelihood and Enterprise" ही योजना सुरू केली.
'सेंट्रल सेक्टर स्कीम फॉर कॉम्प्रिहेन्सिव्ह रिहॅबिलिटेशन फॉर कॉम्प्रिहेन्सिव्ह रिहॅबिलिटेशन फॉर ट्रान्सजेंडर पर्सन्स' आणि 'सेंट्रल सेक्टर स्कीम फॉर कॉम्प्रिहेन्सिव्ह रिहॅबिलिटेशन ऑफ द अॅक्ट ऑफ द बेगिंग' या दोन उपयोजना ट्रान्सजेंडर समुदायाला आणि भीक मागण्याच्या कार्यात गुंतलेल्या लोकांना सर्वसमावेशक कल्याणकारी आणि पुनर्वसन उपाय प्रदान करतात.
मंत्रालयाने 2021-22 ते 2025-26 पर्यंत या योजनेसाठी 365 कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे.
Source: PIB

कम्युनिटी इनोव्हेटर फेलोशिप

अटल इनोव्हेशन मिशन (AIM), NITI आयोग यांनी UNDP, भारत यांच्या सहकार्याने कम्युनिटी इनोव्हेटर फेलोशिप (CIF) सुरू केली.
फेलोशिप प्री-इनक्युबेशन मॉडेल म्हणून विकसित केली गेली आहे जी तरुणांना सामाजिक समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी शाश्वत विकास लक्ष्य (SDG) आधारित उपायांवर लक्ष केंद्रित करून त्यांचे सामाजिक उपक्रम स्थापन करण्याची संधी देईल.
हा एक वर्षाचा गहन फेलोशिप कार्यक्रम असणार आहे जो सामाजिक-आर्थिक पार्श्वभूमीची पर्वा न करता महत्वाकांक्षी समुदाय नवोन्मेषकासाठी डिझाइन केला गेला आहे.
या फेलोशिप दरम्यान, प्रत्येक फेलोला AIM च्या अटल कम्युनिटी इनोव्हेशन सेंटर्स (ACICs) पैकी एकामध्ये होस्ट केले जाईल आणि ते त्यांच्या कल्पनेवर काम करत असताना SDG जागरूकता, उद्योजकीय कौशल्ये आणि जीवन कौशल्ये आत्मसात करतील.
Source: PIB

मुनीश्वरनाथ भंडारी मद्रास उच्च न्यायालयाचे नवे मुख्य न्यायाधीश

न्यायमूर्ती मुनीश्वर नाथ भंडारी यांची मद्रास उच्च न्यायालयाच्या मुख्य न्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.
न्यायमूर्ती एम एन भंडारी यांची नोव्हेंबर 2021 मध्ये मद्रास उच्च न्यायालयात बदली करण्यात आली आणि त्यांनी कार्यवाहक मुख्य न्यायाधीश (ACJ) म्हणून पदभार स्वीकारला.
मद्रास उच्च न्यायालय, अधिकृतपणे तामिळनाडूचे उच्च न्यायालय असे नामकरण करण्यात आले आहे, हे कोलकाता येथील कलकत्ता उच्च न्यायालयानंतर भारतातील दुसरे सर्वात जुने उच्च न्यायालय आहे.

बजाज समूहाचे माजी अध्यक्ष राहुल बजाज यांचे निधन

उद्योगपती आणि बजाज समूहाचे माजी अध्यक्ष राहुल बजाज यांचे वयाच्या ८३ व्या वर्षी निधन झाले.
राहुल बजाज यांनी बजाज समूहाचे अध्यक्ष म्हणून ५० वर्षे काम केले.
2001 मध्ये त्यांना तिसरा-सर्वोच्च नागरी पुरस्कार पद्मभूषण देऊन सन्मानित करण्यात आले.
बजाज यांनी 2006-10 मध्ये राज्यसभेचे खासदार म्हणूनही काम केले.
Source: Indian Express

सागरिका घोष यांनी लिहिलेले “अटल बिहारी वाजपेयी” नावाचे पुस्तक

अलीकडेच सागरिका घोष यांनी लिहिलेले “अटल बिहारी वाजपेयी” नावाचे पुस्तक लाँच करण्यात आले आहे.
हे पुस्तक भारताचे माजी पंतप्रधान "अटल बिहारी वाजपेयी" यांचे चरित्र आहे.
सागरिका घोष या ज्येष्ठ पत्रकार आहेत. इंदिरा: इंडियाज मोस्ट पॉवरफुल प्राइम मिनिस्टर या सर्वाधिक विक्री झालेल्या चरित्राच्या त्या लेखिका आहेत.

जागतिक रेडिओ दिवस

जागतिक रेडिओ दिवस दरवर्षी 13 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो.
जागतिक रेडिओ दिन 2022 ची थीम "रेडिओ आणि ट्रस्ट" आहे.
2011 मध्ये युनेस्कोने जागतिक रेडिओ दिवस घोषित केला.
2012 मध्ये संयुक्त राष्ट्र महासभेने हा आंतरराष्ट्रीय दिवस म्हणून स्वीकारला.
13 फेब्रुवारी हा दिवस निवडला गेला कारण हा दिवस 1946 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांनी संयुक्त राष्ट्र रेडिओची स्थापना केली.
Source: un.org

राष्ट्रीय महिला दिन

नाइटिंगेल ऑफ इंडिया, सरोजिनी नायडू यांच्या जयंती (१३ फेब्रुवारी) रोजी राष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो.
सरोजिनी नायडू यांनी ब्रिटिश औपनिवेशिक राजवटीविरुद्ध भारताच्या स्वातंत्र्य लढ्यात मोठी भूमिका बजावली.
तिने असहकार आंदोलन आणि भारत छोडो आंदोलनात भाग घेतला.
स्वातंत्र्यानंतर, सरोजिनी नायडू यांची संयुक्त प्रांताच्या राज्यपाल म्हणून नियुक्ती करण्यात आली जी सध्याच्या उत्तर प्रदेशात आहे, ज्यामुळे त्या भारताच्या पहिल्या महिला राज्यपाल झाल्या.
आंतरराष्ट्रीय महिला दिन दरवर्षी ८ मार्च रोजी साजरा केला जातो.
Source: India Today

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा: