एमपीएससी दैनिक चालू घडामोडी - MPSC Daily Current Affairs 05 January 2022

दैनिक चालू घडामोडी 05.01.2022

सिंधुताई सपकाळ

अनाथांसाठी सेवाकार्य करणाऱ्या सामाजिक कार्यकर्त्या सिंधुताई सपकाळ यांच ह्रदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. त्या 75 वर्षांच्या होत्या. पुण्यातील गॅलक्झी हॉस्पिटलमध्ये निधन झाले. महिना भरापूर्वी त्यांचे हर्नियाचे ऑपरेशन झाले होते. त्यांनंतर त्यांच्यावर उपचार सुरु होते.

सिंधुताई यांनी स्थापन केलेल्या संस्था: 

• ममता बाल सदन (1994), पुणे, कुंभारवळण गाव
• बाल निकेतन हडपसर, पुणे
• सावित्रीबाई फुले मुलींचे वसतिगृह , चिखलदरा
• अभिमान बाल भवन, वर्धा
• गोपिका गाईरक्षण केंद्र, वर्धा ( गोपालन) 
• ममता बाल सदन, सासवड
• सप्तसिंधु महिला आधार बालसंगोपन व शिक्षणसंस्था, पुणे

पुरस्कार व गौरव

सिंधुताईंना सुमारे 750 राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय पुरस्कार मिळाले आहेत:

• पद्मश्री पुरस्कार (2021)
• महाराष्ट्र शासनाचा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर समाज भूषण पुरस्कार (2012)
• महाराष्ट्र शासनाचा 'अहिल्याबाई होळकर पुरस्कार' (2010)

Source: Sakal

पंतप्रधान उत्कृष्टता पुरस्कार

• केंद्रीय मंत्री डॉ जितेंद्र सिंह यांनी 2021-2022 या वर्षासाठी PM's Excellence Award in Public Administration पोर्टलचे वेब पोर्टल लाँच केले.
• 2014 नंतर, पंतप्रधान उत्कृष्टता पुरस्काराची प्रक्रिया आणि निवड संस्थात्मक करण्यात आली आहे आणि आता हे जिल्हाधिकारी किंवा वैयक्तिक नागरी सेवकाच्या कामगिरीवर आधारित नाही.
• या वर्षी पारितोषिकाची रक्कम 10 लाख रुपयांवरून 20 लाख रुपये पुरस्कृत जिल्हा/संस्थेसाठी दुप्पट करण्यात आली आहे जी प्रकल्प/कार्यक्रमाच्या अंमलबजावणीसाठी किंवा लोककल्याणाच्या कोणत्याही क्षेत्रात संसाधनातील तफावत भरण्यासाठी वापरली जाणार आहे.

वर्ष 2021 साठी, सार्वजनिक प्रशासनातील उत्कृष्टतेसाठी पंतप्रधान पुरस्कारांसाठी योजनेचे उद्दिष्ट आहे की नागरी सेवकांचे योगदान ओळखणे:

1) "जन भागीदारी" किंवा पोशन अभियानात लोकांच्या सहभागाला प्रोत्साहन देणे

२) खेलो इंडिया योजनेद्वारे क्रीडा आणि निरोगीपणामध्ये उत्कृष्टतेला प्रोत्साहन देणे

3) पीएम स्वनिधी योजनेत डिजिटल पेमेंट आणि सुशासन

4) एक जिल्हा एक उत्पादन योजनेद्वारे सर्वांगीण विकास

5) मानवी हस्तक्षेपाशिवाय अखंड, End-to-end सेवांचे वितरण

6) नवकल्पना

सार्वजनिक प्रशासनातील उत्कृष्टतेसाठी पंतप्रधान पुरस्कार 2021 अंतर्गत एकूण पुरस्कारांची संख्या 18 असेल.

Source: PIB

आण्विक-शस्त्र राज्ये

• संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेच्या संयुक्त निवेदनात चीन, फ्रान्स, रशिया, यूके आणि यूएस या पाच जागतिक आण्विक शक्तींनी अण्वस्त्रांचा प्रसार रोखण्याचे आणि आण्विक संघर्ष टाळण्याचे वचन दिले आहे.
• कोविड-19 साथीच्या आजारामुळे अण्वस्त्रांच्या अप्रसारावर (NPT) कराराचा ताज्या आढावा 4 जानेवारीपासून ते वर्षाच्या उत्तरार्धात पुढे ढकलल्यानंतर हे विधान जारी करण्यात आले.

अण्वस्त्रांचा प्रसार न करण्याच्या कराराबद्दल (NPT):

• अण्वस्त्रांच्या अप्रसारावरील संधि, ज्याला सामान्यतः अप्रसार संधि किंवा NPT म्हणून ओळखले जाते, हा एक आंतरराष्ट्रीय करार आहे ज्याचा उद्देश अण्वस्त्रे आणि शस्त्रे तंत्रज्ञानाचा प्रसार रोखणे, आण्विक उर्जेच्या शांततापूर्ण वापरामध्ये सहकार्यास प्रोत्साहन देणे आहे. .
• हा करार 1968 मध्ये स्वाक्षरी करण्यात आला आणि 1970 मध्ये अंमलात आला. सध्या त्याचे 190 सदस्य देश आहेत.
• भारत सदस्य नाही.

Source: The Hindu

सुशासन निर्देशांक

• केंद्रीय राज्यमंत्री (स्वतंत्र प्रभार) विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, डॉ जितेंद्र सिंह म्हणाले की, जम्मू आणि काश्मीर लवकरच जिल्हास्तरीय सुशासन निर्देशांक असणारा देशातील पहिला केंद्रशासित प्रदेश बनेल.
• केंद्र J&K मध्ये जिल्हा सुशासन निर्देशांक (DGGI) स्थापित करेल आणि प्रशासकीय सुधारणा आणि सार्वजनिक तक्रार विभाग (DARPG) केंद्रशासित प्रदेश सरकारच्या सहकार्याने हे कार्य पार पाडेल.
• सेंटर फॉर गुड गव्हर्नन्स (CGG) हैदराबादच्या तांत्रिक सहाय्याने प्रस्तावित निर्देशांकाची चौकट अंतिम करण्यात आली आहे.
• DGGI 25 डिसेंबर 2021 रोजी लाँच झालेल्या गुड गव्हर्नन्स इंडेक्स 2021 वर आधारित आहे.

Source: ET

संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO)

• अलीकडेच, संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO) ने 01 जानेवारी 2022 रोजी 64 वा स्थापना दिवस साजरा केला.
• संरक्षण R&D विभागाचे सचिव आणि DRDO चे अध्यक्ष डॉ जी सतीश रेड्डी यांनी 03 जानेवारी, 2022 रोजी नवी दिल्ली येथे DRDO बंधुत्वाला संबोधित केले.

Source: PIB

सर्वाधिक ODF गावांमध्ये तेलंगणा अव्वल 

• 31 डिसेंबर 2021 पर्यंत स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण) फेज-II कार्यक्रमांतर्गत उघड्यावर शौचमुक्त (ODF प्लस) गावांच्या यादीत तेलंगणा देशात प्रथम क्रमांकावर आहे.
• तेलंगणातील 14,200 गावांपैकी तब्बल 13,737 गावे ODF प्लस यादीत आहेत, जे 74% आहे.
• गावांचा सर्वांगीण विकास सुनिश्चित करण्यासाठी राज्य सरकारने नवीन तेलंगणा पंचायत राज कायदा लागू केला आहे.
• गावोगावी पल्ले प्रगती कार्यक्रमाच्या माध्यमातून अनेकदा स्वच्छता मोहीम राबविण्यात आली आहे.
• गावांच्या सर्वांगीण विकासासाठी पल्ले प्रगती कार्यक्रमाची अंमलबजावणी SBM (G) 2.0 मोबाइल अॅपवर अपलोड केली जात आहे, ज्याचा अहवाल राष्ट्रीय स्तरावरील डॅशबोर्डवर दिला जातो.

Source: The Hindu

टेस्लाची ऑटोपायलट टीम

• टेस्लाचे संस्थापक आणि सीईओ एलोन मस्क, जे लोकांची भरती करण्यासाठी सोशल मीडियाचा वापर करत आहेत, त्यांनी खुलासा केला आहे की भारतीय वंशाचे अशोक एलुस्वामी हे त्यांच्या इलेक्ट्रिक वाहन कंपनीच्या ऑटोपायलट टीमसाठी नियुक्त केलेले पहिले कर्मचारी होते.
• टेस्लामध्ये सामील होण्यापूर्वी, श्री. एलुस्वामी फोक्सवॅगन इलेक्ट्रॉनिक रिसर्च लॅब आणि WABCO वाहन नियंत्रण प्रणालीशी संबंधित होते.

Source: The Hindu

विस्तारा एअरलाइनचे सीईओ

• विनोद कन्नन यांनी विस्तारा एअरलाइनचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) म्हणून पदभार स्वीकारला.
• विनोद कन्नन यांनी लेस्ली थंग यांची जागा घेतली.
• कन्नन यांनी जून 2019 मध्ये विस्तारासोबत मुख्य धोरण अधिकारी म्हणून त्यांचा कार्यकाळ सुरू केला आणि जानेवारी 2020 मध्ये मुख्य व्यावसायिक अधिकारी म्हणून पदभार स्वीकारला.
• विस्तारा, टाटा सन्स प्रायव्हेट लिमिटेड आणि सिंगापूर एअरलाइन्स (SIA) मधील 51:49 चा संयुक्त उपक्रम आहे.

Source: Indian Express

या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:

दैनिक चालू घडामोडी-05 जानेवारी 2022,डाउनलोड PDF मराठीमध्ये

Daily Current Affairs-05 January 2022, Download PDF in English 

More From Us:

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2021: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2021

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU'S Exam Prep App

Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF's & more, Join our Telegram Group Join Now