hamburger

प्रार्थनास्थळ (विशेष तरतुदी) अधिनियम 1991, Places of Worship Act

By BYJU'S Exam Prep

Updated on: September 25th, 2023

काशी विश्वनाथ मंदिर-ज्ञानवापी मस्जिद संकुलातील मां शृंगार गौरी स्थळाचे व्हिडिओग्राफिक सर्वेक्षण करण्याचे निर्देश देणाऱ्या वाराणसी येथील दिवाणी न्यायालयाच्या आदेशाला सर्वोच्च न्यायालय सुनावणी करणार आहे. मुख्य वाद असा आहे की वाराणसी न्यायालयाचा आदेश जो अलाहाबाद उच्च न्यायालयाने राखून ठेवला होता तो ‘द प्लेसेस ऑफ वॉरशिप (विशेष तरतुदी) कायदा, 1991 द्वारे स्पष्टपणे प्रतिबंधित आहे. आजच्या या लेखात आपण या कायद्याविषयी संपूर्ण माहिती घेणार आहोत. 

Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.

 

प्रार्थनास्थळ (विशेष तरतुदी) अधिनियम 1991

कोणत्याही प्रार्थनास्थळाचे धर्मांतर करण्यास मनाई करणारा कायदा (An Act to prohibit conversion of any place of worship) आणि 15 ऑगस्ट 1947 रोजी अस्तित्वात असलेल्या कोणत्याही उपासना स्थळाच्या धार्मिक वैशिष्ट्याची देखभाल करण्यासाठी आणि त्याच्याशी संबंधित किंवा त्याच्याशी आनुषंगिक बाबींसाठी कायदा (matters connected therewith or incidental thereto) असे त्याचे वर्णन केले आहे.

\

सूट (Exemption)

अयोध्येतील वादग्रस्त जागेला कायद्यातून वगळण्यात आले होते. या सूटमुळे हा कायदा लागू झाल्यानंतरही अयोध्या खटल्याचा खटला सुरूच होता.

अयोध्येच्या वादाशिवाय या कायद्यातही सूट देण्यात आली होती (Besides the Ayodhya dispute, the Act also exempted)

  • कोणतेही प्रार्थनास्थळ जे एक प्राचीन आणि ऐतिहासिक स्मारक आहे, किंवा प्राचीन स्मारके आणि पुरातत्त्वीय स्थळे आणि अवशेष कायदा, 1958 (Ancient Monuments and Archaeological Sites and Remains Act, 1958) ने व्यापलेले पुरातत्त्वीय स्थळ.
  • एक खटला जो शेवटी निकाली काढण्यात आला आहे किंवा रद्द करण्यात आलेला आहे (A suit that has been finally settled or disposed of)
  • पक्षकारांद्वारे निकाली काढण्यात आलेला कोणताही वाद किंवा कायदा सुरू होण्यापूर्वी मान्यतेने झालेल्या कोणत्याही जागेचे रूपांतरण.

दंड:

  • कायद्याच्या कलम 6 मध्ये कायद्याच्या तरतुदींचे उल्लंघन केल्याबद्दल दंडासह जास्तीत जास्त तीन वर्षांच्या कारावासाच्या शिक्षेची तरतूद आहे.

टीका (Criticism)

  • राज्यघटनेचे मूलभूत वैशिष्ट्य असलेल्या न्यायिक पुनरावलोकनाला यामुळे बंदी घालण्यात आली आहे, या कारणास्तव या कायद्याला आव्हान देण्यात आले आहे, जे राज्यघटनेचे मूलभूत वैशिष्ट्य आहे.
  •  मनमानी अतार्किक पूर्वलक्षी कटऑफ तारीख (arbitrary irrational retrospective cutoff date) लादते आणि आणि हिंदू, जैन, बौद्ध आणि शीख यांच्या धर्माचा अधिकार कमी करते.

\

प्रार्थनास्थळ (विशेष तरतुदी) अधिनियम 1991: Download PDF

या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:

प्रार्थनास्थळ (विशेष तरतुदी) अधिनियम 1991, Download PDF (Marathi)

Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam:

Related Important Articles: 

महाराष्ट्रातील शहरे

संख्या मालिकेची मूलभूत माहिती

महाराष्ट्रीय पारंपरिक पोशाख

भारतातील क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान

कार्बन संयुगे

भौतिकशात्रातील काही मूलभूत संज्ञा

महाराष्ट्र भूगोल

भारतीय राज्यघटनेची निर्मिती

सार्वजनिक वित्त

महाराष्ट्रातील दलित चळवळ

भारताची किनारपट्टी

 भारतातील प्रमुख नदी प्रणाली

अणुसंरचना

महाराष्ट्रातील मृदा

More From Us:

Maharashtra Static GK 

MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English

Important Government Schemes For MPSC 

NCERT Books for MPSC State Exam 2022

Maharashtra State Board Books PDF

MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]

Download BYJU’S Exam Prep App

प्रार्थनास्थळ (विशेष तरतुदी) अधिनियम 1991, Places of Worship Act Daily, Monthly, Yearly Current Affairs Digest, Daily Editorial Analysis, Free PDF’s & more, Join our Telegram Group Join Now
Our Apps Playstore
POPULAR EXAMS
SSC and Bank
Other Exams
GradeStack Learning Pvt. Ltd.Windsor IT Park, Tower - A, 2nd Floor, Sector 125, Noida, Uttar Pradesh 201303 help@byjusexamprep.com
Home Practice Test Series Premium