- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळ, MIDC, Maharashtra Industrial Development Corporation
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023
1 मे 1960 रोजी महाराष्ट्र राज्याच्या स्थापनेनंतर, महाराष्ट्र सरकारने 1 ऑक्टोबर 1960 रोजी श्री. एस. जी. बर्वे यांच्या अध्यक्षतेखाली “औद्योगिक विकास मंडळ” स्थापन केले. एस. जी. बर्वे, आय.सी.एस. उद्योग विभागाला प्राप्त झालेल्या समित्यांच्या शिफारशी अंमलबजावणीसाठी घेण्यात आल्या. बोरकर समितीच्या शिफारशींनुसार उल्हास खोऱ्यातील पाणीपुरवठ्याच्या विकासाची जबाबदारी औद्योगिक विकास मंडळाकडे (बीआयडी) सोपविण्यात आली होती. आजच्या लेखात आपण एमआयडीसीचा संपूर्ण आढावा घेणार आहोत.
Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.
Table of content
महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळ (MIDC)
- बीआयडीने कायदा तयार केला; ते राज्याच्या कायद्यापुढे मांडण्यात आले आणि 1 ऑगस्ट 1962 रोजी महाराष्ट्र औद्योगिक विकास कायदा च्या रूपात पारित करण्यात आला ज्याने MIDC ला स्वतंत्र कॉर्पोरेशन म्हणून जन्म दिला. वागळे इस्टेट, ठाणे येथे मुख्यमंत्री यशवंतराव बळवंतराव चव्हाण यांच्या अध्यक्षतेखाली एक छोटासा समारंभ पार पाडण्यात आला होता .
- एमआयडीसीने घेतलेल्या महत्त्वाच्या ऐतिहासिक धोरणात्मक निर्णयांमुळे राज्याच्या सामाजिक-आर्थिक परिस्थितीमध्ये बदल घडून आला कारण त्याचे उपक्रम अंतर्गत भागात पसरले.
- औद्योगिक विकासासाठी आवश्यक पायाभूत सुविधा म्हणून पुरेशा क्षमतेची स्वतंत्र फिल्टर्ड, पिण्यायोग्य पाणीपुरवठा व्यवस्था स्थापन करण्याचा महत्त्वपूर्ण धोरणात्मक निर्णय MIDC ने सुरुवातीला उचललेले सर्वात बुद्धिमान पाऊल होते. त्यामुळे औद्योगिक क्षेत्राजवळील लोकसंख्या स्थिर झाली.
- एमआयडीसीने त्यांच्या स्वत:च्या पाणीपुरवठा यंत्रणेच्या क्षमतेतून जवळपासच्या लोकसंख्येला पाणीपुरवठा करण्यासाठी घेतलेल्या धोरणात्मक निर्णयामुळे जवळपासची लहान शहरे आणि गावांमध्ये अभूतपूर्व शहरी वाढ झाली.
Achievements
- महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळाने 1,300,000 एकर (5,300 km2) जमिनीसह 225 औद्योगिक संकुल बांधले.
- IT, BT, वाईन (द्राक्ष प्रक्रिया) पार्क, सिल्व्हर झोन, रत्ने आणि दागिने, कापड, चामडे, रासायनिक उद्योग, इलेक्ट्रॉनिक्स, अन्न प्रक्रिया, फ्लोरिकल्चर इत्यादींसह विविध औद्योगिक क्षेत्रांसाठी विशेष पार्क विकसित केले आहेत.
- औद्योगिक क्षेत्राचे विस्तृत नेटवर्क प्रस्थापित केले .
About Organisation
- महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळ (MIDC) हा भारतातील महाराष्ट्र राज्य सरकारचा एक प्रकल्प आहे आणि महाराष्ट्रातील अग्रगण्य महामंडळ आहे.
- हे व्यवसायांना जमीन (खुले भूखंड किंवा बांधलेल्या जागा), रस्ते, पाणीपुरवठा, ड्रेनेज सुविधा आणि पथदिवे यासारख्या पायाभूत सुविधा पुरवते.
- डॉ. पी. अनबलगन हे MIDC महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळाचे CEO आहेत.
List of MIDC in Maharashtra
एमआयडीसी क्षेत्रे महाराष्ट्र राज्यभर पसरलेली आहेत. MIDC ची सुरुवात 1962 मध्ये वागळे इस्टेट, ठाणे हे पहिले औद्योगिक क्षेत्र म्हणून झाली.
महाराष्ट्रातील उद्योगांची एमआयडीसी खालीलप्रमाणे आहेत .
- नांदेड पंचतारांकित एमआयडीसी, नांदेड
- सातारा एमआयडीसी, सातारा
- देगाव 5 स्टार एमआयडीसी, सातारा
- कुपवाड, सांगली
- मिरज, सांगली
- लातूर, लातूर
- औरंगाबादजवळील वाळूज
- सांगलीजवळ इस्लामपूर
- अवधान एमआयडीसी, धुळे
- तारापूर, बोईसर
- TTC (Trans Thane Creek) ठाणे आणि नवी मुंबई जवळ
- पुण्याजवळ पिंपरी-चिंचवड
- खेडसिटी राजगुरुनगर, पुणे जवळ – भारत फोर्ज सह संयुक्त उपक्रम
- नाशिकजवळ सातपूर, अंबड, सिन्नर, गोंदे
- बुटीबोरी 5 स्टार एमआयडीसी, नागपूर
- कागल 5 स्टार एमआयडीसी, कोल्हापूर
- गोकुळ शिरगाव एमआयडीसी, कोल्हापूर
- शिरोली एमआयडीसी, कोल्हापूर
या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:
महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळ, Download PDF मराठीमध्ये
Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam:
Related Important Articles:
संख्या मालिकेची मूलभूत माहिती | |
भारतातील क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान | |
भौतिकशात्रातील काही मूलभूत संज्ञा | |
भारतीय राज्यघटनेची निर्मिती | |
महाराष्ट्रातील दलित चळवळ | |
भारतातील प्रमुख नदी प्रणाली | |
महाराष्ट्रातील मृदा |
More From Us:
MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English
Important Government Schemes For MPSC
NCERT Books for MPSC State Exam 2022
Maharashtra State Board Books PDF
MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]