- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
आंतरराज्यीय परिषद,रचना, कार्य व इतर माहिती, Inter-State Council
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023
तामिळनाडूचे मुख्यमंत्री एमके स्टॅलिन यांनी 16 जून रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना पत्र लिहून “सहकारी संघराज्यवादाची भावना बळकट करण्यासाठी” आंतर-राज्य परिषदेच्या किमान तीन बैठका दरवर्षी घेतल्या पाहिजेत. स्टालिन यांनी असेही सुचवले की राष्ट्रीय महत्त्वाची विधेयके संसदेत मांडण्यापूर्वी परिषदेसमोर ठेवावीत. आजच्या लेखात आपण आंतरराज्य परिषदा काय असतात? या विषयी ची संपूर्ण माहिती घेणार आहोत.
Table of content
आंतरराज्यीय परिषद
ही एक यंत्रणा आहे जी भारतात केंद्र-राज्य आणि आंतरराज्य समन्वय आणि सहकार्याला समर्थन देण्यासाठी स्थापन करण्यात आली आहे. आंतर-राज्य परिषदेची स्थापना घटनेच्या अनुच्छेद 263 अन्वये करण्यात आली होती, ज्यामध्ये असे नमूद केले आहे की राष्ट्रपती अशी संस्था स्थापन करू शकतात, जर गरज भासली तर. कौन्सिल ही मुळात विविध सरकारांमधील चर्चेसाठी एक मंच म्हणून काम करते. हा घटक MPSC राज्यसेवा, MPSC संयुक्त, MPSC गट क आणि इत्यादी परीक्षांसाठी उपयुक्त आहे.
बद्दल:
- आंतर-राज्य परिषद ही एक शिफारस करणारी संस्था आहे ज्याला केंद्र आणि राज्य(चे) किंवा राज्यांमध्ये समान हिताच्या विषयांची चौकशी आणि चर्चा करण्याचा अधिकार देण्यात आला आहे.
- हे या विषयांवरील धोरण आणि कृतीचा उत्तम समन्वय साधण्यासाठी आणि राज्यांना सामान्य हिताच्या बाबींवर विचारविनिमय करण्यासाठी शिफारसी देखील करते, ज्यांचा त्याच्या अध्यक्षांद्वारे संदर्भ दिला जाऊ शकतो.
- हे राज्यांच्या सामान्य हिताच्या इतर बाबींवर देखील चर्चा करते जे अध्यक्षांद्वारे परिषदेकडे पाठवले जाऊ शकतात.
- परिषदेची वर्षातून किमान तीनदा बैठक होऊ शकते.
- परिषदेची स्थायी समितीही आहे.
रचना
पंतप्रधान परिषदेचे अध्यक्ष म्हणून काम करतात.
- पंतप्रधान: अध्यक्ष
- सर्व राज्यांचे मुख्यमंत्री: सदस्य
- विधानसभा नसलेल्या केंद्रशासित प्रदेशांचे मुख्यमंत्री आणि विधानसभा नसलेल्या केंद्रशासित प्रदेशांचे प्रशासक आणि राष्ट्रपती राजवटीत राज्यांचे राज्यपाल (J&K) सदस्यांच्या बाबतीत राज्यपाल.
- केंद्रीय मंत्रिमंडळात कॅबिनेट दर्जाचे सहा मंत्री पंतप्रधान सदस्यांद्वारे नामनिर्देशित केले जातील.
आंतर-राज्य परिषदेची कार्ये काय आहेत?
देशातील सहकारी संघराज्यवादाचा प्रचार आणि समर्थन करण्यासाठी एक मजबूत संस्थात्मक फ्रेमवर्क तयार करणे आणि नियमित बैठका आयोजित करून परिषद आणि क्षेत्रीय परिषदांना सक्रिय करणे.
- केंद्र-राज्य आणि आंतर-राज्य संबंधांच्या सर्व प्रलंबित आणि उदयोन्मुख मुद्द्यांवर विभागीय परिषद आणि आंतर-राज्य परिषदेद्वारे विचार करणे सुलभ करते.
- त्यांनी मांडलेल्या शिफारशींच्या अंमलबजावणीवर लक्ष ठेवण्यासाठी एक प्रणाली विकसित करते.
आंतरराज्यीय परिषद: Download PDF
या लेखातील घटकांवर अजूनही खूप सारी माहिती बाकी आहे ती माहिती तुम्हाला खाली दिलेल्या पीडीएफ मध्ये मिळेल म्हणूनच तुम्ही खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी जेणेकरून या घटकावर ची परिपूर्ण माहिती तुम्हाला मिळेल. या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:
आंतरराज्यीय परिषद, Download PDF (Marathi)
Related Information:
Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam: