IPO म्हणजे काय ?
- एलआयसीची 100% मालकी असलेले सरकार आयपीओच्या माध्यमातून आपल्या हिस्सेदारीचा 5 टक्के हिस्सा उतरवणार आहे.
- आयपीओमधून मिळणारे सर्व उत्पन्न, जे विक्रीसाठी ऑफरच्या स्वरूपात आहे आणि एकूण किमान 60,000 कोटी रुपयांपर्यंत अपेक्षित आहे, ते आर्थिक वर्ष 2022 साठी सरकारचे निर्गुंतवणुकीचे लक्ष्य पूर्ण करण्याच्या दिशेने जाईल.
- एलआयसीची पूर्ण मालकी सरकारच्या मालकीची आहे. याची स्थापना १९५६ मध्ये झाली. भारताच्या विमा व्यवसायात याचा सर्वात मोठा वाटा आहे.
What is an IPO?
- ही अशी प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे खाजगी मालकीची कंपनी, किंवा LIC सारखी सरकारच्या मालकीची कंपनी, सार्वजनिक किंवा नवीन गुंतवणूकदारांना शेअर्स ऑफर करून निधी उभारतात.
- IPO नंतर, कंपनी स्टॉक एक्स्चेंजवर सूचीबद्ध होते. स्टॉक एक्सचेंज हे शेअर्स, स्टॉक्स आणि बाँड्स सारख्या सिक्युरिटीजच्या विक्री आणि खरेदीसाठी एक संघटित बाजारपेठ आहे.
- सूचिबद्ध कंपनी फॉलो-ऑन पब्लिक ऑफरिंग किंवा FPO द्वारे भविष्यात वाढ आणि विस्तारासाठी शेअर भांडवल उभारू शकते.
- आयपीओ आणताना कंपनीला आपले ऑफर डॉक्युमेंट मार्केट रेग्युलेटर सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडियाकडे (सेबी) दाखल करावे लागते.
- ऑफर डॉक्युमेंटमध्ये कंपनी, तिचे प्रवर्तक, तिचे प्रकल्प, आर्थिक तपशील, पैसे उभे करण्याची वस्तू, इश्यूच्या अटी इत्यादी सर्व संबंधित माहिती असते.
- सेबी ही सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया कायदा, १९९२ मधील तरतुदींनुसार १९९२ मध्ये स्थापन झालेली एक वैधानिक संस्था आहे.
काय आहे ऑफर फॉर सेल? (What is an Offer for Sale?)
- ऑफर फॉर सेल पद्धतीनुसार, सिक्युरिटीज थेट लोकांना दिल्या जात नाहीत परंतु जारी स्टॉक ब्रोकर्स सारख्या मध्यस्थांद्वारे विक्रीसाठी ऑफर केल्या जातात.
- या प्रकरणात, एक कंपनी सिक्युरिटीज एन्ब्लॉक मान्य किंमतीला ब्रोकर्सना विकते जे त्या बदल्यात, गुंतवणूक करणार्या लोकांना त्यांची पुनर्विक्री करतात.
DRHP काय आहे?
- ड्राफ्ट रेड हेरिंग प्रॉस्पेक्टस (DRHP) हे कायदेशीर प्राथमिक दस्तऐवज आहे. हे IPO-बद्ध कंपनी आणि तिचे गुंतवणूकदार आणि भागधारक यांच्यातील एक महत्त्वाचा संवाद दुवा म्हणून काम करते.
IPO मध्ये गुंतवणूक करण्याची परवानगी कोणाला आहे?
- पात्र संस्थात्मक खरेदीदार Qualified Institutional Buyers (QIBs) ही गुंतवणूकदारांची एक श्रेणी आहे ज्यात परदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदार (एफपीआय), म्युच्युअल फंड, व्यावसायिक बँका, विमा कंपन्या, पेन्शन फंड इत्यादींचा समावेश आहे.
- QIB हे असे संस्थात्मक गुंतवणूकदार आहेत ज्यांच्याकडे सामान्यतः कौशल्य आणि भांडवली बाजारात मूल्यमापन आणि गुंतवणूक करण्याची आर्थिक क्षमता असल्याचे मानले जाते.
- इश्यूमध्ये 2 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करणाऱ्या सर्व व्यक्तींना किरकोळ गुंतवणूकदार retail investors म्हणून वर्गीकृत केले जाते.
- रु. 2 लाखांपेक्षा जास्त गुंतवणूक करणारे किरकोळ गुंतवणूकदार उच्च निव्वळ मूल्याच्या व्यक्ती high net worth individuals म्हणून वर्गीकृत आहेत.
IPO म्हणजे काय ?: Download PDF
या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:
IPO म्हणजे काय ?, Download PDF (Marathi)
Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam:
Related Important Articles:
More From Us:
MPSC Current Affairs 2022: Download in Marathi & English
Important Government Schemes For MPSC
NCERT Books for MPSC State Exam 2022
Maharashtra State Board Books PDF
MPSC GK Study Material: Complete Notes for MPSC Exam [Free]
Comments
write a comment