- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
भारतातील वन्यजीव अभयारण्य आणि राष्ट्रीय उद्याने, Wildlife Sanctuaries & National Parks in India
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023
भारतातील वन्यजीवन वैविध्यपूर्ण आहे आणि त्याची राष्ट्रीय उद्याने आणि बायोस्फियर अभयारण्ये रॉयल बंगाल टायगर्स आणि रेड पांडा सारख्या अनेक संकटग्रस्त वन्यजीव प्रजातींचे निवासस्थान आहेत, असुरक्षित एकशिंगी गेंडा आणि स्नो लेपर्ड आणि गंभीरपणे धोक्यात आलेले ग्रेट इंडियन बस्टर्ड, वनस्पती आणि जीवजंतूंच्या इतर अनेक प्रजातींसह. आजच्या लेखात आपण भारतातील महत्त्वपूर्ण वन्यजीव अभयारण्य व राष्ट्रीय उद्याने यांच्या विषयी माहिती घेऊ.
Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.
Table of content
भारतातील वन्यजीव अभयारण्य आणि राष्ट्रीय उद्याने
- भारतात 106 राष्ट्रीय उद्याने, 551 वन्यजीव अभयारण्ये, 131 सागरी संरक्षित क्षेत्रे, 18 बायोस्फियर राखीव क्षेत्रे, 88 संरक्षण राखीव आणि 127 सामुदायिक राखीव क्षेत्रे आहेत, ज्यात एकूण 1,65,088.57 चौरस कि.मी. एकूण, 870 संरक्षित क्षेत्रे आहेत जी देशाच्या भौगोलिक क्षेत्राच्या 5.06% आहेत.
- Note: वरील आकडेवारी वेळोवेळी बदलत असते त्यामुळे तुम्ही हि आकडेवारी एकदा तपासून घ्यावी.
खाली दिलेल्या सारणी मध्ये भारतातील महत्त्वाचे वन्यजीव अभयारण्य व राष्ट्रीय उद्यान यांची यादी देण्यात आलेली आहे:
नाव |
ठिकाण |
प्रसिद्ध |
ग्रेट हिमालयन नॅशनल पार्क |
हिमाचल प्रदेश |
निळी मेंढी, हिम बिबट्या, कस्तुरी मृग |
राजाजी राष्ट्रीय उद्यान |
उत्तराखंड |
हत्ती, वाघ |
व्हॅली ऑफ फ्लॉवर्स नॅशनल पार्क |
उत्तराखंड |
हिम तेंदुए, वनस्पती |
कॉर्बेट राष्ट्रीय उद्यान |
उत्तराखंड |
वाघ |
दुधवा व्याघ्र प्रकल्प |
उत्तर प्रदेश |
वाघ |
सरिस्का राष्ट्रीय उद्यान |
राजस्थान |
वाघ |
केवलदेव राष्ट्रीय उद्यान किंवा (भरतपूर पक्षी अभयारण्य) |
राजस्थान |
पक्षी आणि हरिण |
बनेरघट्टा राष्ट्रीय उद्यान |
कर्नाटक |
वाघ |
रणथंबोर राष्ट्रीय उद्यान |
राजस्थान |
वाघ |
मानस राष्ट्रीय उद्यान |
आसाम |
वाघ, हत्ती |
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान |
आसाम |
एक शिंगे असलेला गेंडा |
केबुल लामजाओ राष्ट्रीय उद्यान |
मणिपूर |
जगातील एकमेव तरंगते उद्यान, संगाई किंवा नाचणाऱ्या हरणांसाठी प्रसिद्ध |
सुंदरबन राष्ट्रीय उद्यान |
पश्चिम बंगाल |
वाघ |
गोरुमारा |
पश्चिम बंगाल |
|
चिल्का तलाव पक्षी अभयारण्य |
ओरिसा |
– |
बांधवगड राष्ट्रीय उद्यान |
मध्य प्रदेश |
वाघ |
कान्हा राष्ट्रीय उद्यान |
मध्य प्रदेश |
वाघ |
पेंच राष्ट्रीय उद्यान |
मध्य प्रदेश |
वाघ |
सायलेंट व्हॅली नॅशनल पार्क |
केरळ |
– |
गिर राष्ट्रीय उद्यान |
गुजरात |
आशियाई सिंह |
बांदीपूर राष्ट्रीय उद्यान |
कर्नाटक |
वाघ |
नागरहोल राष्ट्रीय उद्यान |
कर्नाटक |
वाघ आणि हत्ती |
पारंबीकुलम व्याघ्र प्रकल्प |
केरळ |
वाघ |
वायनाड वन्यजीव अभयारण्य |
केरळ |
वाघ |
पेरियार राष्ट्रीय उद्यान |
केरळ |
वाघ आणि हत्ती |
डॉ सलीम अली पक्षी अभयारण्य |
गोवा |
– |
दचीगम राष्ट्रीय उद्यान |
J & K |
हंगुल/काश्मिरी स्टॅग |
नंदा देवी राष्ट्रीय उद्यान |
उत्तराखंड |
– |
कांचनजंगा राष्ट्रीय उद्यान |
सिक्कीम |
कस्तुरी मृग, हिम बिबट्या |
मॉलिंग नॅशनल पार्क |
अरुणाचल प्रदेश |
लाल पांडा |
नामदाफा राष्ट्रीय उद्यान |
अरुणाचल प्रदेश |
रेड जायंट फ्लाइंग गिलहरी |
नामेरी राष्ट्रीय उद्यान |
आसाम |
हत्ती |
बालपखराम राष्ट्रीय उद्यान |
मेघालय |
हत्ती, सोनेरी मांजर |
वाळवंट राष्ट्रीय उद्यान |
राजस्थान |
– |
सागरी राष्ट्रीय उद्यान |
कच्छचे आखात |
– |
माधव राष्ट्रीय उद्यान |
मध्य प्रदेश |
– |
चंद्र प्रभा राष्ट्रीय उद्यान |
उत्तर प्रदेश |
– |
वन्य गाढव वन्यजीव अभयारण्य |
कच्छचे रण |
जंगली गाढव |
पन्ना राष्ट्रीय उद्यान |
मध्य प्रदेश |
वाघ |
बेतला राष्ट्रीय उद्यान |
झारखंड |
बायसन, हत्ती, वाघ, बिबट्या, अक्ष-अक्ष |
पलामू राष्ट्रीय उद्यान |
झारखंड |
वाघ |
दलमा वन्यजीव अभयारण्य |
झारखंड |
हत्ती |
सिमलीपाल राष्ट्रीय उद्यान |
ओडिशा |
वाघ |
मेळघाट व्याघ्र प्रकल्प |
महाराष्ट्र |
वाघ |
इंद्रावती राष्ट्रीय उद्यान |
छत्तीसगड |
वाघ आणि जंगली म्हैस |
नागरजुना राष्ट्रीय उद्यान |
आंध्र प्रदेश |
वाघ |
या घटकाची पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करा:
भारतातील वन्यजीव अभयारण्य आणि राष्ट्रीय उद्याने, Download PDF मराठीमध्ये
Related Important Articles:
संख्या मालिकेची मूलभूत माहिती | |
भारतातील क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान | |
भौतिकशात्रातील काही मूलभूत संज्ञा | |
भारतीय राज्यघटनेची निर्मिती | |
महाराष्ट्रातील दलित चळवळ |
More From Us: