प्रश्न 1. भारतातील सर्वात मोठे खाऱ्या पाण्याचे सरोवर कोणते आहे?

उत्तर: ओरिसामध्ये स्थित चिलीका सरोवर हे भारतातील सर्वात मोठे खाऱ्या पाण्याचे सरोवर आहे.

प्रश्न 2. भारतातील तलावांचे शहर म्हणून कोणते भारतीय शहर ओळखले जाते?

उत्तर: उदयपूर हे भारतातील तलावांचे शहर म्हणून ओळखले जाते.

भारतातील सर्वात लांब सरोवर कोणते आहे?

केरळमधील वेंबनाड सरोवर हे भारतातील सर्वात लांब सरोवर आहे.

भारतातील सर्वात मोठे गोड्या पाण्याचे सरोवर कोणते आहे?

जम्मू काश्मीरमधील वुलर सरोवर हे भारतातील सर्वात मोठे गोड्या पाण्याचे सरोवर आहे.

भारतातील सर्वात उंच सरोवर कोणते आहे?

गढवाल हिमालय, उत्तराखंड येथे स्थित देवताल तलाव हे भारतातील सर्वात उंच सरोवर आहे. हे समुद्रसपाटीपासून 17,745 फूट उंचीवर वसलेले आहे.

भारतातील महत्त्वाची सरोवरे, सर्वात मोठ्या तलावांची यादी, राज्यनिहाय, Important Lakes in India

By BYJU'S Exam Prep

Updated on: September 25th, 2023

भारत विविध नैसर्गिक संसाधनांसाठी ओळखला जातो. आपल्या देशाच्या निसर्गसौंदर्यावर अनेक संसाधने आहेत ज्यापैकी जलस्रोतांचा मोठा पगडा आहे. तलाव हे भारतातील नैसर्गिक सौंदर्याचे प्रमुख स्त्रोत आहेत आणि जवळजवळ प्रत्येक राज्यात अनेक तलाव आहेत. MPSC आणि भारतातील विविध सरकारी परीक्षांसाठी हा विषय खूप महत्त्वाचा आहे.

Download BYJU’S Exam Prep App and prepare General Knowledge for Maharashtra State exams.

Table of content

1. भारतातील महत्त्वाची सरोवरे – Important Lakes in India
2. भारतातील शीर्ष 10 सर्वात मोठी तलाव
3. भारतातील महत्त्वाच्या तलावांची यादी
4. एमपीएससी प्रिलिम्ससाठी तलावांबद्दल महत्त्वाची माहिती
5. एमपीएससी प्रिलिम्ससाठी सराव प्रश्न
6. भारतातील महत्त्वाची सरोवरे Download PDF

भारतातील महत्त्वाची सरोवरे – Important Lakes in India

तलावांचे विविध प्रकारांमध्ये वर्गीकरण केले जाऊ शकते:

गोड्या पाण्याचे तलाव
खाऱ्या पाण्याचे तलाव
नैसर्गिक तलाव
ऑक्सबो तलाव
कृत्रिम तलाव
क्रेटर तलाव

भारतातील शीर्ष 10 सर्वात मोठी तलाव

सर्वात मोठ्या तलावांची यादी खालील तक्त्यामध्ये नमूद केली आहे:

सर्वात मोठ्या सरोवरांची यादी (घटते क्रमाने)	राज्य/केंद्रशासित प्रदेश
वेंबनाड तलाव	केरळा
चिलीका तलाव	ओडिशा
शिवाजी सागर तलाव	महाराष्ट्र
इंदिरा सागर तलाव	मध्य प्रदेश
पॅंगॉन्ग तलाव	लडाख
पुलिकट तलाव	आंध्र प्रदेश
सरदार सरोवर तलाव	गुजरात
नागार्जुन सागर तलाव	तेलंगणा
लोकतक तलाव	मणिपूर
वुलर तलाव	जम्मू आणि काश्मीर

भारतातील महत्त्वाच्या तलावांची यादी

भारतातील महत्त्वाच्या तलावांची यादी खाली दिली आहे.

भारतातील तलाव	राज्य/केंद्रशासित प्रदेश
पुलिकट तलाव	आंध्र प्रदेश
कोल्लेरू तलाव	आंध्र प्रदेश
हाफलांग तलाव	आसाम
दीपोर बील	आसाम
चांदुबी तलाव	आसाम
कंवर तलाव	बिहार
हमीरसर तलाव	गुजरात
कांकरिया तलाव	गुजरात
बदखल तलाव	हरियाणा
ब्रह्म सरोवर	हरियाणा
चंद्र ता	हिमाचल प्रदेश
महाराणा प्रताप सागर	हिमाचल प्रदेश
दल सरोवर	जम्मू काश्मीर
वुलर तलाव	जम्मू काश्मीर
आगरा तलाव	कर्नाटक
उल्सूर तलाव	कर्नाटक
कुट्टनाड तलाव	केरळ
सस्थमकोट्टा	केरळ
भोजताल	मध्य प्रदेश
शिवसागर	महाराष्ट्र
लोकटक तलाव	मणिपूर
उमियम तलाव	मेघालय
तम दिल	मिझोराम
चिलीका तलाव	ओडिशा
हरिके	पंजाब
कांजली	पंजाब
सांभार तलाव	राजस्थान
त्सोमगो तलाव	सिक्कीम
चेंबरमबक्कम	तामिळनाडू
हुसेन सागर	तेलंगणा
गोविंद भल्लभ पंत सागर	उत्तर प्रदेश
बेलासागर	उत्तर प्रदेश
भीमताल	उत्तराखंड
कालवेली	तामिळनाडू

एमपीएससी प्रिलिम्ससाठी तलावांबद्दल महत्त्वाची माहिती

वुलर सरोवर हे आशियातील सर्वात मोठ्या गोड्या पाण्याच्या तलावांपैकी एक आहे आणि ते टेक्टोनिक क्रियाकलापांच्या परिणामी तयार झाले आहे.
ओडिशातील चिलिका सरोवर हे भारतातील सर्वात मोठे खारट पाण्याचे सरोवर आहे.
केरळमधील वेंबनाड सरोवर हे भारतातील सर्वात लांब सरोवर आहे.
सिक्कीममधील चोलामू सरोवर हे भारतातील सर्वात उंच सरोवर आहे.
लोणार सरोवर हे महाराष्ट्रातील बुलढाणा जिल्ह्यातील लोणार येथे स्थित एक अधिसूचित राष्ट्रीय भू-वारसा स्मारक, खारट, सोडा तलाव आहे.

एमपीएससी प्रिलिम्ससाठी सराव प्रश्न

वुलर लेकच्या संदर्भात खालील विधानाचा विचार करा

a हे काश्मीरमध्ये आहे

b ते टेक्टोनिक क्रियाकलापाने तयार केले गेले

c हे झेलम नदीने भरले आहे

योग्य पर्याय निवडा

a only
b and c only
a and c only
a b and c

(Comment Box मध्ये उत्तर द्या)

भारतातील महत्त्वाची सरोवरे Download PDF

या घटकाविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी खाली दिलेली पीडीएफ डाउनलोड करावी:

भारतातील महत्त्वाची सरोवरे, Download PDF मराठीमध्ये

Candidates can check the relevant links given below for more comprehensive preparation for the upcoming MPSC Exam:

Physiography of India-1 (the Himalayas, Northern Plains)/भारताचा प्राकृतिक भूगोल-हिमालय	Click Here
Drainage System in India/भारतातील प्रमुख नदी प्रणाली	Click Here
महाराष्ट्रातील प्रमुख घाट/ Passes in Maharashtra	Click Here
भारतातील खनिज वितरण/Mineral Distribution in India	Click Here
Soils in India	Click Here