- Home/
- Maharashtra State Exams (MPSC)/
- Article
Education during the British Period in Marathi/ ब्रिटिश कालीन शिक्षण, Modern History Notes PDF
By BYJU'S Exam Prep
Updated on: September 25th, 2023
ब्रिटीश राजवटीत भारतात आधुनिक शिक्षणाची सुरुवात झाली. ब्रिटीशांच्या आधी, भारतात गुरुकुल आणि मदरसे यांसारख्या स्वतःच्या शैक्षणिक प्रणाली होत्या. या लेखात आपण ब्रिटिश भारतातील शिक्षण व्यवस्था कशा पद्धतीची होती व त्याचा विकास कसा झाला या गोष्टींचा सर्वसमावेशक अभ्यास करणार आहोत.
In this article, we will take a comprehensive look at the education system in British India and how it developed. This topic is important for MPSC Rajyaseva, MPSC Combined, Maharashtra Police Bharti, Maharashtra Arogya Bharti, MPSC CDPO and other Maharashtra State exams.
Table of content
ब्रिटिश कालीन शिक्षण/Education during the British Period
- मुघल साम्राज्याच्या अस्तानंतर भारताच्या पारंपारिक शिक्षण व्यवस्थेला आणि शैक्षणिक संस्थांना मोठा धक्का बसला आणि देशातील राजकीय अस्थिरतेमुळे शैक्षणिक वातावरणात सातत्याने घसरण होऊ लागली. कंपनीने भारत जिंकल्यानंतरही इंग्रजांनी शिक्षण खाजगी हातात राहू दिले.
- इंग्रजी शिकवण्यासाठी शाळांचे जाळे उभारण्याची कल्पना प्रथम ईस्ट इंडिया कंपनीच्या सनदी अधिकारी चार्ल्स ग्रँटच्या मनात आली. शिक्षणाच्या प्रसारासाठी इंग्रजी भाषा हे सर्वात योग्य माध्यम असल्याचे त्यांनी सांगितले. खरे तर चार्ल्स ग्रँट यांनी इंग्रजी शिक्षणाची प्रगत रचना तयार केली. म्हणूनच त्यांना ‘भारतातील आधुनिक शिक्षणाचे जनक’ म्हटले जाते.
महत्वाच्या घटना/ Important Events
खालील तक्त्यामध्ये इंग्रजांच्या काळातील शिक्षणाच्या विकासासाठी घडलेल्या महत्त्वाच्या घटना आणि त्यांची तरतूद याबद्दल माहिती दिली आहे.
The following table gives information about Important events and their provision for the development of Education during the British period.
महत्वाच्या घटना |
तरतुदी |
कंपनी नियमांतर्गत वैयक्तिक प्रयत्न/ Individual efforts under company rule |
|
सनद कायदा 1813/ Charter Act of 1813 |
|
1835 चा लॉर्ड मॅकॉलेचा मसुदा/ Lord Macaulay’s Minute of 1835 |
|
वुड्स डिस्पॅच, 1854/ Wood’s Despatch, 1854 |
|
हंटर शिक्षण आयोग, 1882-83/ Hunter Education Commission, 1882-83 |
|
रेले आयोग, 1902/ Rayleigh Commission, 1902 |
|
भारतीय विद्यापीठ कायदा, 1904/ Indian Universities Act, 1904 |
|
शैक्षणिक धोरण, 1913 वरील शासन निर्णय/ Government Resolution on Education Policy, 1913 |
|
सॅडलर युनिव्हर्सिटी कमिशन, 1917-19/ Saddler University Commission, 1917-19 |
|
हार्टॉग समिती, 1929/ Hartog Committee, 1929 |
|
मूलभूत शिक्षणाची वर्धा योजना (1937)/ Wardha Scheme of Basic Education (1937) |
|
सर्जंट प्लॅन ऑफ एज्युकेशन, 1944/ Sergeant Plan of Education, 1944 |
|
या घटकाचे पीडीएफ डाउनलोड करण्यासाठी, येथे क्लिक करा:
ब्रिटिश कालीन शिक्षण, Download PDF मराठीमध्ये
To access the content in English, click here:
Education during the British Period
Important Articles
आंतरराष्ट्रीय संघटना | |
आर्थिक सुधारणांच्या पिढ्या | |
सार्वजनिक वित्त | |
भारतीय राज्यघटनेची निर्मिती | |
महाराष्ट्रातील दलित चळवळ | |
भारतातील प्रमुख नदी प्रणाली |
More From Us: