Delhi Sultanate: Mamluk-Khilji Dynasty (ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ് – മംലൂക്ക്, ഖിൽജി രാജവംശങ്ങൾ)

രാജവംശം

ഭരണകാലം

പ്രമുഖ ഭരണാധികാരികൾ

മംലൂക്ക് അഥവാ അടിമ രാജവംശം

1206 – 1290

ഖുതുബുദ്ദീൻ ഐബെക്, ഇൽത്തുമിഷ്, റസിയ സുൽത്താന, ഗിയാസുദ്ദീൻ ബാൽബൻ

ഖിൽജി രാജവംശം

1290 – 1320

അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജി

തുഗ്ലക്ക് രാജവംശം

1321 – 1413

മുഹമ്മദ്‌ ബിൻ തുഗ്ലക്ക്, ഫിറോസ് ഷാ തുഗ്ലക്ക്

സയ്യിദ് രാജവംശം

1414 – 1450

ഖിസർ ഖാൻ

ലോധി രാജവംശം

1451 – 1526

ഇബ്രാഹിം ലോധി

വർഷം

ഭരണാധികാരി

പ്രധാനപ്പെട്ട വസ്തുതകൾ

1206 – 1210

ഖുതുബുദ്ദീൻ ഐബെക്

 1) മുഹമ്മദ് ഘോറിയുടെ ഏറ്റവും വിശ്വസ്തനായ അടിമ.

2) 1210-ൽ ചൗഗാൻ (പോളോ) കളിക്കുന്നതിനിടെയാണ് മരിച്ചത്.

3) അദ്ദേഹത്തിന് ലഖ് ബക്ഷ്, കുരൺ ഖാൻ എന്നീ പദവികൾ ലഭിച്ചു.

4) അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിൽ ഖുവാത്ത്-ഉൽ-ഇസ്ലാം പള്ളിയും അജ്മീറിൽ (സംസ്കൃത സ്കൂളിൽ) അധൈ ദിൻ കാ ജ്ഹോൻപ്രയും നിർമ്മിച്ചു.

5) സൂഫി സന്യാസിയായ ഖ്വാജ കുത്ബുദ്ദീൻ ഭക്തിയാർ കാക്കിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം കുത്തബ് മിനാർ നിർമ്മാണവും അദ്ദേഹം ആരംഭിച്ചു.

1210 – 1236

ഇൽത്തുമിഷ്

1) ടർക്കിഷ് അധിനിവേശങ്ങളുടെ യഥാർത്ഥ ഏകീകരണം.

2) മംഗോളിയൻ ചെങ്കിസ് ഖാന്റെ ആക്രമണത്തിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റിനെ രക്ഷിച്ചു (ജലാലുദ്ദീൻ മംഗ്ബർണിക്ക് അഭയകേന്ദ്രങ്ങൾ നൽകിയില്ല).

3) അദ്ദേഹം നാണയ സമ്പ്രദായം അവതരിപ്പിച്ചു. വെള്ളിയുടെ തങ്കയും ചെമ്പിന്റെ ജിതലുമാണ് അവതരിപ്പിച്ചത്.

4) അദ്ദേഹം ഇഖ്ത സമ്പ്രദായം സംഘടിപ്പിച്ചു – പട്ടാളക്കാർക്കും പ്രഭുക്കന്മാർക്കും വാലി അല്ലെങ്കിൽ മുക്ത എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന സ്ഥാനവും പ്രഭുക്കന്മാർക്ക് ഭൂമിയും അനുവദിച്ചു.

5) അദ്ദേഹം ചഹൽഗനി സിസ്റ്റം സ്ഥാപിച്ചു – 40 അംഗ പ്രഭുക്കന്മാർ ഇതിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു (ദാൽ ചാലിസ).

6) അദ്ദേഹം കുത്തബ് മിനാറിന്റെ നിർമ്മാണം പൂർത്തിയാക്കി

1236 – 1240

റസിയ സുൽത്താന

1) ഇന്ത്യ ഭരിച്ച ആദ്യ മുസ്ലീം വനിത. UMDAT UL MISWA എന്ന പദവി അവർ സ്വന്തമാക്കി.

2) പാവയെപ്പോലെ ഒരു ഭരണാധികാരിയെ സിംഹാസനത്തിൽ ഇരുത്താൻ ആഗ്രഹിച്ച തുർക്കൻ-ഇ-ചഹൽഗനിക്ക് ഒരു ജനപ്രിയ ഭരണാധികാരിയായ റസിയയെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല.

3) അവർ ഒരു അബിസീനിയൻ – ജലാലുദ്ദീൻ യാക്കൂത്തിനെ അമീർ-ഇ-അഖൂറായി നിയമിച്ചു.

4) അവർ ഭട്ടിൻഡ ഇഖ്താദർ അൽതൂനിയയെ വിവാഹം കഴിച്ചു.

5) ഹരിയാനയിലെ കൈതലിന് സമീപം ഒരു പോരാട്ടത്തിനിടെ കൊള്ളക്കാർ അവളെ തോൽപിക്കുകയും കൊലചെയ്യുകയും ചെയ്തു.

1240-1266

ദുർബ്ബല ഭരണാധികാരികളുടെ കാലം

 റസിയയുടെ മരണശേഷം, പ്രഭുക്കന്മാരുടെ പിന്തുണയുള്ള ദുർബലരായ ഭരണാധികാരികൾ സിംഹാസനത്തിലേറി. ബഹ്‌റാം ഷാ, അലാവുദ്ദീൻ മസൂദ് ഷാ, നാസിറുദ്ദീൻ മുഹമ്മദ് എന്നിവരായിരുന്നു പിൻഗാമികൾ

1266 – 1287

ബാൽബന്റെ ഒരു യുഗം

 1) ശക്തവും കേന്ദ്രീകൃതവുമായ ഒരു സർക്കാർ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു.

2) അദ്ദേഹം ടർക്കിഷ് പ്രഭുക്കന്മാരുടെ ചാമ്പ്യനായി പ്രവർത്തിച്ചു.

3) രാജവാഴ്ചയുടെ അധികാരങ്ങൾ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിന് അദ്ദേഹം ചഹൽഗനിയുടെ ശക്തി തകർത്തു.

4) ശക്തമായ  സൈന്യത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള ഒരു സൈനിക വകുപ്പായ ദിവാൻ-ഇ-അർസ് അദ്ദേഹം സ്ഥാപിച്ചു.

5) ക്രമസമാധാനം പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ രക്തത്തിന്റെയും ഇരുമ്പിന്റെയും നയം അദ്ദേഹം സ്വീകരിച്ചു.

6) സിജാദയുടെയും പൈബോസിന്റെയും ചടങ്ങിൽ അദ്ദേഹം സംബന്ധിച്ചു.

7) അദ്ദേഹം സിൽ-ഇല്ലാഹി (ദൈവത്തിന്റെ നിഴൽ) എന്ന പദവി സ്വീകരിച്ചു.

8) ദ്വൈത ദർശനത്തിലെ മാധവാചാര്യർക്ക് ബാൽബനിൽ നിന്ന് സഹായം ലഭിച്ചു.

9) ഡൽഹിയിലാണ് ബാൽബന്റെ ശവകുടീരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ബാൽബൻ തന്നെയാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്.

1218 – 1227

ചഞ്ചെസ് ഖാൻ

1) ദൈവത്തിന്റെ സ്‌കോർജ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നതിൽ അഭിമാനിച്ച മംഗോളിയൻ നേതാവാണ് ഇദ്ദേഹം.

2) അവർ ഖ്വാരിസ്മി സാമ്രാജ്യത്തെ ആക്രമിക്കുകയും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിച്ച നഗരങ്ങൾ കൊള്ളയടിക്കുകയും ചെയ്തു.

3) ഡൽഹി സുൽത്താനേറ്റ് ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ ഒരേയൊരു പ്രധാന ഇസ്ലാം രാഷ്ട്രമായി മാറി.

4) 1221-ൽ ഇൽത്തുമിഷ്, ചേഞ്ചസ് ഖാനാൽ പരാജയപ്പെട്ട ജലൗദീന്റെ അഭയാഭ്യർത്ഥന നിരസിച്ചു.ദുർബ്ബല സുൽത്താനേറ്റിനെ കൊള്ളയിൽ നിന്നും  രക്ഷിച്ച സിന്ധു നദി ചഞ്ചെസ് ഖാൻ കടന്നില്ല.